Sức Khoẻ và Đời Sống

Chất béo có thực sự gây hại cho sức khỏe?

Theo Phạm Minh

Cuộc sống hiện đại, tỷ lệ các bệnh nội tiết như béo phì, thừa mỡ trong máu, đái tháo đường, xơ vữa động mạch... đang tăng nhanh chóng khiến nhiều người tránh ăn chất béo, thậm chí loạibỏ chất béo ra khỏi thực đơn. Đây là một ý nghĩ hết sức sai lầm, vì chất béo cũng là một trong bốn thành phần cơ bản của bữa ăn, đó là: đường, đạm, béo và khoáng - vitamin.

Chất béo rất cần thiết để kiến tạo màng tế bào, tổng hợp chất xám của hệ thần kinh, tổng hợp các hormon thượng thận và sinh dục, hấp thu vận chuyển các sinh chất, đặc biệt là các vitamin tan trong dầu A, D, E, K... 

Do vậy, cần phải đưa các chất béo lành mạnh vào chế độ ăn uống hằng ngày có thể giúp cải thiện sức khỏe. Nếu biết sử dụng chất béo đúng cách, đúng lúc, nó sẽ giúp bạn trẻ, khỏe và năng động hơn.

Những loại chất béo tốt này thường có trong cá béo, các loại hạt, quả bơ, dầu thực vật... Theo các chuyên gia cho biết, những lợi ích của các chất béo lành mạnh nếu được nạp ở số lượng vừa phải, chất béo lành mạnh giàu chất chống ô xy hóa như vitamin E và selen; chất béo tốt có thể giúp cơ thể hấp thụ các chất dinh dưỡng thiết yếu (như vitamin tan trong chất béo) từ thức ăn; có thể giúp cơ thể chống lại một số bệnh mãn tính như bệnh tim, tiểu đường, ung thư, tình trạng viêm và các vấn đề cơ xương; giúp kiểm soát huyết áp cao, tình trạng viêm sưng và cholesterol cao; dưới dạng a xít béo omega 3, các chất béo lành mạnh có thể giúp kích thích não phát triển.

Theo các chuyên gia, tùy từng loại chất béo chúng ta dùng để chế biến các món ăn khác nhau, ...Các loại dầu có khả năng chịu nhiệt từ thấp lên cao là dầu mè, dầu hướng dương, dầu ô liu, dầu cọ. Khi chiên, xào, cần ưu tiên sử dụng dầu cọ, dầu hướng dương, mỡ động vật. Hãy thêm dầu ô liu nếu dùng bơ để chiên cá, thịt bò… 

Khi dùng dầu để trộn, làm xốt mayonnaise nên dùng dầu đậu nành, dầu ô liu, dầu mè. 

Mỗi một loại dầu đều có tác dụng khác nhau, chính vì vậy trong chế độ ăn uống hàng ngày bạn nên sử dụng xen kẽ và đa dạng các loại dầu để chế biến thức ăn.

Một thói quen cần bỏ là không nên sử dụng lại dầu đã chiên chả giò, tôm lăn bột… Dầu chiên nhiều lần ở nhiệt độ cao sẽ trở thành kẻ tiếp tay cho bệnh tim mạch, ung thư.

Ngoài ra, có nhiều thực phẩm chứa chất béo không có lợi cho cơ thể mà ít người biết đó là mì ăn liền, khoai tây chiên, bánh tiêu, chuối chiên… Bên cạnh việc chứa nhiều năng lượng dễ gây thừa cân, các thực phẩm này còn chứa độc tố gây bệnh nguy hiểm. Các bác sĩ chuyên khoa ung bướu cho rằng, loại dầu, mỡ màu nâu trông óng ả nhưng lại có khả năng gây ung thư hệ thống tiêu hóa.

Theo lời khuyên của bác sĩ dinh dưỡng, những người ăn kiêng không nên loại bỏ hoàn toàn chất béo ra khỏi bữa ăn. Bởi như vậy, bạn đã loại khỏi mình những chất sống cần thiết. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, nếu bạn tuân thủ một chế độ ăn, bạn sẽ có một thân hình cân đối và đường như trẻ hơn so với tuổi thật. Đồng thời nếu bổ sung một lượng chất béo vừa phải, da của bạn sẽ mịn màng, đẹp hơn. Ngoài ra, bạn có thể chỉ cần uống một chút dầu dừa trước bữa ăn, bạn sẽ loại bỏ được các chất béo có hại. 

Dưới đây là lợi ích của một số loại chất béo:

Dầu oliu: Dầu oliu thường được dùng trong món salad. Nó không chỉ giúp món salad của bạn ngon hơn, quyến rũ hơn mà nó còn giúp cơ thể bạn hấp thu được những dưỡng chất và vitamin A, vitamin E. ngoài ra, chất béo trong dầu oliu là chất béo không no, có khả năng bảo vệ bạn khỏi những cơn đau tim hoặc có thể cả nguy cơ ung thư.

Dầu vừng: Dầu vừng thường đường dùng để xào các món ăn. Dầu vừng chứa hàm lượng lớn vitaminE và không làm mất đi hương vị của món ăn. Chất béo trong dầu vừng là chất béo không no, do đó khi xào một món ăn hoặc trước khi ăn, bạn có thể nêm vào món ăn một chút dầu vừng để làm tăng thêm hương vị cho món ăn đó và hấp thu tốt hơn vitamin E, vitamin B, magie, canxi và chất sắt.    

Dầu dừa: Dầu dừa thường dùng để nấu. Bạn có thể dùng dầu dừa với nhiều món ăn. Mỗi ngày chỉ cần thêm một chút dầu dừa vào món nấu hoặc món xào, không những mùi vị thức ăn sẽ đặc biệt hơn mà bạn còn được cung cấp đầy đủ vitamin hơn, đặc biệt là vitamin E.

Dầu hướng dương và hạt bí: Các loại hạt này có chứa tinh chất acid béo (EFAs) mà cơ thể người không thể tạo ra được. Tinh chất này rất tốt cho lớp màng của bất cứ tế bào da nào. Chất EFAs giữ cho làn da không bị khô, mất nước, ngăn ngừa nám da. Ngoài ra, EFAs còn giúp não bộ hoạt động tốt hơn, giảm được những tai biến có hại. Chúng còn giúp cho những bệnh nhân Alzheimer hồi phục nhanh hơn... Có 3 dạng EFAs gồm omega-3, 6 và 9.