Tránh đặt câu hỏi
Có một cách lịch sự mà chúng ta thường sử dụng cho người lớn
nhưng lại ít hiệu quả với các bé. Đó là những yêu cầu mà đáp án
nhận được có thể là “có” hay “không”, ví dụ, khi bạn nhờ một ai
đó: “Anh (chị) đưa cho em lọ muối được không?”.
Do đã hiểu phép lịch sự trong xã hội nên thường khi được nhờ
kiểu này, người được nhờ sẽ vui vẻ làm theo. Còn với suy nghĩ
của các bé thì câu trả lời cho yêu cầu trên có thể là “có” nhưng
cũng có thể là “không” đưa lọ muối cho mẹ.
Vì thế, nếu bạn hỏi con: “Con có muốn đi tắm bây giờ không?”
nghĩa là bạn cho bé có cơ hội được nói “không” (kể cả khi bạn
muốn con vào phòng tắm ngay vì người bé đã bẩn lắm rồi). Kết quả
là bạn chỉ nhận được thất vọng, còn bé cũng rất bối rối, khó
chịu.
Lời khuyên cho cha mẹ khi yêu cầu bé làm việc gì là tránh đặt
câu hỏi. Bạn chỉ nên đặt câu hỏi khi cho bé hai hoặc vài việc để
bé lựa chọn.
Chú ý tới giọng điệu của bạn
Khi sai bảo trẻ điều gì, bố mẹ nên nói bằng giọng điệu dễ chịu
nhất.
Tất nhiên điều này không có nghĩa là bạn không được thể hiện sự
bực bội hay giận dữ. Nhưng hầu hết các nghiên cứu cho thấy, bé
sẽ chịu nghe lời hơn nếu cha mẹ ăn nói dễ chịu. “Cảm ơn con”,
“giúp mẹ”, “hộ mẹ”… là những từ “kỳ diệu” mà bạn có thể nói với
con, ngay cả khi bé còn rất nhỏ.
Các từ dễ nghe trên cũng rất quan trọng khi bạn muốn hướng dẫn
rõ ràng những gì bé cần làm, theo một cách lịch sự nhất. Ví dụ,
sẽ hiệu quả hơn nếu bạn nói: “Con cầm giẻ lau, lau sạch bàn hộ
mẹ” thay vì: “Mẹ đã nói là con lau bàn đi, không nghe thấy à?”.
Cuối cùng, đừng quên lời cảm ơn với con vì đó là cách để bạn ghi
nhận những nỗ lực mà bé đã làm. Bạn sẽ nhận được sự hợp tác của
bé bây giờ và trong tương lai chỉ khi bé được cha mẹ đánh giá
cao.
Cho bé chọn
Mẹo để mẹ nhờ vả bé thành công là cho bé 2 sự lựa chọn và như
thế, bé sẽ thấy vui hơn vì được chọn một trong số đó. Khi bạn
hỏi: “Con muốn đi tất màu xanh hay tất sọc đỏ?”, bé sẽ thích thú
vì được quyền tự quyết và nhanh chóng chọn một màu tất.
Diễn đạt hiệu quả
Chẳng hạn, thay vì nói: “Phòng con bẩn thế, nhặt hết đồ chơi rơi
trên sàn nhà lên”, thử nói: “Đố con nhặt hết đồ chơi trên sàn
nhà trong phòng 3 phút. Mẹ sẽ có thưởng”.
Thay vì nói: “Con sẽ cho cá ăn chứ?” thử nói: “Mấy bạn cá chắc
đang đói lắm. Đến giờ con cho cá ăn rồi”.
Thay vì nói: “Tắt tivi và chơi gì khác đi. Sao con suốt ngày ôm
lấy tivi thế?”, thử nói: “Con tắt tivi và ra ngoài chợ với mẹ
đi”.
Thay vì: “Có đi giày nhanh không, đang muộn đấy”, thử nói: “Con
nhanh đi giày vào, muộn mất rồi”.
Với những cách diễn đạt dễ “lọt tai” như thế, chắc chắn bạn sẽ
không gặp khó khăn gì trong việc sai khiến bé làm theo.