PVLC Mùa Chay Tuần V Thứ 7

Bài Đọc I: Ed 37, 21-28

"Ta sẽ làm cho chúng trở nên dân tộc duy nhất".

Trích sách Tiên tri Êdêkiel.

Đây Chúa là Thiên Chúa phán: "Này Ta sẽ đem con cái Israel ra khỏi các dân tộc mà chúng đang cư ngụ; từ khắp nơi, Ta sẽ quy tụ chúng lại và đưa chúng về quê hương. Ta sẽ làm cho chúng trở nên dân tộc duy nhất sống trong đất của chúng, ở trên núi Israel; chỉ có một vua cai trị chúng; chúng sẽ không c̣n là hai dân tộc, cũng chẳng c̣n chia làm hai nước nữa.

Chúng sẽ không c̣n dơ nhớp v́ thần tượng, v́ các điều ghê tởm và mọi tội lỗi của chúng. Ta sẽ cứu thoát chúng khỏi mọi nơi tội lỗi. Ta sẽ thanh tẩy chúng; chúng sẽ là dân Ta, và Ta sẽ là Thiên Chúa của chúng. Đavit tôi tớ Ta sẽ là vua của chúng, chúng sẽ chỉ có một chủ chăn mà thôi. Chúng sẽ tuân giữ và thực thi các giới răn của Ta. Chúng sẽ cư ngụ trong đất mà Ta đă ban cho Giacóp tôi tớ Ta, và là đất tổ phụ chúng đă cư ngụ; chúng và con cái cùng cháu chắt của chúng sẽ cư ngụ ở đó đến muôn đời. Và Đavit, tôi tớ Ta, sẽ là vua của chúng đến muôn đời. Ta sẽ kư kết với chúng một giao ước hoà b́nh: Đó sẽ là một giao ước vĩnh cửu đối với chúng. Ta sẽ gầy dựng chúng, sẽ cho chúng sinh sản ra nhiều và sẽ thiết lập nơi thánh Ta giữa chúng cho đến muôn đời. Nhà Tạm Ta sẽ ở giữa chúng. Ta sẽ là Chúa của chúng, và chúng sẽ là dân Ta. Các dân tộc sẽ biết rằng Ta là Chúa, Đấng thánh hoá Israel, khi đă lập nơi thánh Ta ở giữa chúng đến muôn đời".

Đó là lời Chúa.

 

Đáp Ca: Gr 31, 10. 11-12ab. 13

Đáp: Chúa sẽ ǵn giữ chúng ta như mục tử chăn dắt đoàn chiên ḿnh (c. 10d).

Xướng: 1) Hỡi các dân tộc, hăy nghe lời Chúa, hăy công bố lời Chúa trên các đảo xa xăm; hăy nói rằng: "Đấng đă phân tán Israel, sẽ quy tụ nó lại, và sẽ ǵn giữ nó, như mục tử chăn dắt đoàn chiên ḿnh". - Đáp.

2) V́ Chúa đă giải phóng Giacóp, giờ đây với cánh tay mạnh mẽ hơn, Người cứu thoát nó. Chúng sẽ đến và ca hát trên núi Sion, chúng sẽ đổ xô về phía hạnh phúc của Người. - Đáp.

3) Bấy giờ người thiếu nữ sẽ hân hoan nhảy mừng, các thanh niên và các cụ già cũng làm y như thế; Ta sẽ biến đổi tang chế của chúng ra niềm hân hoan, sẽ an ủi chúng và cho chúng hết đau khổ. - Đáp.

 

Câu Xướng Trước Phúc Âm: Ed 33, 11

Chúa phán: "Ta không muốn kẻ gian ác phải chết, nhưng muốn nó ăn năn sám hối và được sống".

 

Phúc Âm: Ga 11, 45-56

"Để quy tụ con cái Thiên Chúa đang tản mát về một mối".

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.

Khi ấy, trong những người đến thăm Maria và đă chứng kiến việc Ngài làm, có nhiều kẻ đă tin vào Chúa Giê-su. Nhưng trong nhóm có kẻ đi gặp người biệt phái và thuật lại các việc Chúa Giêsu đă làm. Do đó, các thượng tế và biệt phái họp công nghị, và nói: "Chúng ta phải xử trí sao đây? V́ người này làm nhiều phép lạ. Nếu chúng ta để mặc người ấy làm như thế, th́ mọi người sẽ tin theo và quân Rôma sẽ kéo đến phá huỷ nơi này và dân tộc ta". Một người trong nhóm là Caipha làm thượng tế năm đó, nói với họ rằng: "Quư vị không hiểu ǵ cả! Quư vị không nghĩ rằng thà một người chết thay cho dân, c̣n hơn là toàn dân bị tiêu diệt". Không phải tự ông nói điều đó, nhưng với danh nghĩa là thượng tế năm ấy, ông đă nói tiên tri rằng Chúa Giêsu phải chết thay cho dân, và không phải cho dân mà thôi, nhưng c̣n để quy tụ con cái Thiên Chúa đang tản mát về một mối.

Bởi vậy, từ ngày đó, họ quyết định giết Người. V́ thế Chúa Giêsu không c̣n công khai đi lại giữa người Do-thái nữa. Người đi về miền gần hoang địa, đến thành phố tên là Ephrem, và ở lại đó với các môn đệ. Khi đó đă gần đến Lễ Vượt Qua của người Do-thái. Có nhiều người từ các miền lên Giêrusalem trước lễ, để được thanh tẩy. Họ t́m Chúa Giêsu; họ đứng trong đền thờ và bàn tán với nhau: "Anh em nghĩ sao? Người có đến hay không?" C̣n các thượng tế và biệt phái đă ra lệnh rằng nếu ai biết Người ở đâu, th́ phải tố cáo để họ bắt Người.

Đó là lời Chúa.

 

Suy niệm 

Lạ lùng thay họ tưởng rằng họ đă thắng bằng quả banh họ chuyền nhau đă làm tung lưới đối phương là dự án cứu độ của Thiên Chúa, không ngờ lại là cú đá phản bội đă phá rách toạc tan tành chính mạng lưới "mưu lược" gian ác họ bẫy địch thủ...  

Hôm nay là ngày áp chót của Mùa Chay, cũng có thể nói là ngày cuối cùng (trong tuần) của Mùa Chay, ngày Thứ Bảy Tuần V Mùa Chay, chủ đề "Tôi tự bỏ sự sống ḿnh đi để rồi lấy lại" (Gioan 10:17) càng hiện lộ trong phụng vụ lời Chúa, cả ở Bài Phúc Âm lẫn Bài Đọc 1. 

Cũng như Thứ Bảy tuần trước, bài Phúc Âm hầu như vắng bóng Chúa Giêsu, mà chỉ vang bóng của Người thôi, tức là về t́nh trạng dân chúng và thành phần lănh đạo của họ chia rẽ nhau về Người, sau khi Người đă tự chứng về Người bằng ngôn từ hay bằng phép lạ. 

Bài Phúc Âm hôm nay cho thấy cái âm hưởng quá sức là mănh liệt gây ra bởi phép lạ cả thể nhất Người làm, một phép lạ không được thuật lại trong bài Phúc Âm hôm nay, mà ở trong bài Phúc Âm cho Chúa Nhật Năm A (hay các Năm B và C nếu muốn thay thế các bài Phúc Âm theo chu kỳ Chúa Nhật) Tuần V Mùa Chay đầu tuần.  

Đó là phép lạ Người hồi sinh cho người bạn thân Lazarô chết đă 4 ngày của Người, để chứng tỏ một thực tại thần linh về Người, một thực tại thần linh đúng như Người đă xác nhận và tuyên bố với Matta là chị của người quá cố: "Thày là sự sống lại và là sự sống" (Gioan 11:25), và phép lạ này cũng là một dấu chỉ thần linh báo trước về biến cố Vượt Qua của Người, biến cố Người vượt qua từ cơi chết mà vào cơi sống, chẳng những hoàn toàn chiến thắng tội lỗi và sự chết mà c̣n ban cho chung con người và riêng Giáo Hội của Người "sự sống và là sự sống viên măn" (Gioan 10:10).  

Trước một phép lạ cả thế như thế, Thánh kư Gioan đă cho biết thành quả là: "những người đến thăm Maria và đă chứng kiến việc Ngài làm, có nhiều kẻ đă tin vào Chúa Giê-su". Nhưng cũng chính v́ phép lạ này, hay nói đúng hơn, chính v́ tác dụng thần linh của phép lạ này nơi ḷng tin của nhiều người được tận mắt chứng kiến thấy Đấng "là sự sống lại và là sự sống" tỏ ḿnh ra bấy giờ, mà thành phần giáo quyền lănh đạo không thể nào không chính thức ra tay can thiệp, như Thánh kư Gioan tường thuật như sau: 

"Nhưng trong nhóm có kẻ đi gặp người biệt phái và thuật lại các việc Chúa Giêsu đă làm. Do đó, các thượng tế và biệt phái họp công nghị, và nói: 'Chúng ta phải xử trí sao đây? V́ người này làm nhiều phép lạ. Nếu chúng ta để mặc người ấy làm như thế, th́ mọi người sẽ tin theo và quân Rôma sẽ kéo đến phá huỷ nơi này và dân tộc ta'. Một người trong nhóm là Caipha làm thượng tế năm đó, nói với họ rằng: 'Quư vị không hiểu ǵ cả! Quư vị không nghĩ rằng thà một người chết thay cho dân, c̣n hơn là toàn dân bị tiêu diệt'".  

Ở đây chúng ta thấy rơ ràng là thành phần lănh đạo Do Thái bấy giờ nói chung có thành kiến rất nặng về Chúa Giêsu, đến nỗi thành kiến đó đă làm cho họ trở thành mù quáng với đầy những ác cảm, đến độ họ bất chấp sự thật trước mắt họ, như họ cũng đă phải công nhận rằng: "người này làm nhiều phép lạ", chứ không phải là nhân vật tầm thường như họ, chẳng làm được phép lạ như Người, chẳng được dân chúng tin theo như Người.  

Thế mà, v́ thành kiến và ác cảm đă biến thành ghen tị, đố kỵ và ghen ghét, họ đă t́m cách triệt hạ Người, t́m cách loại trừ Người cho bằng được, với lư do bề ngoài có vẻ tốt đẹp theo công ích, mị dân, như Thánh kư Gioan cho chúng ta thấy trong bài Phúc Âm hôm nay: "Nếu chúng ta để mặc người ấy làm như thế, th́ mọi người sẽ tin theo và quân Rôma sẽ kéo đến phá hủy nơi này và dân tộc ta".  

Lư do được viện ra này quả là tuyệt vời, hoàn toàn vừa che đậy được thành kiến, ác cảm, ḷng ghen tị và ghen ghét của họ, vừa có tính cách lư tưởng cao cả cho toàn thể dân tộc của họ như thế, đă được vị có thẩm quyền nhất trong họ bấy giờ là thượng tế Caipha, như một tay túc cầu chuyên nghiệp ở hàng tiền đạo vừa được đồng bạn chuyền banh cho liền đá lọt lưới một cách ngoạn mục vào gôn (goal = đích) của đối phương:

"Một người trong nhóm là Caipha làm thượng tế năm đó, nói với họ rằng: 'Quư vị không hiểu ǵ cả! Quư vị không nghĩ rằng thà một người chết thay cho dân, c̣n hơn là toàn dân bị tiêu diệt'".  

Thế nhưng, lạ lùng thay họ tưởng rằng họ đă thắng bằng quả banh họ chuyền nhau đă làm tung lưới đối phương là dự án cứu độ của Thiên Chúa, không ngờ lại là cú đá phản pháo đă phá lưới chính "gôn - đích nhắm, mưu đồ" của chính họ, như lời dẫn giải của vị Thánh kư Gioan của bài Phúc Âm hôm nay ngay sau cú đá đầy ngoạn mục hết sức thần t́nh của vị thượng tế Caipha này:  

"Không phải tự ông nói điều đó, nhưng với danh nghĩa là thượng tế năm ấy, ông đă nói tiên tri rằng Chúa Giêsu phải chết thay cho dân, và không phải cho dân mà thôi, nhưng c̣n để quy tụ con cái Thiên Chúa đang tản mát về một mối". 

