Hạnh Các Thánh

Ngày 9 tháng 10

THÁNH ĐIÔNYSIÔ GIÁM MỤC

VÀ CÁC BẠN TỬ ĐẠO

“Thánh Điônysiô, Giám mục thành Paris, đã chịu nhiều đau khổ vì danh Chúa Kitô và kết thúc cuộc đời dưới lưỡi gươm”.

Câu nói trên của thánh Grêgôriô thành Tours là tất cả những gì chúng ta biết được về thánh Điônysiô. Người ta kể lại truyền thuyết thật hấp dẫn về ngài như sau:

Vào năm 251, Đức Giáo Hoàng Fabianô đã sai bảy Giám mục đi truyền giáo tại xứ Gallia (Pháp). Các vị tông đồ này đã vượt qua mọi gian nguy và thiết lập nên các giáo đoàn Arles, Toulouse, Narbonne, Clermont, Limoges, Tours và Paris. Trước hết các ngài dừng lại ở Arles, rồi phân tán đi các tỉnh xứ Gallia. Paris là tỉnh xa nhất. Nhiệt tâm với đức tin, Điônysiô đã muốn tới đó.

Điônysiô đã thực hiện được nhiều cuộc trở lại rất ngoạn mục. Chỉ kêu cầu đến Danh Chúa, ngài đã làm lật nhào pho tượng thần Hỏa (Mars) khổng lồ. Chứng kiến cảnh tượng này, nhiều người đã phục dưới chân ngài xin theo đạo. Cùng với linh mục Eleutheriô và phó tế Rusticô, Điônysiô tiến xa về hướng bắc và dừng lại tại Paris. Ngài thiết lập giáo đoàn Paris và làm Giám mục tiên khởi của giáo đoàn này. Ngài luận bác sự điên dại của các ngẫu thần và rao giảng một Thiên Chúa duy nhất và Chúa Giêsu là Đấng Cứu Chuộc.

Phần đông thính giả tin theo ánh sáng Kitô giáo. Một trong số những người trở lại là lãnh chúa miền Montmorency. Tên ông là Lisiniô, ông đã cho thánh Điônysiô trú ngụ và biến tư thất làm nơi hội họp của các tín hữu. Dân chúng đổ xô đến nghe giảng, từ bỏ tà thần và lãnh nhận bí tích rửa tội. Thánh Điônysiô phong chức cho nhiều thừa tác viên mới. Dùng của cải dân Gallia dâng hiến, ngài dựng nên bốn nhà nguyện: một dâng hiến Chúa Ba Ngôi (nơi này sau thành thánh đường kính thánh Bênêđitô. Năm 1685, người ta đọc được ở đó dòng chữ này: “Trong nguyện đường này thánh Điônysiô đã khởi sự kêu cầu Chúa Ba Ngôi”; một nguyện đường dâng kính hai thánh tông đồ Phêrô và Phaolô (thánh Giênôvêpha thích đến cầu nguyện và được mai táng tại đây); nguyện đường thứ ba dâng kính thánh Têphanô và nguyện đường thứ tư dâng kính Đức Maria (nay là đền thờ Notredame des Champs).

Thánh Điônysiô vui mừng vì thành quả gặt hái được. Nhưng các người ngoại giáo, nhất là các tư tế dân ngoại thì rất bực tức. Họ than phiền với quan chức của vương quốc. Khi Hoàng đế Maximilianô mang quân qua xứ Gallia, lệnh bách hại Kitô giáo được ban hành nghiêm nhặt. Vị tông đồ cùng với hai bạn bị điệu ra toà. Ngài trả lời rằng:

“Chúng tôi là tôi tớ Chúa Giêsu Kitô”.

Thánh Điônysiô cùng hai bạn bị tống ngục (nơi sẽ trở thành thánh đường thánh Điônysiô thành Chartres). Bị đánh đòn, bị hành hạ đến chảy máu, thánh nhân không hề than trách kêu la. Thay tiếng rên siết, ngài nói lên niềm tin và lời ca tụng. Bọn lý hình giương búa, múa roi trước mặt ngài, nhưng cụ già 110 tuổi, đầu bạc, vẫn đầy tin tưởng và êm dịu trả lời:

“Chớ gì tôi phải chịu tất cả mọi cực hình này cùng một lúc để tôi sớm được hạnh phúc với Chúa Kitô”.

Ngài bị ném cho thú dữ xâu xé. Nhưng những con thú dữ chỉ liếm chân ngài. Bị treo lên thập giá, nhưng từ trên cao, ngài giảng về cuộc khổ nạn của Chúa khiến cho nhiều người trở lại. Vừa sợ vừa giận dữ, quan tòa ra lệnh xử trảm con người đầy dũng cảm này. Nơi hành hình là một ngọn đồi dâng kính Thủy thần (Mercure), nhưng sau này được gọi là núi các thánh tử đạo (Montmartre). Xác các thánh tử đạo không được chôn cất, nhưng phải để làm mồi cho súc vật. Nhưng có truyền thuyết kể rằng: thánh Điônysiô sau khi bị chặt đầu, đã chỗi dậy cầm lấy đầu mình, đi xa khoảng hai dặm về hướng đông. Một sử gia nói rằng: ngài dừng lại ở nơi ngài muốn được chôn cất và là tu viện của ngài.

Có một phụ nữ tên là Catulla đã chôn xác ngài ở một ngôi làng (làng này nay mang tên thánh Điônysiô). Bà dựng một nguyện đường bằng gỗ, nhưng rồi thánh Giênôvêpha đã xây lại bằng đá. Vua Dagobert sau này xây cất một thánh đường và một tu viện ở đó.