Tự Kỷ (Autism) là
một rối loạn thần kinh với các đặc điểm là kém khả năng diễn tả bằng
lời nói, kém trí tưởng tượng, giới hạn và lập lại cách cư xử và
chống đối lại các thay đổi nhỏ nhặt trong môi trường quen thuộc.
Bệnh thường kéo
dài suốt đời và thường xuất hiện trong ba năm đầu của đời sống.
Trẻ em nam bị
bệnh nhiều hơn nữ
Triệu chứng
Bệnh nhân có một
số rối loạn về:
a- Diễn đạt ý
tưởng
Các em thường bị
chậm trễ hoặc không có khả năng diễn đạt bằng lời nói. Khi muốn một
điều gì, các em ra dấu tay thay cho ngôn từ và thường dùng các chữ
không có ý nghĩa hoặc nhắc đi nhắc lại một câu nói.
Ða số các em có
bộ mặt thông minh, có trí nhớ tốt. Một số em hay cười hoặc khóc mà
không có lý do rõ rệt.
b- Quan hệ xã hội
Bệnh nhân thường
thơ thẩn một mình, không muốn kết bạn, không hòa đồng, không nhìn
mặt và ít cười nói với người khác.
Các em hay ngồi
một chỗ, làm đi làm lại một công việc như gấp tờ giấy thành nhiều
hình rồi lại mở ra, gấp lại.
Trong một số
trường hợp, có em rất hiếu động, không những không hợp tác mà đôi
khi còn chống đối, bướng bỉnh.
c- Rối loạn cảm
giác
Bệnh nhân có
những phản ứng bất thường về ngũ giác như nghe, nhìn, nếm, ngửi, sờ
mó, không đáp ứng với gợi ý, hành động như người điếc, không sợ nguy
hiểm.
Nhiều em ngửi
thấy một mùi thức ăn là nghẹn họng, đau đớn khi nghe một âm thanh
đ- Hành vi:
Bệnh nhân có phản
ứng thái quá hoặc tiêu cự: cho ăn thì ăn, không thì thôi, không đòi
hỏi, đặt đâu ngồi đó.
Các em hay có
thái độ giận dữ mà không có lý do hoặc ám ảnh với một vật dụng, ý
nghĩ hoặc cá nhân.
Thường thường
bệnh nhân không chấp nhận thay đổi trong thói quen hàng ngày, vật để
đâu mà ai dời đi là bực mình.
Có khi các em
ngồi hàng giờ xếp thành hàng một số đồ vật hoặc quyến luyến vuốt ve
ôm một món đồ chơi, đắm mình trong một thế giới tưởng tượng.
Nhiều em không có
ý niệm chung, thiếu tinh thần tự phát nhưng cũng có thể có hành vi
thô bạo hung dữ.
Các em không có
những hoang tưởng, ảo giác hoặc mất phối hợp suy tư như bệnh nhân
tâm thần phân liệt.
Mỗi bệnh nhân có
những đặc tính riêng biệt cũng như không biết sợ những hoàn cảnh
hiểm nghèo.
Nguyên nhân chính
đưa tới Tự Kỷ chưa được biết rõ.
Nhiều ý kiến cho
rằng bệnh gây ra do một bất thường trong cấu trúc và chức năng của
não bộ. Các rủi ro gây tổn thương não bộ có thể là gen di truyền,
nhiễm độc môi trường, rối loạn chuyển hóa, nhiễm virus hoặc biến
chứng trong thời gian mang thai, sanh đẻ.
Không có thuốc
đặc trị cho tự kỷ trẻ thơ. Một số thuốc chống trầm cảm, kiểm soát
quá năng động đã được dùng và cần được sự hướng dẫn của bác sĩ
chuyên khoa.
Việc điều trị tập
trung ở giáo dục đặc biệt để thay đổi hành vi, cách đối sử và sự học
hiểu của bệnh nhân.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức