Nói là “Thông Tim” thì cũng không chính xác lắm. Ðúng ra là thông
Ðộng Mạch Vành nuôi dưỡng trái tim thân yêu của chúng ta. Thay vì
trơn tru mở rộng thì lòng động mạch đã bị thoái hóa, tắc nghẽn với
nhiều chất khác nhau bám vào.Ðộng Mạch Vành (coronary artery) bao
bọc trái tim như một cái vương miện với hai nhánh phải và trái và
nhận máu trực tiếp từ Ðộng Mạch Chủ (aorta).
Thông tim thường được thực hiện ở động mạch đùi, đôi khi động mạch
cánh tay hoặc cổ tay. Bệnh nhân không cần gây mê tổng quát mà chỉ
một chút thuốc tê được chích vào háng để giảm đau. Do đó ta tỉnh táo
trong suốt thời gian phương pháp được thực hiện.
Một vết cắt nhỏ trên da ở bẹn được rạch và một ống ngắn nhỏ được đẩy
vào động mạch. Qua ống này, một ống thông hướng đạo dài hơn, có thể
uốn cong, được luồn vào trong. Dưới sự hướng dẫn của X- quang, ống
thông được đưa lên động mạch tim, nơi bị nghẹt. Ống đi lên rất nhẹ
nhàng, ta không cảm thấy đau gì, ngoại trừ một chút thôn thốn ở bẹn
mà thôi. Nếu đau thì cho bác sĩ hay ngay để họ đối phó.
Một chút dung dịch mầu cản quang được bơm vào ống, tới động mạch
vành để chụp hình X quang, coi tắc nghẽn lớn nhỏ ra sao.
Rồi một ống khác nhỏ hơn đầu có mang một bong bóng xẹp được chuyền
vào trong ống hướng đạo. Khi lên tới chỗ bị tắc nghẽn, thì bong bóng
được bơm phồng lên. Lúc này máu tới tim sẽ giảm chút ít và ta thấy
hơi đau nhói nơi ngực. Bong bóng được bơm phồng lên, xẹp xuống vài
lần, sẽ đè vào nơi động mạch dính đầy chất béo, làm lòng động mạch
mở rộng. Xong nhiệm vụ, bóng được làm xẹp trở lại.
Công hiệu của nong bóng không vĩnh viễn. Theo thống kê, có tới 1/3
bệnh nhân có thể bị nghẹt trở lại trong vòng vài tháng.
Ðể ngăn ngừa tái tắc nghẽn, một lưới gọi là stent nhỏ xíu được phát
minh. Lưới nằm trên ống hướng đạo bong bóng, được đưa tới chỗ nghẹt.
Bóng được bơm phồng, lưới mở ra và bám ép vào thành động mạch. Lưới
an toàn nằm đó suốt đời người như một cái giá chống đỡ không cho
động mạch nghẹt trở lại. Lưới làm bằng hợp kim không rỉ, không hư
hao, không di chuyển và không trở ngại khi ta đi qua máy rà kim loại
ở phi trường hoặc chup X-Quang cơ thể..
Ống hướng dẫn được rút ra và phương pháp thông tim đặt lưới hoàn
tất. Trước sau chỉ mất vài giờ đồng hồ, đôi khi chỉ ba mươi phút
dưới bàn tay điêu luyện của một chuyên viên đặt ống giầu kinh
nghiệm.
Thường thường ta cần nằm lại nhà thương khoảng 24 giờ để bác sĩ
theo dõi tình trạng sau giải phẫu.
Các ống đều được rút ra. Vết cắt trên da nơi bẹn và động mạch được
băng bó để tránh chẩy máu, nhiễm trùng và để vết thương mau lành.
Tim được tâm điện đồ theo dõi, để khám phá và phòng ngừa biến chứng.
Nên nằm nghỉ, chân duỗi thẳng.
Một vài thuốc chống huyết cục như aspirin, thuốc kháng tiểu cầu,
thuốc an thần được bác sĩ biên toa. Nên uống thuốc theo liều lượng,
thời gian mà bác sĩ đã dặn.
Về nhà, nên nghỉ ngơi, tránh làm việc quá nặng trong dăm ngày, uống
nhiều nước để loại chất mầu cản quang.
Ðể ý các dấu hiệu bất thường như chẩy máu, nhiễm trùng sưng đỏ, đau
nơi vết thương ở bẹn, nhiệt độ cơ thể lên cao, trong người mệt mỏi,
đau ngực, khó thở. Thông báo cho bác sĩ ngay.
Vài tuần sau, khi bác sĩ đồng ý, ta có thể đi làm trở lại được. Và
nhớ giữ ngày tái khám theo hẹn của bác sĩ.
Cầu chúc ông mau phục hồi.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức