Thưa bà
Nhị,
Mãn kinh thường bắt đầu vào tuổi 40.
Ðây không
phải là việc xẩy ra đầu hôm sớm mai, mà đi qua một giai đoạn chuyển tiếp
với kinh kỳ tháng có tháng không, dài ngắn bất thường, khi đậm khi nhạt.
Hai phần ba người nữ chịu đựng nhiều thay đổi, khó chịu trong thời kỳ
mãn kinh:
-Vóc dáng con người vốn thanh tao hấp dẫn, trở thành nới rộng bề ngang
với mỡ ở vòng hông, vòng bụng; ngực xệ, da nhăn khô, tóc rụng và cơ thể
nặng cân hơn. Tất cả khiến người đẹp đôi khi nghĩ là đã trở nên vô hình
trong đám đông. Vì: “Ta già rồi chăng! Ôi đâu còn thời kỳ vàng son của
thuở thanh xuân mấy mươi năm về trước”.
-Tế bào cơ quan sinh dục rất nhậy cảm với sự giảm thiểu của estrogen:
Cửa mình teo ngắn, niêm mạc khô gây ra cảm giác đau khi giao hợp khiến
bạn gái đôi khi thoái thác. Nhiễm độc đường tiểu tiện cũng thường xẩy ra
vì những thay đổi trên cộng với sự thay đổi môi trường sinh học ở âm hộ.
-Mạch máu ngoại vi dãn nở, máu dồn nhiều về mặt, đầu, ngực tạo ra những
cơn nóng hừng hực, nhiệt độ trên da tăng đến bẩy tám độ. Cảm giác này
kéo dài hai ba phút, đôi khi cả giờ. Nó hành hạ hơn khi trong người mệt
mỏi hoặc dưới ảnh hưởng của căng thẳng tâm-thân. Nhiều người đêm không
ngủ được vì bị cơn nóng phừng phừng hành hạ.
-Lại còn
nóng mình, đổ mồ hôi, cứ phải để quạt hoặc máy lạnh tối đa, đôi khi muốn
nhẩy vào bồn nước lạnh ngâm cho giảm cơn bốc hỏa. Thêm vào đó là những
cơn nhức đầu như búa bổ, đau bụng ngầm ngầm rất khó chịu.
Có tới 75%
người nữ bị cơn hành này, và phải chịu đựng trong dăm ba năm. Ðiểm đáng
lưu ý là phụ nữ Á châu ít bị hành hơn vì trong thực phẩm của họ có hóa
chất phytoestrogen, rất nhiều trong đậu nành.
-Thay đổi tâm thần cũng đáng kể. Nhiều người có tâm trạng lo âu, buồn
chán, không thiết gì đến sự đời. Tính tình trở nên nóng nẩy, dễ bị kích
thích, hay gây gổ nhất là với chồng con. Họ thường cảm thấy bồn chồn
ngồi đứng không yên.
-Hậu quả xa của giảm thiểu estrogen là nguy cơ loãng xương và bệnh tim
mạch.
Loãng xương là một thay đổi thường xẩy trong tiến trình hóa già. Bất
hạnh là nhiều lão nữ bị chứng này hơn khi đi vào thời kỳ mãn kinh. Xương
được tạo nên bởi chất hữu cơ và nhiều khoáng chất, nhất là calcium và
phosphate. Estrogen có tác dụng tăng cường phẩm chất, độ cứng của xương
và có thể trì hoãn hiện tượng rỗ xương. Vào thời kỳ mãn kinh, xương trở
nên xốp, giòn vì calcium tan vào dòng máu. Xương sống lưng, xương đùi
rất dễ gẫy khi té nhẹ.
Ngoài ra, giảm thiểu Estrogen ở tuổi mãn kinh sẽ tăng nguy cơ bệnh tim
mạch, nhồi máu cơ tim. Bình thường, estrogen có tác dụng tăng lượng
cholesterol lành HDL và làm giảm lượng cholesterol dữ LDL trong máu. Cao
LDL đưa tới vữa xơ động mạch rồi bệnh tim.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức