Truyền thống Công Giáo bắt đầu một tuần lễ cực thánh,
chấm dứt 40 ngày chay tịnh bằng việc cử hành tưởng niệm biến cố Chúa
Giêsu vinh quang tiến vào thành Giêrusalem, để rồi sau đó Ngài bị
bắt, bị đánh đ̣n, tra tấn, bị kết tội vác thập giá lên núi Sọ, bị
đóng đinh và chết trên thập tự giá, nhưng ngày thứ ba Ngài đă Phục
Sinh.
Cũng qua Thánh Kinh, Chúa Giêsu vinh quang khải hoàn
vào thành thánh không phải ngồi trên một con chiến mă, nhưng là trên
lưng một con lừa. Những người tham dự vào cuộc khải hoàn ấy không
phải là những đoàn quân anh dũng, khí giới tối tân, nhưng lại là
những thường dân, những em nhỏ, những con người đơn sơ và chân thật.
Và điều này gợi lên trong ta ư nghĩa ǵ? Riêng đối với những tâm hồn
yêu mến và muốn theo bước chân Ngài, chúng ta suy nghĩ ǵ qua biến
cố rất đặc biệt này?
Suốt 3 năm miệt mài, vất vả rao truyền chân lư, chữa
lành bao kẻ tật nguyền, thực hiện bao phép lạ vỹ đại, hôm nay là
ngày Chúa Giêsu được vinh hiển nhất, được tôn kính trọng vọng nhất.
Dân chúng đứng chật hai vệ đường, người người vui mừng reo ḥ. Họ
tung hô vạn tuế và không ngừng ca tụng: “Hoan hô con Vua Đavít. Chúc
tụng Đấng nhân danh Thiên Chúa mà đến. Hoan hô trên các tầng trời”
(Mt 21:9). Ḷng sùng mộ và yêu kính của dân chúng bấy giờ đă khiến
họ hành động một cách hết sức đặc biệt. Họ cởi áo ngoài trải đường
như một tấm thảm kéo dài trên đường Ngài đi qua. Và họ cầm trên tay
ngành vạn tuế để vẫy chào Ngài khi Ngài đi qua chỗ họ. Thánh Kinh kể
lại, số người theo tung hô Ngài mỗi lúc một thêm đông, đến độ khiến
các Pharisiêu phải ghen tị.
Nhưng nếu bạn là người đang đứng hai bên đường và
quan sát đám rước hôm đó, bạn sẽ thấy một chi tiết có thể khiến bạn
phải dừng lại mà suy nghĩ. Đó là Chúa Giêsu không cỡi trên voi, trên
ngựa, hay không ngồi trên kiệu mà tham dự cuộc khải hoàn này, nhưng
Ngài lại ngồi trên lưng một con lừa con. Mátthêu ghi: “Chúa Giêsu
sai hai môn đệ đi và bảo rằng: “Các anh hăy đến làng trước mặt kia,
sẽ gặp ngay một con lừa mẹ cột ở đó với con lừa con. Các anh hăy mở
dây và dẫn về đây cho thầy” (Mt 21:2). Ngài làm thế c̣n để ứng
nghiệm lời Thánh Kinh: “Hăy nói với thiếu nữ Sion rằng, này vua các
ngươi đang ngự đến, khiêm tốn ngồi trên lưng lừa con, là con lừa mẹ”
(Mt 21:5).
Chúa cỡi lừa con để khải hoàn vào Giêrusalem. Ngài
không cỡi voi hay cỡi ngựa, hoặc ngồi trên kiệu v́ Ngài không muốn
làm các thiếu nữ Sion phải hoảng sợ. Ngài không muốn bất cứ ai nh́n
Ngài bằng cái nh́n đầy kinh ngạc, hoảng hốt và trốn tránh. Ngài
không muốn tạo h́nh ảnh một kẻ có quyền, hưởng thụ, và kiêu hănh.
Cỡi voi th́ phải có người phục dịch. Ngồi kiệu cũng phải có kẻ
khiêng. Ngồi trên lưng ngựa tuy đơn giản hơn ngồi trên ḿnh voi hay
trên kiệu, tuy nhiên, ngồi trên lưng ngựa vẫn là h́nh ảnh của những
kẻ anh hùng, những kẻ chiến thắng. Mà đă là anh hùng, chiến thắng
tất nhiên có quyền kiêu hănh, và v́ thế cũng khiến nhiều người phải
sợ hăi, nể phục.
Chúa Giêsu đă không muốn bất cứ ai phải bắt buộc theo
và miễn cưỡng mến Ngài. Ngài cũng không dùng sức mạnh, quyền lực của
kẻ chiến thắng để khống chế và thu phục nhân tâm. Chính v́ thế những
h́nh ảnh liên quan đến sức mạnh quyền lực đều bị Ngài loại bỏ, từ
chối. Ngài chỉ muốn một ḿnh đơn sơ ngồi trên lưng một con lừa con,
nhỏ bé để tiến vào thành. Một h́nh ảnh nói lên vẻ thanh b́nh, đơn
sơ, nhẹ nhàng, và tự nhiên. Và đó chính là Ngài, con chiên Thiên
Chúa, Đấng cứu độ trần gian.
Cũng qua Thánh Kinh bạn và tôi biết rằng Ngài là vua chứ không phải
chỉ là con Vua Đavít như người ta đă chúc tụng Ngài. Danh Ngài đáng
được vang vọng chúc tụng trên các tầng trời, v́ Ngài c̣n là Chúa tạo
thành vũ trụ. Cả nhân loại phải phủ phục dưới chân Ngài và trước
nhan Ngài. Mọi đầu gối, như Thánh Phaolô đă viết, trên trời, dưới
đất và trong ḷng đất phải qú gối trước mặt Ngài. Do đó, nếu Ngài
dùng voi, dùng ngựa, dùng kiệu hay bất cứ phương tiện di chuyển nào
khác tối tân và tiện nghi nhất của thời bấy giờ th́ vẫn chỉ là những
phương tiện tầm thường chưa xứng với Ngài. Tuy nhiên, Ngài đă không
làm như thế. Hành động ấy của Ngài như nói trước với chúng ta về
những ǵ mà Ngài sẽ làm kế tiếp như rửa chân cho các môn đệ Ngài.
Chấp nhận bị bọn lư h́nh hành hạ và chế diễu. Chấp nhận bản án bất
công. Và nhất là chấp nhận bị đóng đinh chết treo trên thập tự giá.
Làm sao tâm trạng của một người mang trong ḿnh h́nh ảnh chiến thắng
hiển hách, ngồi trên lưng một con chiến mă, ngồi trên lưng một con
voi, ngồi trong một cái kiệu sang trọng, hay như phương tiện di
chuyển thời nay là phản lực cơ, trực thăng, hoặc limousine đầy đủ
tiện nghị tiến lên giữa tiếng tung hô, lại có thể chấp nhận được
việc qú gối xuống, bưng chậu nước đến trước mặt các môn đệ của ḿnh
để rửa chân cho họ.
Làm sao một vị đại tướng, một hoàng đế, một nữ hoàng,
một tổng thống, một thủ tướng uy nghi duyệt qua hàng quân danh dự để
tiến lên lễ đài giữa tiếng tung hôn vang dội của một rừng người lại
có thể dễ dàng chấp nhận chịu cảnh trao nộp, chịu đánh đ̣n, chịu
khạc nhổ vào mặt, chịu đội măo gai, chịu xét xử bất công, và chịu
đóng đinh chết trần truồng trên thập giá mà không một lời than van,
trách móc.
Ngồi trên lưng ngựa, lưng voi. Ngồi trong kiệu, trong
trực thăng, phản lực cơ hay limousine th́ không dễ cúi ḿnh xuống
được. Nhất là trong tư thế của kẻ có quyền, kẻ chiến thắng. Cũng
không dễ chấp nhận thua thiệt, không dễ đón nhận nhục nhă, không dễ
vâng phục thiên ư. Cứ nh́n bọn Pharisiêu qua thái độ ghen tức của
bọn họ với Chúa Giêsu khi thấy Ngài được dân chúng tung hô, chúc
tụng. Hoặc cứ nh́n vào những Pharisiêu thời đại mới hiểu rơ ư nghĩa
và hành động của Ngài.
Tóm lại, phải đơn sơ, phải nhân từ, và phải hiền hậu
th́ họa may mới có thể đón nhận được những thử thách, bất công, và
nhục nhă. Và có lẽ v́ lư do đó, Chúa đă dùng con lừa để làm phương
tiện di chuyển hôm đó. Làm như vậy là Chúa muốn nói với mọi người
rằng, Ngài xứng đáng với tất cả mọi lời chúc tụng. Ngài chính là
vua. Ngài là vua chiến thắng. Nhưng trên hết, Ngài là một vị vua
nhân từ. Vua thái b́nh. Vua của tâm hồn con người. Và v́ thế, Ngài
đă cỡi lừa con mà không cỡi chiến mă.
Chúa là vua nhân từ, hiền dịu chứ không phải là vua
quyền uy, độc tài, và hà khắc. Ngài thương yêu tất cả. Ngài mong mọi
người hăy đến với Ngài, để học cùng Ngài, v́ Ngài “hiền lành và
khiêm nhường”. Làm như vậy, chúng ta mới dễ mở rộng ḷng ḿnh đón
nhận mầu nhiệm Thập Giá và Phục Sinh mà Ngài đă thực hiện v́ chúng
ta và cho nhân loại chúng ta.
(Suy niệm Lễ Lá 1 tháng 4 năm 2012)