Hỏi 165:

Thưa bác sĩ

Tôi mới sinh cháu đầu lòng. Năm nay cháu đã 6 tuổi. Vậy mà cháu vẫm ngậm ngón tay. Tôi tìm đủ cách để bắt cháu bỏ tật này mà không được. Xin bác sĩ chỉ cho cách để cháu không ngậm ngón tay nữa. Cảm ơn bác sĩ.

Băng Tâm


Đáp:

Chúng tôi thông cảm với sự lưu tâm của bà và các bậc cha mẹ khác về vấn đề này. Vậy xin góp ý như sau.

Trước hết xin thưa với quý độc giả rằng, ca dao dân gian miền Nam Việt nam có hai câu sau đây nói về bú tay:

“Con tôi khát sữa bú tay

Ai cho bú thép, tôi dày nhớ ơn”

Bú thép là bú vào núm vú đã cạn sữa hoặc không bao giờ có sữa của người nữ còn độc thân.

 Hai câu này nói lên một thói quen  hoặc nguyên nhân của bé bú tay. Vì  bú ngón tay, là chuyện thường xảy ra ở trẻ em và ngón tay cái là ngón hay ngậm. Theo các nhà chuyên môn y học thì sau khi sanh, ngậm ngón tay tạo cho các cháu cảm thấy thoải mái bình an là được nằm trong vòng tay ôm ấp thương yêu của người mẹ.Ngoài ra ngậm ngón tay có thể là bú sữa chưa đủ, trẻ cảm thấy còn đói bụng và ngậm ngón tay cho cháu có cảm tưởng như đang bú sữa mẹ. Vì thế mẹ nên cho trẻ bú đầy đủ. Nếu trẻ tiếp tục ngậm ngón tay thì đây lại là thói quen từ mới sinh. Cũng vì ngậm ngón tay kích thích chất endorphin khiến trẻ thư giãn. Lớn hơn, các cháu thường ngậm ngón tay khi sắp đi ngủ, khi coi truyền hình, khi đói hoặc khi mệt, buồn chán hoặc không bằng lòng vì một chuyện gì đó.

Theo diễn tiến tự nhiên, sau 6 tháng đầu tiên, ngậm mút tay của trẻ sẽ giảm dần và hầu hết các trẻ này sẽ tự động bỏ việc ngậm mút tay lúc được 3 - 5 tuổi.

Bình thường thì ngậm ngón tay vô hại. Nhưng nếu kéo dài thì hành động này có thể gây ra lệch lạc hàm răng, mất vệ sinh răng miệng, tồn thương da ngón tay, nôn trớ sau khi bú…

Điều trị ngậm ngón tay là việc khá khó khăn chứ không phải trong vài ngày. Vì đây là một thói quen và thói quen cần thời gian để chấm dứt.Xin các bậc làm cha mẹ cứ kiên nhẫn.

Với trẻ còn bú mẹ nên cho bú mẹ đầy đủ để bảo đảm trẻ không bị đói để tránh thói quen trẻ tìm tay của mình để ngậm mút. Nếu trẻ thỉnh thoảng mới mút tay, cha mẹ chỉ cần làm phân tâm trẻ, lôi cuốn sự chú ý vào những trò chơi phù hợp với lứa tuổi của trẻ, giúp trẻ dễ chịu vào những lúc sắp ngậm mút tay.

Những lúc trẻ gặp khó khăn hoặc đang căng thẳng, như: trẻ bị bệnh, bị đau đớn sau tiêm chủng, bị người lớn dọa nạt khiến trẻ sợ hãi, cha mẹ lúc này nên dành nhiều thời gian gần gũi bên trẻ để chăm sóc trẻ tốt hơn, tạo sự ấm áp giúp trẻ vượt qua giai đoạn khó khăn một cách dễ dàng, cũng là cách để hạn chế thói quen trẻ ngậm mút tay.

Những trẻ tuy lớn những vẫn còn thói quen ngậm mút tay, cha mẹ cần có sự kiên nhẫn giúp trẻ bỏ dần tật ngậm mút tay qua lời khích lệ, giải thích những tác hại có thể xảy ra khi trẻ ngậm mút tay kéo dài gây bất lợi đến sức khỏe và sự vui chơi của trẻ, một cách tích cực hơn là tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ tham gia những trò chơi mà trẻ yêu thích như: trò chơi ô chữ, tô màu truyện tranh, nặn đất, tô tượng, chơi cầu tụt, đá bóng nhẹ nhàng… giúp trẻ phát triển tốt thể lực và trí não, quan trọng hơn là giúp trẻ dễ dàng quên đi “món khoái khẩu” là ngậm tay.

Với những trẻ đã ghiền ngậm tay và ngậm đồ chơi, trong giai đoạn cai ngậm mút tay cho trẻ, phụ huynh cần lưu ý thói quen vệ sinh cần thiết cho trẻ như nhắc nhở trẻ thường xuyên rửa tay sạch, cắt móng tay, vệ sinh da để tránh lây bệnh, những đồ chơi thường ngày và nơi vui chơi của trẻ cũng phải đảm bảo việc giữ vệ sinh thật tốt. Không nên bôi chất cay lên ngón tay vì các cháu có cảm giác là bị trừng phạt.

Nếu những cố gắng trên của cha mẹ không giúp được gì cho trẻ, hãy đưa trẻ đến gặp bác sĩ chuyên về tâm lý trẻ em để điều trị hiệu quả hơn.

Bác sĩ Nguyễn Ý Đức


GHI CÂU HỎI