Yến là nước dãi của loài chim Yến nhả ra để làm tổ.

Chim yến thường sống ở các hải đảo vùng Đông Nam châu Á như Trung Hoa, Việt Nam, Phi Luật Tân, Nam Dương. Chúng sống trên các mỏm đá chênh vênh dựng đứng rất cao, dưới là vịnh nước đầy đá ngầm sâu.

Yến làm tổ để nằm và ấp trứng bằng nước dãi của chúng. Ban ngày, chim đi kiếm cá ăn, tối về nhả nước rãi thành từng bãi tròn nhỏ, cuộn với nhau thành tổ. Mùa làm tổ thường là vào tháng tư và tháng sáu.

Yến có loại gọi là mao yến, có lông chim nhỏ và huyết yến có lẫn chút máu của chim. Huyết yến rất hiếm nên nhiều người ưa chuộng, do đó giá tiền đắt hơn nhiều.

Theo Đông y, yến có vị ngọt, tính bình, đi vào hai kinh phế và vị.Yến được dùng để bồi bổ sức khỏe, chữa hen suyễn, suy nhược phổi, thổ huyết, ho lao, sốt cơn, tráng dương, lợi tiểu tiện.

Trước đây, Yến được dùng như thực phẩm trong các bữa ăn cung đình, vương giả, nhà giầu có. Nhưng ngày nay, chim được nuôi nhiều nên yến khá phổ thông trong dân chúng.

Yến có một số chất đạm như protein, tryptophan, arginin, cystein và vài khoáng chất như calcium, phosphore.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức

---