LUY GONZAGA MARIA, CMC

97.  VỊ SÁNG LẬP DÒNG BỊ VẠ TUYỆT THÔNG

“Thánh giá là phần cơ nghiệp duy nhất của tôi, đồng thời cũng là nơi nghỉ ngơi ngọt ngào và là chỗ nương tựa êm đềm của tôi. Thiếu thánh giá tôi không còn hạnh phúc nữa”.

Chân phước Maria Thánh Giá đã chứng minh câu nói ấy bằng chính cuộc sống của mình.

Cảm thương trước thời thế nước Úc vào nửa cuối thế kỷ XIX. Vào thời điểm ấy, nước Úc là quê hương của mọi thứ thành kiến, thành kiến về chủng tộc, thành kiến về giàu nghèo và địa vị cao thấp, thành kiến đẳng cấp nam nữ. Thành kiến len lỏi trong hang cùng ngõ hẻm, thậm chí thâm nhập vào cả Giáo hội.

Các hội dòng ở Úc cũng phân cấp các nữ tu theo đẳng cấp dựa trên quá khứ đẳng cấp xã hội ngoài đời của từng người, phân bố việc làm theo đẳng cấp đó. Chị Maria Thánh Giá, sáng lập dòng Thánh Giuse, cùng với các chị em đã dùng chính bản thân và chính cách sống của mình làm mẫu gương cho cuộc chiến chống thành kiến. Các chị luôn nhìn mọi người không phân biệt giai cấp. Chị Maria tuyệt đối cấm các chị em không được phô trương giai cấp của gia đình mình ở ngoài đời. Các chị chia thành nhiều nhóm nhỏ, sống trong những khu nhà lao động tồi tàn, hay những vùng sâu vùng xa, miễn là nơi nào có dân nghèo.

Bản hiến chương đầu tiên của hội dòng Thánh Giuse nhấn mạnh hai điều: một là nghèo khó, hai là chế độ tập quyền. Tập quyền là điểm hoàn toàn mới mẻ không hề có trong các hội dòng trước đây. Tập quyền có nghĩa là các chị em tự bầu chọn Bề trên trực tiếp và toàn quyền điều hành sinh hoạt của dòng thay vì cần đến một vị linh mục điều khiển bên trên.

Điều mới mẻ này đã gây phản ứng từ phía hàng giáo sĩ địa phương, khiến cho các chị dòng Thánh Giuse phải đối đầu với nhiều khó khăn trở lực, điển hình là việc Đức Giám mục giáo phận Anđơlet ra vạ tuyệt thông cho chị Maria Thánh Giá.

Lúc 8 giờ sáng của một ngày trong tháng 9 năm 1871, vị Giám mục sở tại đến dòng Thánh Giuse truyền cho Mẹ Bề trên là chị Maria Thánh Giá ra gặp ngài. Mặc dù đang bệnh nặng, da xanh xao vàng vọt, chị Maria Thánh Giá cũng cố gắng ra chào Đức cha. Chị sụp xuống dưới chân ngài xin phép lành. Vị Giám mục xua tay từ chối, rồi quay sang các nữ tu, ngài tuyên bố ra vạ tuyệt thông cho Mẹ Bề trên Maria Thánh Giá vì bà lỗi đức vâng lời và cố ý gây rối trong đạo. Vị Giám mục truyền cho chị Bề trên quỳ xuống để nghe ngài tuyên đọc bản án dứt phép thông công chị. Ngài còn thông tri cho các chị em biết: bất cứ người nào còn tiếp tục liên hệ với Maria Thánh Giá cũng sẽ chịu cùng một hình phạt như chị ấy.

Maria được lệnh rời khỏi nhà dòng, các chị em dòng đau khổ hầu như điên lên không tự kiềm chế được. Các chị em đòi đi theo Maria, nhưng Đức Giám mục không cho.

Các nữ tu mạnh dạn xin Đức Giám mục tháo lời khấn cho mình, vì các chị không muốn theo con đường nào khác ngoài hiến chương nguyên thủy của dòng. Vị Giám mục buộc các chị phải ở lại, tuyệt đối cấm các chị không được rời khỏi dòng mà không có phép của ngài.

Maria rời khỏi dòng ngay tức khắc. Chị sống lặng lẽ âm thầm với bạn bè suốt 6 tháng trời. Các nữ tu dòng Thánh Giuse tan tác, một số lại bị loại ra khỏi dòng, một số phải tháo lời khấn. Cơ sở nhà dòng được trao cho một nhóm nữ tu khác.

Nhiều linh mục quen biết đến gặp chị Maria, các cha cho chị biết vạ tuyệt thông ấy vô hiệu, vì không thực hiện đúng thủ tục pháp lý theo Giáo luật. Chị Maria không có ý kiến gì cả. Chị không lên tiếng biện minh cho mình, mà cũng chẳng muốn ai nhắc nhở hay dính dáng tới nội vụ. Trái lại, chị sẵn sàng đón nhận án phạt của Đức Giám mục như thánh giá Chúa gởi đến cho chị. Chị coi đó là một thử thách mà chị và các chị em phải chịu vì Chúa. Và chị kiên tâm cầu nguyện trong thánh ý quan phòng của Chúa.

Maria đã không viết hay nói một lời phản đối vị Giám mục đó. Trái lại, hồ sơ lưu trữ cho thấy chị bênh vực đến cùng và van xin đừng ai trách cứ ngài điều gì. Chị chỉ nói rằng có lẽ vì nhận những lời khuyến cáo không chính xác khiến ngài hiểu lầm.

Đến giữa tháng 2 năm 1872, Đức Giám mục đã thay đổi thái độ đối với chị Maria trước khi ngài qua đời. Trên giường bệnh, Đức Giám mục truyền cho một linh mục khả kính đi tìm chị Maria giải vạ tuyệt thông cho chị. Mặc dù vạ tuyệt thông đã gây cho chị không ít đau khổ, nhưng chị vẫn cố giữ bình tĩnh với thái độ rộng lượng và thông cảm với vị Giám mục mà lúc nào chị cũng kính trọng như một người cha. Chị luôn hiểu tốt về ngài, không hề trách móc hay oán giận ngài.

Đức Thánh Cha Gioan Phaolô II đã phong Chân phước cho chị Maria Thánh Giá ngày 19.1.1995 tại thành phố Sydney, nước Úc.