Kể từ sau Công Đồng
Vaticanô II, việc nên thánh không còn được xem là độc quyền của một số
thành phần ưu tuyển trong Giáo Hội, nhưng đó là ơn gọi chung của tất cả
những ai đã chịu phép rửa. Để nói lên tính cách phổ quát của ơn gọi và
bổn phận nên thánh, trong những thập niên gần đây, Giáo Hội đã tôn phong
chân phước hoặc hiển thánh cho rất nhiều người sống bậc vợ chồng. Vì
thế, khi nói đến một nền tu đức cho bậc vợ chồng, chúng tôi muốn hiểu đó
là một con đường mà các đôi vợ chồng phải đi qua để đạt đến sự trọn lành
trong bậc sống của họ. Đó là con đường giúp họ thực hiện ơn gọi đặc thù
trong bậc vợ chồng.
1. Với kiểu nói một nền tu đức cho bậc vợ chồng, phải chăng có một nền
tu đức dành riêng cho họ? Công Đồng Vaticanô II chẳng nói đến một ơn gọi
nên thánh chung dành cho mọi người chịu phép rửa sao?
Quả thực, tất cả mọi người đều được mời gọi và có bổn phận phải nên
thánh, nhưng do sự khác biệt của cá tính cũng như địa vị, bậc sống và
cảnh huống, nên có muôn nghìn con đường để sống ơn gọi nên thánh. Ngày
nay, người tín hữu Kitô không thể mô phỏng cuộc sống của các tín hữu
thời tiên khởi và ngay cả chính nếp sống của Chúa Giêsu, tức là nếp sống
của một thời đại cách chúng ta hơn 2000 năm.
Mỗi người có những điều kiện sống riêng, nên không thể không có những
phương thế thực hiện ơn gọi nên thánh không giống những người khác. Một
vị ẩn tu trong sa mạc có lối sống hay có nền tu đức khác với nhà truyền
giáo. Một nữ tu trong dòng kín có lối sống và nền tu đức khác với một
người mẹ trong gia đình. Có một cốt lõi chung cho mọi người là phép rửa.
Nhưng những phương thế thực hiện cốt lõi ấy lại khác nhau đối với từng
người. một niềm tin duy nhất hướng dẫn cuộc lữ hành, nhưng có nhiều cách
thế khác nhau để sống cùng một niềm tin ấy. Do những điều kiện sống hoặc
do những đặc sủng khác nhau, mỗi người có thể có một cách thế nên thánh
riêng cho mình.
Chúng ta có thể nhìn vào vô số các dòng tu trong Giáo Hội để hiểu được
sự khác biệt ấy. Người ta nói đến nền tu đức của Dòng Tên, Dòng
Phanxicô, Dòng Đaminh, Dòng Biển Đức, v.v.. có bao nhiêu dòng tu thì có
bấy nhiêu nền tu đức. Chúng ta có thể nói, có bao nhiêu hoàn cảnh sống
thì có bấy nhiêu nền tu đức. Sống và thực thi ơn gọi nên thánh trong
những điều kiện và hoàn cảnh đặc biệt; thiết tưởng, các đôi vợ chồng
cũng có một cách thế nên thánh hoặc một nền tu đức riêng của họ.
2. Trong số 56 của Tông Huấn về Đời sống hôn nhân và gia đình, Đức Thánh
Cha Gioan Phaolô II đã khẳng định: “Ơn gọi nên thánh phổ quát cũng được
ngỏ đối với các đôi vợ chồng và các bậc cha mẹ Kitô hữu, ơn gọi này được
nêu bật trong bí tích Hôn Phối và được thực hiện một cách cụ thể trong
thực tế của cuộc sống hôn nhân”. Từ đó phát sinh ơn thánh và sự đòi hỏi
phải có một nền tu đức đích thực và sâu xa cho hôn nhân và gia đình.
Để hiểu thế nào là một nền tu đức dành riêng cho các đôi vợ chồng, thiết
tưởng chúng ta không có một nền tảng nào vững chắc hơn giáo huấn của
Công Đồng Vaticanô II. trong số 40 của Hiến Chế về Mầu nhiệm Giáo Hội,
Công Đồng đã dạy: “Tất cả mọi tín hữu dù thuộc địa vị hay bậc sống nào,
đều được kêu gọi tiến đến sự viên mãn của đời sống Kitô và sự trọn lành
của Đức Ái”.
Khẳng định trên đây của Công Đồng là sự lặp lại chính mệnh lệnh của Chúa
Giêsu: “Các con hãy nên trọn lành như Cha các con ở trên trời là Đấng
trọn lành”. Trở nên trọn lành tức là nên thánh. Điều đó cũng có nghĩa là
thể hiện ơn gọi làm người. Tất cả mọi người đều được kêu gọi. Không ai
có thể nói mình được chọn hoặc bị Thiên Chúa đặt vào trong một điều kiện
xấu hơn hay ưu đãi hơn. Không ai sinh ra dưới một ngôi sao xấu hay tốt
hơn người khác. Và cũng không có địa vị, bậc sống này cao trọng hơn địa
vị hay bậc sống khác.
3. Nhân một buổi tiếp kiến chung năm 1982, Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II
đã khẳng định trong một bài huấn đức: “Những lời dạy của Chúa Giêsu
không hề có một chút hàm ý nào về sự thấp hèn của hôn nhân. Những lời
của Người không đưa ra bất cứ một luận cứ nào về sự thấp hèn của bậc hôn
nhân hay về sự trổi vượt của bậc đồng trinh hay độc thân”.
Cũng trong Hiến Chế về Mầu Nhiệm Hội Thánh, Công Đồng Vaticanô II không
ngần ngại gọi tất cả tín hữu là những người được thánh hiến. Trong số 41
của cùng một văn kiện, Công Đồng dạy rằng: “Trong và nhờ cảnh huống, bổn
phận và hoàn cảnh sống của mình, mọi Kitô hữu ngày càng được thánh thiện
hơn nếu biết tin tưởng lãnh nhận mọi sự từ tay Cha trên trời, và biết
cộng tác với ý Thiên Chúa bằng cách tỏ lộ cho mọi người biết tình yêu
của Ngài đối với thế giới trong chính việc họ phục vụ trần thế”.
Những dòng trên đây của Công Đồng giúp chúng ta hiểu được sự cần thiết
phải có một nền tu đức riêng cho đời sống vợ chồng. Các đôi vợ chồng đạt
đến sự thánh thiện nhờ và trong chính bậc sống của họ. Tự nó, bậc hôn
nhân là một mô thức sống đức ái. Nó có những tiện lợi và bất tiện của
nó. Nó có những ơn riêng và những nguy hiểm của nó. Nó có thể tạo thành
thiên đàng mà cũng có thể là hoả ngục. |