Hỏi 207:

Tôi tình cờ ôm một bà bạn. Chẳng may bà này bị bệnh shingles. Xin cho biết liệu tôi cần chích ngừa bệnh này không. Xin cảm ơn.

Linh Nguyễn


Đáp:

Thưa bà,

Chúng tôi đề nghị bà nên kể trường hợp của bà với bác sĩ gia đình. Sau đây chúng tôi xin nói chung chung về chích ngừa bệnh này để bà rõ.

Shingles là bệnh do virus herpes zoster gây ra. Virus này cùng loại với virus gây ra bệnh thủy đậu (chickenpox). Để bị bệnh shingles, cần mắc bệnh thủy đậu khi còn ở tuổi bé thơ.

Shingles có thể điều trị được với các loại thuốc chống virus như là acyclovir (Zovirax), famiclovir (Famvir), Valacyclovir (Valtrex). Bác sĩ sẽ chọn lựa thuốc thích hợp với bệnh trạng. Các thuốc này tương đối an toàn, công hiệu nhưng khá đắt. Kháng sinh không có tác dụng nào đối với virus.

Năm 2006, thuốc chích ngừa Zostavax được chấp thuận.

1-Theo Cơ quan Thực Dược Phẩm Hoa Kỳ những người từ 60 tuổi trở lên, nên chích ngừa, vì theo cơ quan này, bệnh có thể xảy ra ở bất cứ tuổi nào, nhưng lớp người trên 60 thường bị zona nhiều hơn.

Theo cơ quan CDC, dù có bị shingles hay không, người trên 60 tuổi cũng cần chích ngừa với vaccin shingles.

Thuốc có mục đích bảo vệ cơ thể với sự tái hoạt động của virus gây bệnh thủy đậu (varicella-zoster virus).

2-Những người sau đây không nên chích ngừa:

-Người đã từng bị phản ứng trầm trọng với gelatin, kháng sinh neomycin hoặc bất cứ thành phần cấu tạo nào của thuốc chủng shingles.

-Người có hệ miễn dịch suy yếu vì:

-Nhiễm HIV/AIDS hoặc bệnh khác ảnh hưởng tới sự miễn dịch.

-Đang uống thuốc ức chế miễn dịch như steroid và dược phẩm sau khi tiếp nhận ghép bộ phận.

-Đang điều trị ung thư với hóa chất hoặc chất phóng xạ.

-Có tiền sử ung thư ảnh hưởng tới tủy xương hoăc hệ bạch bào như ung thư bạch cầu hoặc u hạch bạch huyết.

-Đang có bệnh lao mà không điều trị.

-Có thai hoặc có thể mang thai. Nếu muốn có thai, phải đợi 3 tháng sau khi chủng ngừa.

Người bị bệnh nhẹ như cảm lạnh có thể chích ngừa. Nhưng những ai đang bị bệnh trung bình hoặc nặng, nên đợi tới khi bình phục hẳn, kể cả người đang bị nóng sốt trên 101.3°F (38◦C).

Người đã bị shingles cũng cần chích ngừa nhưng nên đợi 2 năm.

Cũng như các dược phẩm, vaccin cũng có thể gây ra vấn đề trầm trọng cho sức khỏe như phản ứng dị ứng, nhưng rất hiếm. Chích ngừa một lần.

Virus trong vaccine thuộc loại còn sống, nhưng đã được làm giảm độc tính, chỉ có thể tạo ra tính miễn dịch chứ không gây ra bệnh được.

Một trở ngại là chi phí thuốc chủng khá cao: 150- 200 mỹ kim cho một lần chích ngừa. Người có Medicare được miễn chi phí.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức


GHI CÂU HỎI