Cùng bạn
về trời
Đúng ngày bị hành
quyết, cai đội Giuse Lê Đăng Thị thức dậy rất sớm. Ông đánh thức
một tù nhân bị xử tử cùng ngày, rồi đưa anh vào một gócnhà giam.
Sau nhiều ngày tận tâm hướng dẫn người bạn dự tòng này, hôm nay
(24.10) ông nghiêm trang đổ nước rửa tội cho anh "Nhân Danh Cha
và Con và Thánh Thần". Thế là ông có một người bạn đồng hành với
mình vào quê hương vĩnh phúc trên Trời.
Giuse Lê Đăng Thị
sinh năm 1825 tại xứ Kẻ Văn, làng Văn Quy, tỉnh Quảng Trị, trong
một gia đình binh nghiệp. Thân phụ anh giữ chức Cai đội. Lớn lên
anh cũng theo nghề của cha, xin nhập ngũ và phục vụ trong quân
đội nhà vua. Một thời gian sau, anh được thăng Chưởng vệ trông
coi lính ở Hà Tĩnh, rồi được dời vào Nghệ An. Tại đây, anh lập
gia đình và sống hạnh phúc với vợ con.
Bão tố và
niềm tin.
Vua Tự Đức sau một
thời gian bách hại đạo gắt gao, đã phát hiện ra lệnh của mình
chưa được thi hành đồng loạt, vì ngay trong hàng ngũ lãnh đạo,
cũng có người theo đạo Công Giáo. Ngày 15.12.1859, nhà vua ra
thêm một chiếu chỉ bắt tất cả các quan có đạo đó. "những quan
nào có đạo (theo tà đạo), dù thành thực bỏ đạo cũng phải truất
chức. Cần phải điều tra cẩn thận để tìm thêm những viên chức
triều đình theo tà đạo. Những ai không tố giác, hoặc chứa chấp
trong nhà mình, cũng bị trừng phạt như chúng…". Nhà vua còn bắt
tất cả các quan quân phải bước qua Thánh Giá trước khi ra trận
đánh giặc Tây. "Ai không bỏ đạo sẽ bị giải ngũ, bị khắc chữ tả
đạo vào má và phát lưu".
Theo lời khuyên
của quan trấn thủ, ông cai đội Lê Đăng Thị làm đơn xin xuất ngũ
lấy cớ bệnh tật. Đơn xin được chấp thuận, ông trở về quê cũ để
vợ con ở lại Nghệ An. Tháng giêng năm 1860, chiếu chỉ vua Tự Đức
trên đây được áp dụng triệt để trên toàn quốc, ông cai Thị vì có
kẻ tố giác, nên bị bắt ngày 29.1, cùng với một số bạn đồng ngũ
khác và bị giải về Quảng Trị. Ông vui vẻ nhận mình là cai đội và
là Kitô hữu.
Cuối tháng hai,
ông phải ra tòa cùng với 31 quân nhân khác. Trong số đó có ba
người bỏ đạo. Tất cả đều bị cách chức, một được tha về vị gìa
yếu, còn lại 10 người bị thích tự, lưu đày chung thân, 17 người
bị án tử hình giam hậu.
Riêng ông cai Lê
Đăng Thị nhận án xử giảo, nhưng hẹn đến cuối tháng mười mới thi
hành. Từ đó ông được đưa về giam ở khám đường Huế. Trong một lá
thư gửi về cho vợ, ông viết: "Anh nghĩ rằng chúng ta không còn
gặp nhau nữa, dầu chuyện gì xảy ra, chúng ta vẫn đang và sẽ yêu
thương nhau. Anh luôn nhớ đến em và các con mỗi ngày".
Xứng danh
huynh trưởng
Suốt thời gian
trong tù, vì là người có cấp bậc cao nhất, ông cai Thị khích lệ
các anh hùng đức tin cùng bị giam bằng lời nói và nhất là bằng
mẫu gương trung thành, cam đảm. Cũng do chức vụ ấy, ông bị mang
một gông rất nặng và bị đánh đập tra tấn nhiều hơn mọi người. Dù
còn trẻ trung sung sức, nhưng trước những cực hình dã man, ông
đã ngã bệnh. Khi đó, ông chia sẻ với các bạn tù lo lắng lớn nhất
của mình. ông nói : "Tôi không rõ Chúa có cho tôi sống đến ngày
tử đạo không. Tôi sợ bệnh tật làm tôi chết sớm hơn. Than ôi !
Chắc vì tội tôi, nên Chúa từ chối cho tôi ơn trọng ấy".
Một linh mục đã
đến thăm và giải tội cho ông. Hôm sau một thày giảng cũng lén
vào trao Mình Thánh Chúa cho ông. Ngày 24.10.1860, ông Cai bị
dẫn đi hành hình. Viên quan đề nghị ông lần cuối cùng xuất giáo,
và hứa xin vua ân xá, nhưng ông cai Thị quyết liệt từ chối. Bản
án của ông được ghi như sau : "Lê Đăng Thị, Chưởng vệ, theo tà
đạo, không chịu bỏ đạo thì y không thể tha thứ được. Y bị kết án
xử giảo cuối mùa thu".
Vạn phúc
Tại pháp trường An
Hòa (Huế), ông Cai kính cần qùy trên chiếc chiếu cầu nguyện. Một
linh mục đứng lẫn trong đám dân chúng ra dấu và giải tội lần
cuối cho ông. Sau đó, ông kêu lớn tiếng: "Vạn phúc! Vạn phúc!
Tôi sắp được tử đạo". Lý hình quấn một sợi dây vào cổ ông cai
đội, rồi chia ra hai bên kéo thật mạnh cho tới khi chứng nhân
Chúa Kitô tắt thở. Các tín hữu Phủ Cam tổ chức lễ an táng đông
đảo tại xứ mình. Hiện nay hài cốt vị tử đạo còn được lưu giữ tại
nhà thờ dòng Chúa Cứu Thế - Huế.
Đức Piô X suy tôn
ông Giuse Lê Đăng Thị lên hàng Chân Phước ngày 02.05.1909. Ngày
19-06-1988, Đức Gioan Phaolô II suy tôn ngài lên hàng Hiển
thánh.
Nguồn từ tu
viện Đa Minh
Trường thi tử Đạo.
Lê Ðăng Thị sinh
năm Ất Dậu (1825)
Tại Kẻ Văn Phú Hậu miền Trung
Gia đình binh nghiệp ung dung
Võ quan tài giỏi tin cùng giáo dân
Khi chiếu chỉ có phần gay gắt
Lê Ðăng Thị sắp đặt phục viên
Ðơn xin bệnh hoạn đưa lên
Cấp trên chấp nhận về liền Nghệ An
Thêm chiếu chỉ liên can toàn quốc
Ai trốn chui bắt được tố ra
Ðăng Thị có kẻ ghét mà
Lên quan tố giác trước tòa quân nhân
Thị bị bắt về phần lẩn trốn
Trong số này có bốn bạn thân
Giải về Quảng Trị Trung Phần
Ðể quan xét xử tội nhân ra tòa
Ông Ðăng Thị nhận là Chưởng vệ
Rõ đầu đuôi sự thể xin ra
Kitô hữu đúng thật mà
Giải ông về Huế rồi là tống giam
Cùng đồng bạn lệnh ban xử giảo
Ngồi trong tù anh thảo bức thư
Nghĩ rằng còn gặp nữa ư
Thương em anh nhớ giã từ các con
Ở trong ngục cấp còn cao nhất
Ông Ðăng Thị, chân thật sẻ chia
Trung thành can đảm nọ kia
Cấp cao gông nặng, mũ hia dữ đòn
Tuy tuổi trẻ không còn sung sức
Lắm cực hình đau tức lâm nguy
Tâm tình với bạn thầm thì
Chúa cho tôi sống để đi pháp trường
Sợ bệnh hoạn dở dương chết sớm
Chắc vì tôi mắc vướng tội nhiều
Nguyện cầu xin Chúa thương yêu
Cho con ơn trọng là điều ước mong
Một Linh mục vào trong giải tội
Sau có thầy tìm lối đến trao
Máu Mình Thánh đã đem vào
Ngày mai Chưởng vệ giải giao pháp trường
Giờ phút cuối quan thường khuyên giải
Xuất giáo đi án cải xin vua
Ông Thị quan chớ giỡn đùa
Tôi trung của Chúa là Vua Nước Trời
Lính dẫn giải ra nơi để xử
Giuse Thị vẫn cứ nguyện cầu
Một Linh mục đến từ lâu
Giải tội lần chót phép mầu trao ban
Ông hô lớn Thiên Ðàng vạn phúc
Bọn lý hình tới lúc xiết dây
Chứng nhân tắt thở rồi đây
Phú Cam tổ chức tràn đầy giáo dân
Phúc tử đạo Canh Thân (1860) sử sách
Một võ quan tư
cách tuyên xưng
Pháp trường cầu nguyện không ngừng
Suy tôn Kỷ Dậu (1909) vui mừng Nước Cha
Ngay giáo xứ mở ra an táng
Là chứng nhân xứng đáng Giuse
Hồng ân Thiên Chúa lắng nghe
Về sau hài cốt chở che nhà dòng
(Hài cốt Giuse Lê Ðăng Thị Chưởng vệ được đặt trong nhà thờ Dòng
Chúa Cứu Thế Huế)
Lời bất hủ: Bản án của ông Cai đội như sau: "Lê Ðăng Thị,
Chưởng vệ, theo tà đạo, không chịu bỏ đạo thì y không thể tha
thứ được". Y bị kết an xử giảo cuối mùa thu. Khi nghe bản án
xong ông kêu lớn tiếng: "Vạn phúc, vạn phúc! Tôi sắp được Tử
đạo". |