Bài Ðọc I: Br 5, 1-9
"Chúa sẽ tỏ bày huy hoàng của Chúa
trong ngươi".
Trích sách Tiên tri Barúc.
Hỡi Giêrusalem, hãy cởi áo tang chế
và sầu khổ của ngươi, hãy mặc lấy sự huy hoàng và vinh quang đời
đời của Chúa mà Chúa ban cho ngươi. Chúa sẽ mặc cho ngươi áo
công lý, và đặt vương miện vĩnh cửu trên đầu ngươi. Vì chưng,
Chúa sẽ tỏ bày huy hoàng của Chúa trong ngươi cho mọi kẻ trần
gian. Vì Thiên Chúa sẽ đời đời gọi tên ngươi là Hoà bình trong
công lý và Vinh dự trong hiếu nghĩa.
Hỡi Giêrusalem, hãy chỗi dậy, đứng
nơi cao, và nhìn về hướng đông. Hãy nhìn con cái ngươi từ đông
sang tây họp lại theo lệnh của Ðấng Thánh, họ hân hoan thấy Chúa
nhớ đến họ. Họ bị quân thù dẫn đi xa ngươi, nhưng Chúa đã đem họ
về cho ngươi trong vinh dự như các hoàng tử. Vì Chúa đã ra lệnh
triệt hạ mọi núi cao và mọi đồi từ ngàn xưa, lấp đầy những hố
sâu, để trái đất được bằng phẳng, hầu Israel vững vàng bước đi
cao rao vinh quang Thiên Chúa.
Theo lệnh Chúa, những cánh rừng,
những cây có hương thơm, đã cho Israel núp bóng, vì Chúa sẽ hân
hoan lấy lòng từ bi và công bình của Người dẫn dắt Israel đến
ánh vinh quang.
Ðó là lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 125, 1-2ab. 2cd-3. 4-5.
6
Ðáp: Chúa
đã đối xử đại lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân
hoan (c. 3).
Xướng: 1) Khi Chúa đem những người
Sion bị bắt trở về, chúng tôi dường như người đang mơ, bấy giờ
miệng chúng tôi vui cười, lưỡi chúng tôi thốt lên những tiếng
hân hoan. - Ðáp.
2) Bấy giờ dân thiên hạ nói với nhau
rằng: Chúa đã đối xử với họ cách đại lượng. Chúa đã đối xử đại
lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân hoan. - Ðáp.
3) Lạy Chúa, xin hãy đổi số phận
chúng con, như những dòng suối ở miền nam. Ai gieo trong lệ sầu,
sẽ gặt trong hân hoan. - Ðáp.
4) Thiên hạ vừa đi vừa khóc, tay mang
thóc đi gieo. Họ trở về trong hân hoan, vai mang những bó lúa. -
Ðáp.
Bài Ðọc II: Pl 1, 4-6. 8-11
"Anh em hãy ăn ở trong sạch và
không đáng trách, cho đến ngày của Ðức Kitô".
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi
tín hữu Philipphê.
Anh em thân mến, luôn luôn trong mọi
lời cầu nguyện của tôi, tôi hân hoan khẩn cầu cho tất cả anh em,
vì anh em đã thông phần vào việc rao giảng Phúc Âm từ ngày đầu
cho tới nay. Tôi tin tưởng rằng Ðấng đã khởi đầu việc lành đó
trong anh em, cũng sẽ hoàn tất cho đến ngày của Ðức Giêsu Kitô.
Vì Thiên Chúa làm chứng cho tôi rằng:
tôi yêu mến tất cả anh em với tâm tình của Ðức Giêsu Kitô. Ðiều
tôi cầu nguyện bây giờ là lòng bác ái của anh em ngày càng gia
tăng trong sự thông biết và am hiểu, để anh em xác định những
điều quan trọng hơn, để anh em được trong sạch và không đáng
trách cho đến ngày của Ðức Kitô, anh em được Ðức Giêsu Kitô ban
cho dư đầy hoa quả công chính, hầu tôn vinh và ngợi khen Thiên
Chúa.
Ðó là lời Chúa.
Alleluia: Lc 3, 4. 6
Alleluia, alleluia! - Hãy dọn đường
Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng; và mọi người sẽ thấy ơn
cứu độ của Thiên Chúa. - Alleluia.
Phúc Âm: Lc 3, 1-6
"Mọi người sẽ thấy ơn cứu độ của
Thiên Chúa".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh
Luca.
Ðời hoàng đế Tibêriô năm thứ mười
lăm, Phongxiô Philatô làm toàn quyền xứ Giuđêa, Hêrôđê làm thủ
hiến xứ Galilêa, còn em là Philipphê làm thủ hiến xứ Ituria và
Tracônitêđê; Lysania làm thủ hiến xứ Abilêna; Anna và Caipha làm
thượng tế; có lời Chúa đã kêu gọi Gioan, con Giacaria, trong
hoang địa.
Ông liền đi khắp miền sông Giođan,
rao giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội, như lời chép trong
sách Tiên tri Isaia rằng: "Có tiếng kêu trong hoang địa: Hãy dọn
đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy lấp mọi hố
sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy làm cho ngay
thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và mọi người sẽ thấy
ơn cứu độ của Thiên Chúa".
Ðó là lời Chúa.
Suy niệm
Nhập thể dọn đường
Mùa Vọng là Mùa đợi trông Đấng Thiên
Sai Cứu Thế, Đấng mang đến cho chung loài người và riêng dân Do
Thái Ơn Cứu Độ của Thiên Chúa. Bởi vì, từ sau nguyên tội, loài
người đã sống trong đau thương, về cả tâm hồn lẫn thể
xác, đến độ, đúng như cảm nghiệm của Phật giáo: "đời là bể
khổ".
Thế nhưng, vì Thiên Chúa dựng nên con
người là để được sống đời đời, để được hưởng phúc trường sinh
bất diệt, mà họ không thể nào chấp nhận được thân phận khổ đau
bất hạnh của mình. Theo giòng lịch sử, họ đã tìm đủ cách để làm
sao có thể "vượt qua sự chết mà vào sự sống" (Gioan
5:24).
Đó là là lý do mới có các "đạo" giáo
khác nhau, tức là có những "con đường", những "đạo lộ" khác
nhau để con người vừa có thể thoát khổ vừa có
thể được đạt được hạnh phúc. Một trong những "con đường" hay
"đạo lộ" rõ ràng có chủ trương "cứu độ" con người như "đạo" Do
Thái và "đạo" Thiên Chúa (Kitô giáo) đó là "đạo" Phật (Phật
giáo).
Tuy nhiên, trong khi "đạo" Phật chủ
trương "tự độ", nghĩa là tự cứu mình, bằng cách diệt dục là tham
sân si khi còn sống trên đời này cũng như bằng đường lối đầu
thai luân hồi sau khi chết nếu chưa hoàn toàn diệt dục, cho tới
khi giác ngộ mới được siêu thoát vào cõi niết bàn, thì Do Thái
giáo và Kitô giáo lại trông chờ "Ơn Cứu Độ" từ Trời Cao.
Thật vậy, tự bản tính thụ tạo của
mình, một tạo vật hữu hình và hữu hạn, so với Thiên Chúa Hóa
Công là Đấng tự hữu, toàn thiện và toàn năng, con người chẳng là
gì ngoài bản chất bất toàn và bất lực của mình, chỉ có thể trở
thành viên mãn nhờ Ngài và trong Ngài, như họ đã được thông phần
vào sự hiện hữu của Ngài nhờ được Ngài dựng nên.
Thậm chí khi mới được tạo dựng, còn
sống trong tình trạng công chính nguyên thủy, chưa biết đến tội
lỗi là gì: "trần truồng không biết xấu hổ" (Khởi Nguyên
2:25), loài người còn sa ngã phạm tội, huống chi bởi nguyên tội
họ lại càng mù quáng, sai lạc và yếu nhược hơn nữa, làm sao có
thể "tự độ", tự cứu được bản thân mình như lòng mong ước.
Đó là lý do, ngay từ ban đầu, nghĩa
là ngay sau nguyên tội, Thiên Chúa chẳng những đã tự động hứa
ban Ơn Cứu Độ cho con người qua Đấng Thiên Sai Cứu Tinh của Ngài
(xem Khởi Nguyên 3:15), mà còn khôn ngoan không để con người có
thể "tự độ", bằng cách đuổi họ ra khỏi địa đường, kẻo họ hái cây
sự sống mà ăn (xem Khởi Nguyên 3:22).
Thế là lịch sử của loài người nói
chung và lịch sử của dân Do Thái được Thiên Chúa tuyển chọn nói
riêng đã trở thành Lịch Sử Cứu Độ, lịch sử đợi trông Ơn Cứu Độ,
một Mùa Vọng đợi trông cho được giải thoát khỏi tội lỗi và sự
chết là những gì liên lỉ chẳng những hành hạ con người mà còn
giúp cho con người càng có lý do sâu xa chính đáng mãnh
liệt trông chờ Đấng Thiên Sai Cứu Thế mau đến.
Lời Chúa qua miệng Tiên Tri Barúc
trong Bài Đọc 1 cho Chúa Nhật Thứ Hai Mùa Vọng hôm nay đã cho
thấy Thiên Chúa không quên lời hứa cứu độ của Ngài từ ban đầu,
trái lại, Ngài vẫn hiện diện trong giòng lịch sử của loài người
nói chung và Lịch Sử Cứu Độ của dân Do Thái nói riêng. Bởi thế,
trong Bài Đọc 1 hôm nay, Ngài đã phấn khởi dân Ngài chẳng
những ở chỗ kêu gọi họ sống cả về mặt tiêu cực lẫn tích cực mà
còn hướng họ về một tương lai sáng lạn tràn đầy sự sống như sau:
Trước hết, Thiên Chúa đã phấn khởi
dân Ngài sống cả về mặt tiêu cực lẫn tích cực:
"Hỡi Giêrusalem, hãy cởi áo tang
chế và sầu khổ của ngươi ("vượt qua sự chết" - Gioan 5:24), hãy
mặc lấy sự huy hoàng và vinh quang đời đời của Chúa mà Chúa ban
cho ngươi ("mà vào sự sống" - Gioan 5:24). Chúa sẽ mặc
cho ngươi áo công lý ("được sự sống" - Gioan 10:10), và
đặt vương miện vĩnh cửu trên đầu ngươi ("và được sự sống
viên mãn" - Gioan 10:10). Vì chưng, Chúa sẽ tỏ bày huy hoàng
của Chúa trong ngươi cho mọi kẻ trần gian (ám chỉ việc Thiên
Chúa tỏ mình ra qua Con của Ngài nơi dân Do Thái: "Ơn cứu độ
xuất phát từ dân Do Thái" - Gioan 4:22). Vì Thiên Chúa
sẽ đời đời gọi tên ngươi là Hoà bình trong công lý và Vinh dự
trong hiếu nghĩa".
Sau nữa, Thiên Chúa hướng họ về một
tương lai sáng lạn tràn đầy sự sống:
"Hỡi Giêrusalem, hãy chỗi dậy,
đứng nơi cao, và nhìn về hướng đông (là hướng mặt trời mọc,
mặt trời Công Chính là Chúa Kitô - xem Luca 1:78). Hãy nhìn
con cái ngươi từ đông sang tây (ám chỉ cả dân ngoại, cả loài
người cũng được thừa hưởng giao ước Thiên Chúa đã thiết lập với
dân Do Thái) họp lại theo lệnh của Ðấng Thánh ("Thiên
Chúa muốn mọi người được cứu độ" - 1Timothêu 2:4), họ hân
hoan thấy Chúa nhớ đến họ. Họ bị quân thù dẫn đi xa ngươi, nhưng
Chúa đã đem họ về cho ngươi trong vinh dự như các hoàng tử (có
thể là ám chỉ loài người bị ngụy thần bắt cóc, sống nô lệ cho
hắn, nhưng được lấy lại chức phận con cái Thiên Chúa). Vì
Chúa đã ra lệnh triệt hạ (bằng cuộc Vượt Qua của Chúa Kitô) mọi
núi cao và mọi đồi từ ngàn xưa (có thể là ám chỉ các
thứ quyền lực sự dữ), lấp đầy những hố sâu (có thể là ám
chỉ các cám dỗ gian tà dối trá lừa đảo), để trái đất được
bằng phẳng, hầu Israel vững vàng bước đi cao rao vinh quang
Thiên Chúa. Theo lệnh Chúa, những cánh rừng, những cây có hương
thơm, đã cho Israel núp bóng, vì Chúa sẽ hân hoan lấy lòng từ bi
và công bình của Người dẫn dắt Israel đến ánh vinh quang".
Theo chiều hướng được Thiên Chúa
cứu độ kêu gọi và phấn khích trong Bài Đọc 1 hôm nay, dân Do
Thái cảm thấy hân hoan vui sống với tràn đầy những tâm tình hứng
khởi được chất chứa trong Bài Đáp Ca hôm nay:
1) Khi Chúa đem những người Sion
bị bắt trở về, chúng tôi dường như người đang mơ, bấy giờ miệng
chúng tôi vui cười, lưỡi chúng tôi thốt lên những tiếng hân
hoan.
2) Bấy giờ dân thiên hạ nói với
nhau rằng: Chúa đã đối xử với họ cách đại lượng. Chúa đã đối xử
đại lượng với chúng tôi, nên chúng tôi mừng rỡ hân hoan.
3) Lạy Chúa, xin hãy đổi số phận
chúng con, như những dòng suối ở miền nam. Ai gieo trong lệ sầu,
sẽ gặt trong hân hoan.
4) Thiên hạ vừa đi vừa khóc, tay
mang thóc đi gieo. Họ trở về trong hân hoan, vai mang những bó
lúa.
Phải, lịch sử của loài người nói
chung và của dân Do Thái nói riêng là một Mùa Vọng trông chờ Ơn
Cứu Độ, trông chờ Ngày Giải Thoát, một thời điểm quan trọng nhất
trong lịch sử nhân loại và Do Thái, như thể tất cả mọi sự đều
chẳng những hướng về thời điểm định mệnh ấy, thời điểm được Tiên
Tri Giêrêmia của Cựu Ước trong Bài Đọc 1 của Chúa Nhật Thứ Nhất
Mùa Vọng tiên báo một cách trống trống là "Ngày ấy" (liên
quan đến lần đến thứ nhất của Chúa Kitô), mà còn từ thời điểm
quyết liệt ấy, thời điểm được Thánh Tông Đồ Phaolô của
Tân Ước xác định rõ 2 lần trong Bài Đọc 2 hôm nay là "ngày
của Ðức Giêsu Kitô" (liên quan đến lần đến thứ hai của Chúa
Kitô): "anh em đã thông phần vào việc rao giảng Phúc Âm từ
ngày đầu cho tới nay. Tôi tin tưởng rằng Ðấng đã khởi đầu việc
lành đó trong anh em, cũng sẽ hoàn tất cho đến ngày của Ðức
Giêsu Kitô..."
Đúng thế, đối với Kitô hữu thì Chúa
Kitô đã tới rồi, như mặt trời công chính chiếu tỏa khắp nhân
gian, như một "Ngày" vô tận. Bởi thế, khi lãnh nhận Phép Rửa,
tức khi họ chấp nhận Chúa Kitô "là ánh sáng thế gian"
(Gioan 8:12), họ đã mặc lấy Người và nhờ đó cũng trở nên "ánh
sáng trần gian" (Mathêu 5:14), trở thành "con cái sự
sáng, con cái ban ngày" (1Thessalonica 5:5), ở chỗ,
như Thánh Phaolô viết trong Bài Đọc 2 hôm nay: "Lòng bác ái
của anh em ngày càng gia tăng trong sự thông biết và am hiểu, để
anh em xác định những điều quan trọng hơn, nhờ đó anh em được
trong sạch và không đáng trách cho đến ngày của Ðức Kitô".
Vẫn biết là Ơn Cứu Độ được ban nhưng
không cho con người từ Vị Thiên Chúa vô cùng nhân hậu qua Đấng
Thiên Sai Cứu Thế Con của Ngài. Thế nhưng, về phần mình, con
người phải làm sao để có thể lãnh nhận và xứng đáng hoan
hưởng Ơn Cứu Độ nhưng không và vô cùng cao quí đó nữa.
Trong việc sửa soạn cho con người có
thể đón nhận Ơn Cứu Độ vô cùng cao quí này, tức là đón nhận
chính Đấng Thiên Sai Cứu Thế được Thiên Chúa sai đến, Thiên
Chúa đã phải cho xuất hiện vào một thời điểm lịch sử trong "đời
hoàng đế Tibêriô năm thứ mười lăm, Phongxiô Philatô làm toàn
quyền xứ Giuđêa, Hêrôđê làm thủ hiến xứ Galilêa, còn em là
Philipphê làm thủ hiến xứ Ituria và Tracônitêđê; Lysania làm thủ
hiến xứ Abilêna; Anna và Caipha làm thượng tế", một Vị Tiền
Hô của Con Ngài và cho Con Ngài là "Gioan, con Giacaria,
trong hoang địa", như được Bài Phúc Âm Thánh Luca hôm nay đề
cập tới.
Nhân vật lịch sử Tiền Hô Gioan Tẩy
Giả này xuất hiện với mục đích "đi trước Chúa để sửa soạn
đường lối ngay thẳng cho Người, bảo cho dân Chúa biết: Người sẽ
cứu độ là tha cho họ hết mọi tội khiên" (Luca 1:76-77). Bằng
cách, như Phúc Âm hôm nay cho biết: "Ông liền đi khắp miền
sông Giođan, rao giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội, như lời
chép trong sách Tiên tri Isaia rằng: 'Có tiếng kêu trong hoang
địa: Hãy dọn đường Chúa, hãy sửa đường Chúa cho ngay thẳng, hãy
lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong queo hãy
làm cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho bằng. Và mọi
người sẽ thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa".
Vâng, Vị Tiền Hô Gioan Tẩy Giả, với
tư cách là "tiếng kêu trong hoang địa", được Thiên
Chúa sai đến trước Chúa Kitô là "Lời đã hóa thành nhục thể"
(Gioan 1:14) để thực hiện sứ vụ "sửa soạn đường lối ngay
thẳng cho Chúa" nơi dân Do Thái, nhờ đó "dân Chúa"
mới có thể nhận biết Đấng Thiên Sai Cứu Thế của họ. Và ngài đã "sửa
soạn đường lối ngay thẳng cho Chúa" nơi dân Do Thái, ở chỗ "rao
giảng phép rửa sám hối cầu ơn tha tội", bằng cách ngài
ra tay "lấp mọi hố sâu và hãy bạt mọi núi đồi; con đường cong
queo hãy uốn cho ngay thẳng, con đường gồ ghề hãy san cho
bằng".
Điển hình là thành phần Pharisiêu
và Saducê đến chịu phép rửa với mình, Vị Tiền Hô Gioan Tẩy Giả
này đã thẳng thắn "lấp... bạt" và "uốn... san" như
thế này: "Nòi rắn độc kia, ai đã chỉ cho các anh cách trốn
cơn thịnh nộ của Thiên Chúa sắp giáng xuống vậy? Các anh hãy
sinh hoa quả để chứng tỏ lòng sám hối. Đừng tưởng có thể bảo
mình rằng: 'Chúng ta đã có tổ phụ Áp-ra-ham.' Vì, tôi nói cho
các anh hay, Thiên Chúa có thể làm cho những hòn đá này trở nên
con cháu ông Áp-ra-ham. Cái rìu đã đặt sát gốc cây: bất cứ cây
nào không sinh quả tốt đều bị chặt đi và quăng vào lửa" (Mathêu
3:7-10).
"Hỡi Chúa Hài Đồng, xin cho con
biết hạ mình xuống, khiêm nhượng và đơn sơ như trẻ con, để
con được làm bạn thân của Chúa!" (Lời nguyện tắt của Linh
Mục Đaminh Maria Trần Đình Thủ, CMC).
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL. Nếu
có thể xin nghe chia sẻ theo cảm hứng hơn là đọc lại bài chia sẻ
trên