Tuy nhiên, về phía họ, họ vẫn tưởng rằng họ đă nắm chắc phần thắng trong tay, nên họ đă bắt đầu lấy quyền bính của ḿnh để "ra lệnh rằng nếu ai biết Người ở đâu, th́ phải tố cáo để họ bắt Người", để có thể đạt được cái "gôn" của ḿnh là "họ quyết định giết Người" cho bằng được, để diệt trừ hậu hoạn cho toàn dân.  

Chắc ai cũng biết được thượng lệnh bất tuân như thế, một thượng lệnh có lợi cho toàn dân đang bị quân đế quốc Rôma như vậy, nên đều tỏ ra hết sức quan tâm và muốn tuân hành, nhưng h́nh như chỉ ở giáo đô Giêrusalem thôi, chứ không bao gồm ở các nơi khác. 

Bởi vậy mà Chúa Giêsu vẫn trở thành một nhân vật, cho dù "không c̣n công khai đi lại giữa người Do-thái nữa. Người đi về miền gần hoang địa, đến thành phố tên là Ephrem, và ở lại đó với các môn đệ", vẫn có sức thu hút dân chúng, có thể nói, chính sự vắng khuất của Người vào thời điểm quan trọng nhất trong năm lại càng khiến dân chúng chú ư đến Người hơn, như Thánh kư Gioan diễn tả cho thấy trong Bài Phúc Âm hôm nay: 

"Khi đó đă gần đến Lễ Vượt Qua của người Do-thái. Có nhiều người từ các miền lên Giêrusalem trước lễ, để được thanh tẩy. Họ t́m Chúa Giêsu; họ đứng trong đền thờ và bàn tán với nhau: 'Anh em nghĩ sao? Người có đến hay không?'"  

Câu phát ngôn tiêu biểu trên đây cho thấy thái độ như thể hào hứng trông mong của "nhiều người từ các miền lên Giêrusalem" và muốn "t́m Chúa Giêsu", để được gặp Người là Đấng họ cảm phục và trông đợi, nhưng lại là nhân vật, trái lại, như Thánh kư Gioan cho biết ở câu kết thúc của bài Phúc Âm hôm nay: "C̣n các thượng tế và biệt phái đă ra lệnh rằng nếu ai biết Người ở đâu, th́ phải tố cáo để họ bắt Người".  

Đúng thế, chính v́ "Tôi tự ư bỏ sự sống ḿnh đi để rồi lấy lại" (Gioan 10:17), chủ đề cho chung Mùa Chay, bao gồm cả Tuần Thánh, mà cho dù giáo quyền của dân Do Thái bấy giờ có muốn tận diệt Người chăng nữa, một cách hết sức khôn ngoan và hoàn toàn tự do theo ḷng ác cảm và ghen ghét của họ, họ chẳng những không làm ǵ được Người mà c̣n trở thành dụng cụ bất đắc dĩ của dự án thần linh trong công cuộc cứu độ trần gian, trong đó bao gồm cả dân tộc của họ, không phải chỉ thoát khỏi quyền lực chính trị và quân sự, mà là quyền lực tội lỗi và sự chết. 

Dự án cứu độ thần linh vô cùng huyền diệu của Thiên Chúa nơi Chúa Giêsu Kitô đă được chính Thiên Chúa, qua miệng Tiên Tri Êzêkiên trong Bài Đọc 1 hôm nay, báo trước về một viễn tượng dân Do Thái thống nhất và duy nhất, đúng như ư Chúa muốn khi Ngài lập giao ước với tổ phụ Abraham của họ, một dân tộc bao gồm cả dân ngoại trong công cuộc cứu độ do Con của Ngài, Người Con về nhân tính thuộc gịng giống của họ thực hiện: 

"Này Ta sẽ đem con cái Israel ra khỏi các dân tộc mà chúng đang cư ngụ; từ khắp nơi, Ta sẽ quy tụ chúng lại và đưa chúng về quê hương. Ta sẽ làm cho chúng trở nên dân tộc duy nhất sống trong đất của chúng, ở trên núi Israel; chỉ có một vua cai trị chúng; chúng sẽ không c̣n là hai dân tộc, cũng chẳng c̣n chia làm hai nước nữa". 

H́nh ảnh về một dân Do Thái thống nhất và duy nhất tiêu biểu cho một dân tộc như sao trời cát biển bao gồm cả dân ngoại là tất cả những ai tin tưởng vào Chúa Kitô ấy, cũng đă được Thánh kư Gioan tiên báo trong bài Phúc Âm hôm nay: "Chúa Giêsu phải chết thay cho dân, và không phải cho dân mà thôi, nhưng c̣n để quy tụ con cái Thiên Chúa đang tản mát về một mối", một lời dẫn giải hoàn toàn hợp với những ǵ Thiên Chúa phán trong Bài Đọc 1 hôm nay qua miệng Tiên Tri Đaniên: 

"Và Đavit, tôi tớ Ta, sẽ là vua của chúng đến muôn đời. Ta sẽ kư kết với chúng một giao ước hoà b́nh: Đó sẽ là một giao ước vĩnh cửu đối với chúng. Ta sẽ gầy dựng chúng, sẽ cho chúng sinh sản ra nhiều và sẽ thiết lập nơi thánh Ta giữa chúng cho đến muôn đời. Nhà Tạm Ta sẽ ở giữa chúng. Ta sẽ là Chúa của chúng, và chúng sẽ là dân Ta. Các dân tộc sẽ biết rằng Ta là Chúa, Đấng thánh hoá Israel, khi đă lập nơi thánh Ta ở giữa chúng đến muôn đời". 

Bài Đáp Ca hôm nay chất chứa những tâm t́nh tràn đầy hy vọng và hoan hỉ như thể ơn cứu độ thực sự đă đến, một ơn cứu độ được hiện thực nơi Chúa Giêsu Kitô Thiên Sai Cứu Thế vào thời điểm viên trọn của Người, một biến cố Vượt Qua chẳng những được dân Do Thái cử hành hằng năm mà c̣n được chính chung Kitô giáo và riêng Giáo Hội Công giáo Roma cử hành vào Tuần Thánh, nhất là vào Tam Nhật Vượt Qua, bắt đầu từ ngày mai, Chúa Nhật Lễ Lá, kết thúc Mùa Chay và bắt đầu Tuần Thương Khó: 

1) Hỡi các dân tộc, hăy nghe lời Chúa, hăy công bố lời Chúa trên các đảo xa xăm; hăy nói rằng: "Đấng đă phân tán Israel, sẽ quy tụ nó lại, và sẽ ǵn giữ nó, như mục tử chăn dắt đoàn chiên ḿnh".  

2) V́ Chúa đă giải phóng Giacóp, giờ đây với cánh tay mạnh mẽ hơn, Người cứu thoát nó. Chúng sẽ đến và ca hát trên núi Sion, chúng sẽ đổ xô về phía hạnh phúc của Người.  

3) Bấy giờ người thiếu nữ sẽ hân hoan nhảy mừng, các thanh niên và các cụ già cũng làm y như thế; Ta sẽ biến đổi tang chế của chúng ra niềm hân hoan, sẽ an ủi chúng và cho chúng hết đau khổ.  

Bài Đáp Ca hôm nay, Thứ Bảy Tuần V Mùa Chay, chất chứa những tâm t́nh hân hoan như một dạo khúc hướng về một Chúa Nhật Lễ Lá ngày mai, thời điểm Chúa Kitô vinh quang tiến vào Thành Thánh Giêrusalem, giáo đô của Do Thái Giáo, nơi chứng kiến thấy tột đỉnh mạc khải thần linh của lịch sử cứu độ dân Do Thái cũng là tất cả mạc khải thần linh của lịch sử nhân loại nơi Đức Kitô Thiên Sai Cứu Thế trong Tam Nhật Vượt Qua của Người trong Tuần Thánh, kể từ Chúa Nhật Lễ Lá, bắt đầu Tuần Thương Khó của Người được Giáo Hội Nhiệm Thể Người hằng năm long trọng cử hành như tột đỉnh của phụng niên. 

Đaminh Maria cao tấn tĩnh 

MC.V-7.mp3