CÁC LỄ VỀ ĐỨC MẸ TRONG PHỤNG NIÊN CỦA GIÁO HỘI
Số Lễ, Ngày Lễ và Bậc Lễ
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
Phụng Vụ Lễ Thánh Mẫu
Số Lễ
Mẹ Maria chí ái của chúng ta có tất cả 19 lễ được Giáo Hội
hoàn vũ cử hành trong phụng niên, không kể lễ Mẹ Gualalupe
12/12, v́ lễ này chỉ mừng ở Mỹ Châu, chưa mừng chung trong
Giáo Hội Hoàn Vũ. Hay một số lễ khác như Lễ Đức Mẹ Hằng Cứu
Giúp 27/6, Lễ Đức Mẹ Phù Hộ Các Giáo Hữu 24/5, Lễ Đức Mẹ
T́nh Thương 16/11, và một số Lễ Mẹ Hiện Ra, kể cả Lễ Đức Mẹ
La Salette 19/9, ngoài Lộ Đức và Fatima v.v. Thứ tự 19 lễ
được kể là chính thức và có tính cách hoàn vũ này, được liệt
kê theo tháng trong năm như sau:
Tháng 1: Lễ Mẹ Thiên Chúa ngày
mùng 1;
Tháng 2: Lễ Mẹ Dâng Con ngày
mùng 2 và Lễ Mẹ Lộ Đức ngày
11;
Tháng 3: Lễ Mẹ Thai Lời (Mẹ
Maria được truyền tin thụ Thai Lời nhập thể) ngày 25;
Tháng 5: Lễ Mẹ Fatima ngày
13, Lễ Mẹ Thăm Viếng ngày
31, và Lễ Mẹ Giáo Hội ngay
sau Chúa Nhật Hiện Xuống, thường vào tháng này (mới được ĐTC Phanxicô thiết
lập năm 2018)
Tháng 6: Lễ Mẹ Trái Tim Vô Nhiễm
Nguyên Tội Thứ Bảy ngay sau Lễ Thánh Tâm Chúa Thứ
Sáu, thường vào tháng này;.
Tháng 7: Lễ Mẹ Carmêlô ngày
16;
Tháng 8: Lễ Mẹ Xuống Tuyết ngày 5, cũng chính là Lễ Cung
Hiến Đền Thờ Đức Bà Cả ở Roma, Lễ
Mẹ Hồn Xác Lên Trời ngày 15, (trước Công đồng chung
Vaticanô II c̣n có Lễ Mẹ Sinh Th́ 13/8 nữa, nhưng sau Công
đồng đă không c̣n lễ này), và Lễ
Mẹ Nữ Vương Trời Đất ngày 22;
Tháng 9: Lễ Mẹ Sinh Nhật ngày 8, Lễ
Mẹ Thánh Danh ngày 12 và Lễ
Mẹ Đau Thương ngày 15;
Tháng 10: Lễ Mẹ Mân Côi ngày
7;
Tháng 11: Lễ Mẹ Dâng Ḿnh Vào
Đền Thánh ngày 21;
Tháng 12: Lễ Mẹ Vô Nhiễm Nguyên
Tội ngày mùng 8, Lễ
Đức Mẹ Loretto 10/12 (mới được ĐTC Phanxicô thiết lập
năm 2019)
19 Lễ về Mẹ được tổng cộng từng tháng và các tháng như sau:
1 (tháng 1) + 2 (tháng 2) + 1 (tháng 3) + 3 (tháng 5) + 1
(tháng 6) + 1 (tháng 7) + 3 (tháng 8) + 3 (tháng 9) + 1
(tháng 10) + 1 (tháng 11) + 2 (tháng 12).
Phụng Vụ Lễ Thánh Mẫu
Ngày Lễ
Vấn đề đầu tiên được đặt ra ở dây về Ngày Lễ là lễ Mẹ nào là
lễ đầu tiên trong phụng niên, chứ không phải theo niên lịch
dân sự. Xin thưa, nếu Phụng niên của Giáo Hội được bắt đầu
từ Mùa Vọng (thường bắt đầu từ cuối Tháng 11 hằng năm) th́
Lễ đầu tiên về Mẹ theo Phụng vụ đó là Lễ Mẹ Vô Nhiễm Nguyên
Tội ngày 8 tháng 12, và lễ đầu tiên theo niên lịch dân sự là
Lễ Mẹ Thiên Chúa ngày 1 tháng 1 đầu năm.
Lễ Mẹ Vô Nhiễm chính
v́ được Giáo Hội cử hành vào ngày 8/12 mà Lễ Sinh Nhật Mẹ, sau đó đúng 9 tháng, phải cử
hành vào ngày 8/9 hằng năm. Tất nhiên sau Lễ Mẹ Sinh Nhật
đươc tiếp theo ngày sau 2 lễ có liên hệ mật thiết với biến
cố Mẹ được sinh vào trần gian, đó là Lễ Mẹ Thánh Danh Maria của Mẹ ngày 12, và Lễ Mẹ Đau Thương, ngay sau Lễ Suy Tôn Thánh Giá
ngày 14 tháng này, một lễ mang ư nghĩa của chính tên Maria
của Mẹ.
Lễ Mẹ Thai Lời được
Giáo Hội cử hành vào ngày 25/3 rất hợp t́nh hợp lư, v́ sau
đó đúng 9 tháng Giáo Hội cử hành Lễ Giáng Sinh của Con Thiên
Chúa Làm Người.
Lễ Mẹ Thiên Chúa,
trước Công đồng chung Vaticanô II được cử hành vào ngày
11/10, ngày đă được Giáo Hội chọn để khai mạc Công đồng
chung thứ 21 của Giáo Hội là Công dồng Vaticanô II
(11/10/1962 – 8/12/1965), nhưng sau Công đồng này, Lễ Mẹ
Thiên Chúa đă được Giáo Hội cử hành vào ngày đầu năm mùng
1/1, thời điểm sau Lễ Giáng Sinh 1 tuần và đồng thời cũng là
ngày kết Tuần Bát Nhật Đại Lễ Giáng Sinh. Giáo Hội chuyển Lễ
Mẹ Thiên Chúa vào ngày đầu năm 1/1, sau Lễ Giáng Sinh 1
tuần, thật là tuyệt vời ư nghĩa, một ư nghĩa bao gồm giữa Mẹ
và Lời Nhập Thể Con Mẹ. Thật thế, nếu “ngay từ ban đầu đă có
Ngôi Lời” (Gioan 1:1), mà “Lời đă hóa thành nhục thể và ở
giữa chúng ta” (Gioan 1:14), th́ cũng ngay từ ban đầu đă có
Mẹ Maria trong thượng trí của Thiên Chúa, một đệ nhất thụ
tạo bất khả phân ly với Mầu Nhiệm Nhập Thể và Dự Án Cưu Độ
của Thiên Chúa.
Lễ Mẹ Thăm Viếng 31/5,
tuy không trực tiếp liên quan đến Lễ Giáng Sinh như Lễ Mẹ
Thiên Chúa (sau Giáng Sinh) và Lễ Mẹ Vô Nhiễm (trước Giáng
Sinh), nhưng có thể nói gián tiếp liên quan đến Lễ Giáng
Sinh. Đúng thế, nếu Lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả là ngày
24/6, v́ ngài sinh ra trước Chúa Kitô 6 tháng, th́ Lễ Mẹ
Thăm Viếng phải cử hành trước Lễ Sinh Nhật của Thánh Gioan
Tẩy Giả 24/6. Tuy nhiên, trước Công đồng chung Vaticanô II,
Lễ Mẹ Thăm Viếng được Giáo Hội cử hành vào ngày mùng 2 tháng
7, nghĩa là sau lễ Sinh Nhật của Thánh Gioan Tẩy Giả, nên
sau Công đồng này, Giáo Hội đă chuyển Lễ Mẹ Thăm Viếng sớm
hơn, vào ngày 31/5, trước Lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả.
