Tác dụng của
caffeine
Caffeine là một hóa
chất hữu cơ thuộc nhóm purines. Một giờ sau khi uống, lượng caffeine từ hệ
tiêu hóa nhập vào máu lên cao nhất. Sau đó caffeine được gan chuyển hóa rồi
được thải ra ngoài qua nước tiểu trong vòng 24 giờ. Thời gian bán hủy là từ
3-5 giờ nên caffeine không tích tụ trong cơ thể. Uống cà phê mà hút thuốc lá
thì caffeine thải ra mau hơn.
Tác dụng chính của
caffeine là kích thích hệ thần kinh trung ương, tăng sinh hoạt trí tuệ, làm
ta tỉnh táo nhất là khi con người mỏi mệt hoặc chán nản.
Năm 1970, bác sĩ J.
Murdochitchie đã nghiên cứu rộng rãi sự lợi hại cuả cà phê và ghi trong tác
phẩm The Pharmacological Basis of Therapeutics như sau: “Cà phê kích thích
phần vỏ não. Sự kích thích này làm ta suy nghĩ sáng suốt và mau lẹ hơn, làm
cơ thể bớt ngây ngất, mệt mỏi, động tác chân tay bền bỉ hơn. Nếu uống một
hay hai ly cà phê, lực sĩ đua xe đạp thấy sức đạp xe tăng lên 7% và kéo dài
lâu hơn 40%.”
Trong Executive
Fitness Newsletter ngày 13 tháng 10 năm 1984 có ghi caffeine là chất kích
thích thần kinh trung ương rất mạnh và đưa tới tăng nhịp tim, tăng chuyển
hóa căn bản, tăng dịch vị bao tử, gây khó ngủ; nếu tiêu thụ nhiều hơn thì sẽ
có trạng thái lo lắng, bồn chồn, nóng nẩy, nhức đầu chóng mặt, buồn nôn, ói
mửa. Caffeine cũng làm đường huyết lên cao nhưng vài phút sau lại giảm xuống
ngay; làm co cơ thịt trong thành động mạch, tăng sức bóp của tim, tăng máu
từ tim đưa ra, tăng huyết áp, tăng bài tiết nước tiểu. Ngoài ra caffeine làm
tăng sự dẻo dai của lực sĩ thể thao, vì thế Ủy Ban Thế Vận kiểm soát coi họ
có dùng quá nhiều chất kích thích này.
Mỗi người có sức chịu
đựng với lượng cà phê nhiều ít khác nhau. Bình thường cơ thể chịu được
khoảng 200mg caffeine. Khi dùng trên 1000 mg thì có người thấy mất ngủ, hồi
hộp, tim đập nhanh, thở hổn hển, ù tai, buồn tiểu, sót ruột. Tử vong có thể
xẩy ra khi dùng trên 10 gram (80-100 ly) caffeine.
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức |