Chúng tôi nghe nói nhiều về dược thảo, vậy thì xin bác sĩ nhắc lại những gì
chúng tôi cần lưu ý về thuốc này. Cảm on ông.
Mai Thanh Thụ
Đáp:
Thưa ông Thụ!
Sau đây là những điều cần lưu
ý khi dùng dược thảo
Tại Hoa Kỳ,
Tây y được xây dựng trên căn bản sinh hóa học hiện đại. Cơ quan Thực
Phẩm và Dược Phẩm, với nhiệm vụ điều hợp thực dược phẩm, bảo vệ sức khoẻ
con người, thường nhìn dược thảo với con mắt dè dặt, nghiêm khắc. Họ cho
là dược thảo không có công dụng trị liệu và nguy hiểm.
Một luật
gia than phiền là hiện giờ có hai chế độ dược phẩm: một chế độ muốn được
bầy bán phải chứng minh có công hiệu trị liệu và tuân theo luật lệ; chế
độ kia được bán tự do, không cần kê khai giá trị.
Bác sĩ
Marcia Angel, Chủ bút tập san Y học uy tín New England Journal of
Medecine khẩn khoản kêu nài dân chúng đừng tự chữa bệnh, dùng dược thảo
vì thuốc có nhiều thành phần không khai báo được pha thêm vào như chì,
thạch tín, rất nguy hiểm.
Còn giáo
sư dược khoa nổi danh Varro Tyler cho là sự nghiên cứu về dược thảo của
các quốc gia Âu Châu rất đáng tin cậy, tuy nhiên, độc tính dài hạn của
thuốc cần được theo dõi, tác dụng phụ có hại thường được che dấu, giảm
thiểu.
Dù vậy,
dược thảo vẫn được người dân tiêu thụ, vì niềm tin có bệnh thì vái tứ
phương, vì có ngay khi cần, không phải mất công lấy hẹn, ngồi chờ bác sĩ,
cũng như khi gặp trọng bệnh mà Tây Y bó tay.
Tuy nhiên cũng nên lưu
ý mấy điểm sau đây để tránh chuyện chẳng lành:
1- Thông
báo cho bác sĩ nếu đang dùng dược thảo để tránh tác dụng không tốt giữa
âu dược và thuốc cỏ cây.
Không dùng ginkgo
biloba (bạch quả ) với thuốc trị đau nhức Aspirin, thuốc ngừa tai biến
não Ticlid, Persantine; âu dược trị trầm cảm với St John Wort...
2- Không
dùng dược thảo khi mang thai, nuôi con bằng sữa mẹ, không cho con nhỏ
dùng dược thảo vì ở trẻ em và thai nhi, gan chưa đủ sức vô hiệu hóa độc
chất của dược thảo.
Xin đan cử một thí dụ:
khi uống một ly cà phê, người lớn chỉ cần 5 giờ để loại khỏi cơ thể mà
con nít cần đến cả 80 giờ.
3- Tuy
dược thảo có nguồn gốc thiên nhiên nhưng không thiên nhiên với cơ thể
con người. Cho nên thuốc có thể gây bất lợi khi dùng, nhất là vì thiếu
kiểm soát nên thành phần không thống nhất, phẩm chất không tinh khiết,
đôi khi pha lẫn chất có hại cho cơ thể.
4- Không
nên dùng dược thảo quá dăm tuần lễ vì an toàn dùng dài hạn chưa được
chứng minh, cũng như không dùng quá nhiều vì nguy cơ gây độc cho gan và
thận. Cũng không nên dùng nhiều dược thảo khác nhau một lúc vì tác dụng
tương phản của thuốc.
5- Dược
thảo cũng có tác dụng phụ như bạch quả gây xuất huyết; mã hoàng (ephedra
) gây tăng huyết áp, nhức đầu, rối loạn nhịp tim; St John wort làm chóng
mặt, mệt mỏi khô miệng , mất định hướng...
Và cuối
cùng là không nên quá tin tưởng ở lời quảng cáo, giới thiệu của nhà sản
xuất vì những lời này không được cơ quan trách nhiệm xác định giá trị,
đồng thời cũng nên tìm hiểu về đặc tính trị liệu của loại dược thảo đang
dùng.