Như thế, Lễ Mẹ Thăm Viếng được cử hành sau Lễ Mẹ Thai Lời
25/3 và trườc Lễ Sinh Nhật Thánh Gioan Tẩy Giả 24/6 là hợp
t́nh hợp lư.
Lễ Mẹ Nữ Vương 22/8 cũng vậy, trước Công đồng chung Vaticanô
II, ngày 31/5 là ngày Lễ Mẹ Nữ Vương, cuối Tháng Hoa Mẹ và
kết thúc Tháng Hoa Mẹ, mang ư nghĩa Mẹ Tuyệt Mỹ, giữa muôn
hoa và trên muôn hoa. Tuy nhiên, sau Công đồng chung
Vaticanô II, Giáo Hội đă chuyển Lễ Mẹ Thăm Viếng vào ngày Lễ
Mẹ Nữ Vương này, và Lễ Mẹ Nữ Vương vào ngày 22/8, sau Lễ Mẹ
Hồn Xác Lên Trời đúng 1 tuần lễ, cho thấy thứ tự của 2 biến
cố: Mẹ Hồn Xác Lên Trời cho thấy Mẹ thật sự là Nữ Vương Trời
Đất: Trời liên quan đến Hồn thiêng vô nhiễm của Mẹ và Đất
liên quan đến thân Xác trọn đời trinh nguyên về trời của Mẹ.
Ngoài ra, Giáo Hội cũng chọn các lễ khác về Mẹ Maria làm sao
cho thấy được tính chất mật thiết bất khả thiếu và bất khả
phân lư giữa Mẹ và Chúa Kitô Con Mẹ, cũng như cho thấy vai
tṛ đồng công cứu chuộc của Mẹ trong công cuộc cứu độ trần
gian của Chúa Kitô. Chẳng hạn mấy lễ sau đây:
Lễ Mẹ Trái Tim Vô Nhiễm Nguyên Tội được
Giáo Hội cử hành vào ngày Thứ Bảy ngay sau Lễ Thánh Tâm Chúa
Thứ Sáu, thường vào Tháng Sáu trong năm, ngày thứ 8 sau Lễ
Ḿnh Máu Thánh Chúa, Thứ Năm trong Tuần Lễ Chúa Ba Ngôi.
Lễ Mẹ Đau Thương 15/9, ngay sau Lễ Suy Tôn Thánh Giá 14/9, v́ Mẹ
Maria là người Mẹ đă đứng dưới chân Thánh Giá Chúa (xem
Gioan 19:25), hiệp thong với Con Ḿnh để hoàn thành Dư Án
Cứu Độ thương xót của Cha trên trời.
Lễ Mẹ Dâng Con ngày 2/2, sau lễ Giáng Sinh 40 ngày, thời khoảng
được Luật Do Thái giáo qui định phải dâng đứa con trai đầu
ḷng cho Thiên Chúa.
Lễ Mẹ Giáo Hội,
về thời gian, được Giáo Hội cử hành ngay sau Đại Lễ Thánh
Thần Hiện Xuống, nhưng về ư nghĩa vẫn liên quan đến Chúa
Kitô, ở chỗ, Mẹ Maria đă thực hiện lời trăn trối của Chúa
Kitô Khổ Giá khi trao tong đồ Gioan, đại dện Giáo Hội, cho
Mẹ chăm sóc, và Mẹ đă thực sự thi hành sứ vụ làm Mẹ Giáo
Hội, (một tước hiệu được Thánh Giáo Hoàng Phaolô tuyên bố
vào ngày 21/11/1964, trong dịp công bố Hiến Chế Tín Lư về
Giáo Hội “Ánh Sáng Muôn Dân – Lumen Gentium của Công đồng
chungvaticanô II), trước tiên khi hiện diện giữa tông đồ
đoàn cả trước khi lẫn chính lúc Thánh Thần Hiện Xuống trong
ngày Lễ Ngũ Tuần ở Giêrusalem.
Lễ Mẹ Hồn Xác Lên Trời 15/8 cũng liên quan đến Chúa Kitô Thăng Thiên.
Trước Công đồng chung Vaticanô II có lễ Mẹ Sinh Th́ 13/8,
trước Lễ Mẹ Hồn Xác Lên Trời 15/8, nghĩa là Mẹ cũng qua đời
rồi sống lại vào ngày thứ 3, và được Thiên Chúa đưa về trời
cả hồn lẫn xác. Tuy được ơn vô nhiễm nguyên tội và nhờ đó Mẹ
không phải chết như mọi người vướng mắc nguyên tội. Thế
nhưng, dù được đặc ân vô nhiễm nguyên tội, Mẹ vẫn chịu đau
khổ như một tội nhân, không phải để đền tội của Mẹ mà là để
như Chúa Kitô vô tội và với Chúa Kitô cứu thế đồng công cứu
chuộc loài người khỏi tội lỗi và sự chết. Có nghĩa là Mẹ
hoàn toàn giống Chúa Kitô Con Mẹ, trong tất cả mọi sự, trong
việc chịu khổ nạn, tử nạn và phục sinh và về trời cả hồn lẫn
xác. Nếu nhân tính của loài người đă được giải thoát khỏi
tội lỗi và sự chết nhờ Chúa Kitô khổ giá, được sự sống và là
sự sống viên măn hơn bởi Chúa Kitô phục sinh, và được hiệp
thong thần linh đời dới với Cha trên trời nơi Chúa Kitô
thăng thiên, th́ loài người tạo vật thuần túy đầu tiên đươc
thông phần với Chúa Kitô Thăng Thiên hiệp thông thần với
Thiên Chúa trên thiên đàng cà hồn lẫn xác là Mẹ Maria, một
dấu chỉ vĩnh phúc cho cuộc hành tŕnh đức tin trần thế mau
qua tạm gửi của Kitô hữu tin tưởng cậy trông và theo đuổi.
Lễ Mẹ Dâng Ḿnh Vào Đền Thánh 21/11. Theo truyền thống cho biết th́ Bé Maria
dâng ḿnh vào Đền Thánh Giêrusalem khi mới lên 3 tuổi Bởi
thế, Lễ Mẹ Dâng Ḿnh đă được cử hành sau Lễ Mẹ Sinh Nhật gần
3 tháng, chứ không thể vào đúng 3 tháng (tiêu biểu cho 3
năm), tức vào ngày 8/12, ngày Lễ Mẹ Vô Nhiễm đầu Mùa Vọng.
Lễ Mẹ Lộ Đức 11/2, Lễ Mẹ Fatima 13/5, Lễ Mẹ Carmêlô 16/7 và Lễ Mẹ Xuống Tuyết 5/8 là những ngày được Giáo
Hội cử hành đúng vào thời điểm Đức Mẹ chọn hiện ra (11/2,
13/5 và 16/7) hay Đức Mẹ tỏ hiện bằng dấu lạ (ngày 5/8/358
khi cho Mẹ làm tuyết rơi xuống vào mùa hè, để cho biết nơi
Mẹ muốn có một đền thờ tôn kính Mẹ là Đền Thờ Đức Bà Cả, 1
trong 4 đền thờ chính của Giáo Hội Công Giáo ở giáo đô Roma,
và đền thờ Đức Bà Cả này cũng được cung hiến vào chính ngày
5/8).
Lễ Mẹ Loreto ngày 10/12 được
ĐTC Phanxicô sắp xếp sau Lễ Trọng Mẹ Vô Nhiễm, trong Mùa
Vọng, là v́ Loreto là nơi có Nhà Đức Mẹ, theo truyền thống,
được di chuyển từ Nazarét về Ư vào đêm 9 rạng mùng 10 tháng
12 năm 1294. Thời điểm cử hành Lễ Mẹ Loreto này trước Lễ
Giáng Sinh trong Mùa Vọng cũng hợp t́nh hợp lư và hợp thời,
v́ tại ngôi nhà này Mẹ Maria đă thụ thai Lời Nhập Thể rồi
mới hạ sinh Người.
Trên đây là tất cả 19 ngày lễ Mẹ trong phụng niên và mối
liên hệ của từng lễ Mẹ với nhau và với mầu nhiệm Chúa Kitô,
được Giáo Hội khôn ngoan sắp xếp và cứ hành, không phải chỉ
để tôn vinh Mẹ mà là để cùng Mẹ ngợi khen cảm tạ Ḷng Thương
Xót Chúa đă thực hiện nơi Mẹ những điều trọng đại (xem Luca
1:48-49) cho chung phần rỗi của loài người và cho riêng
những ai “nhờ Mẹ đến Chúa”.
Phụng Vụ Lễ Thánh Mẫu
Bậc Lễ
Sau Công đồng chung Vaticanô II, tức vào đầu thập niên 1970,
trong việc canh tân phụng vụ, Giáo Hội đă phân chia lại các
lễ thành 3 bậc lễ như sau: Bậc Lễ Trọng (solemnity), Bậc Lễ
Kíh (feast) và Bậc Lễ Nhớ (memorial). Bậc Lễ Trọng: có lễ
trọng buộc và lễ trọng không buộc (obligation); Bậc
Lễ Kính: c ó
Kinh Vinh Danh, như Lễ kính các Thánh tông đồ; Bậc Lễ Nhớ:
có lễ nhớ buộc và có lễ nhớ tùy (optional).
19 Lễ về Mẹ trong phụng niên của Giáo Hội được phân chia
thành 4 Lễ Trọng, 6 Lễ Kính và 8
Lễ Nhớ.
4 Lễ Trọng về Mẹ:
1- Lễ Mẹ Thiên Chúa 1/1; 2- Lễ Mẹ Thai Lời 25/3; 3- Lễ Mẹ
Hồn Xác Lên Trời 15/8 và Lễ Mẹ Vô Nhiễm 8/12. Chỉ có 3 Lễ
Trọng Buộc về Mẹ v́ lễ nào cũng liến quan đến tín điều về
Mẹ, buộc phải tin để được cứu độ, đó là Lễ Mẹ Thiên Chúa, Lễ
Mẹ Hồn Xác Lên Trời và Lễ Mẹ Vô Nhiễm. Tín Điều Mẹ Thiên
Chúa được Công đồng chung Ephêsô tuyên tín năm 431. Tín điều
Mẹ Vô Nhiễm được Giáo Hoàng Chân Phước Piô IX tuyên tín ngày
8/12/1854. Và Tín điều Mẹ Hồn Xác Lên Trời được Đức Thánh
Cha Piô II tuyên tín ngày 1/11/1950, Lễ Các Thánh. Mẹ Maria
c̣n một tín điều thứ nữa, được Công đồng Laterano tuyên tín
năm 649, tín điều Mẹ trọn đời trinh nguyên, cả trước khi,
đang khi và sau khi sinh Chúa Kitô, một tín điều liên quan
đến Lễ Trọng Mẹ Thai Lời 25/3.
3 Lễ Kính về Mẹ,
những lễ có liên quan đến Mầu Nhiệm Chúa Kitô, nhất là được
Thánh Kinh ghi nhận: 1- Lễ Mẹ Dâng Con 2/2; 2- Lễ Mẹ Thăm
Viếng 31/5; 3- Lễ Mẹ Sinh Nhật 8/9.
12 Lễ Nhớ về Mẹ,
hầu hết liên quan đến mạc khải tư, đến những lần Mẹ hiện ra
hay đến ḷng đạo đức phổ thông về Mẹ, hay những tước hiệu
của Mẹ, hoặc theo tục truyền: 1- Lễ Mẹ Lộ Đức 11/2, 2- Lễ Mẹ
Fatima 13/5, 3- lễ Mẹ Giáo Hội; 4- Lễ Mẹ Trái Tim Vô Nhiễm
Nguyên Tội, 5- Lễ Mẹ Carmêlô 16/7, 6- Lễ Mẹ Xuống Tuyết 5/8,
7- Lễ Mẹ Nữ Vương Trời Đất 22/8; 8- Lễ Mẹ Thánh Danh 12/9;
9- Lễ Mẹ Đau Thương 15/9; 10- Lễ Mẹ Mân Côi 7/10; 11- Lễ Mẹ
Dâng Ḿnh 21/11; 12- Lẹ Mẹ Loreto 10/12.
Nhóm Tông Đồ Chúa T́nh Thương, từ sau năm 2017, bắt đầu có
lệ dọn mừng từng Lễ Mẹ trong phụng niên, bằng một tuần 7
ngày trước mỗi Lễ Trọng về Mẹ, một tuần 3 ngày trước mỗi Lễ
Kính về Mẹ, và vào ngày áp trước mỗi Lễ Nhớ về Mẹ. Hằng năm
Nhóm TĐCTT có một ngày tĩnh tâm về Thánh Mẫu trước Lễ Mẹ Vô
Nhiễm Nguyên Tội. Ngoài ra, hằng tháng, Nhóm TĐCTT cũng cử
hành Ngày Thứ 7 Đầu Tháng, như được giáo quyền địa phương
Fatima công nhận ngày 13/9/1939.
Chớ ǵ mỗi lễ về Mẹ trong phụng niên là dịp con cái Mẹ tái
tận hiến cho Mẹ như một Giêsu thơ ngây trong lồng ngực và
ṿng tay ẵm bế của Mẹ. Xin Mẹ Maria đồng hành với cuộc hành
tŕnh đức tin trần thế đầy cam go thử thách bằng tinh thần
tôi tớ xin vâng theo đức tin tuân phục diễm phúc của Mẹ, và
với tâm t́nh tri ân chúc tụng cảm tạ Ḷng Thương Xót Chúa
Magnificat của Mẹ. Amen.
Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL
Viết tại Phi Trường Quốc Tế JFK New York Lễ Mẹ Nữ Vương sáng
ngày 22/8/2019,
trong thời gian 3 tiếng chờ chuyển máy bay.
Nếu được xin mời theo dơi tiếp 2 TV
Shows liên quan đến bài viết nội dung hoàn toàn về các Lễ về Mẹ trong
Phụng Niên,
ở những cái links sau đây:
Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời #1
Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời #2
XIN ĐÓN ĐỌC LOẠT BÀI
VỀ ĐỨC MẸ TRONG TUẦN THÁNH MẪU GIỮA THÁNG HOA 2020
Sẽ phổ biến tới hết Thứ Bảy
16/5/2020 tuần này
Hận Thù Quyết Thắng giữa Con Rồng Cựu Xà và Người Nữ Sa mạc
Người Nữ Mang Thai Rên
Lạ Đau Đớn
Đạo Binh Dàn Trận Fatima
- Ơn Gọi Cảm Tử Quân
Đă phổ biến từ Thứ Bảy
9/5/2020
Các Lễ Đức Mẹ trong Phụng Niên
Thánh Mẫu Fatima - Thánh Mẫu Mân Côi
Thánh Mẫu Học theo Phúc Âm Thánh Gioan: Nhờ Mẹ Đến Chúa
Đổ Nước Đầy Chum -
Rượu Ngon Hơn Trước