Nhau thai là một bộ phận trong dạ con để cho phôi bào bám vào thành tử cung.
Nhau có nhiệm vụ tiết ra các chất bổ dưỡng để nuôi phôi bào, loại bỏ các
chất phế thải, thực hiện việc trao đổi dưỡng khí cho thai nhi. Công việc này
được thực hiện qua sự tiếp xúc mật thiết giữa các mạch máu của người mẹ và
thai nhi trong nhau thai. Nhau thai cũng hoạt động như một tuyến, tiết ra
các kích thích tố như gonadotrophin nhau, progesterone, estrogens,
Đông phương gọi nhau thai là Tử Hà Sa, thai bàn, thai y, nhân bào mà các cụ
đông y cho là một vị thuốc bổ rất tốt đối với các bệnh lao lực, gầy còm, di
tinh, kinh nguyệt không đều, đau nhức xương, kém ăn, kém ngủ, hen suyễn..
Tài liệu Bản Thảo Cương Mục của Lý Thời Trân, Trung Hoa từ thế kỷ 16 có bài
thuốc Hà sa Đại Tạo Hoàn rất nổi tiếng về phương diện bổ dưỡng cho người suy
yếu. Bài thuốc gồm các vị như Tử Hà sa (nhau), quy bản, hoàng bá, đỗ trọng,
ngưu tất, địa hoàng, thiên môn, mạch môn đông, nhân sâm, đương quy.
Muốn ăn nhau thai phải lựa nhau từ các thiếu phụ khỏe mạnh, nếu có thai lần
đầu thì càng tốt. Nên lựa các thai còn tươi, không quá một giờ sau khi sanh
và còn nguyên vẹn trong bọc, nhẵn nhụi với mầu hồng đầy huyết. Nhau mà có
mặt gồ ghề, mụn nhỏ là bị nhiễm trùng, không nên dùng.
Sau khi lấy, nhau được rửa bằng nước muối cho sạch chất nhờn và máu. Cẩn
thận đừng để nhau bị tổn thương, chẩy nước, mau hư.
Nhau cắt nhỏ để ngâm rượu trắng, sau 15 ngày uống dần mỗi ngày khoảng 25
cc.
Nhau ngâm với mật ong cũng rất tốt. Thái nhỏ ngâm chừng một tháng thì mật
làm nhau tan hòa. Nên lựa mật ong nguyên chất.
Theo nhiều người đã dùng thì nhau làm các món ăn như nướng chả, sào với
trứng, nấu canh chua cũng rất hấp dẫn. Nhưng phải thử một lần cho quen rồi
mới thưởng thức được vị ngon của nhau.
Về cấu tạo, nhau thai cũng làm bằng các chất đạm, chất béo và các chất dinh
dưỡng khác mà ta ăn. Nên nhiều người coi nó cũng là món ăn được như lòng heo.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức