Thưa ông Hưng
Các thử nghiệm này gồm
sáu nhóm chính:
1-Phân tích sinh hóa các
dung dịch chất lỏng trong cơ thể.
Ngoài máu ra, các dung
dịch khác của cơ thể là nước tiểu, mồ hôi, nước tủy sống, nước miếng,
đàm, dịch vị bao tử. Thành phần cấu tạo các chất lỏng này cũng như
các hóa chất, chất dinh dưỡng hiện diện hoặc các tác nhân gây bệnh
cũng nói lên tình trạng bình thường hoặc bệnh hoạn của cơ thể. Kết
quả các thử nghiệm này giúp ta có ý niệm về bệnh và giúp xác định
bệnh.
a-Thử Máu.
Thử máu cho biết nhiều dữ
kiện quan trọng về sức khỏe của cơ thể.
-Trước hết là về hiện
trạng các tế bào trong máu như hồng huyết cầu, bạch huyết cầu, tiểu
cầu. Các tế bào này có thể thiếu (Thiếu hồng cầu), hoặc quá nhiều (
ung thư bạch cầu).
-Loại máu với
bốn nhóm O, A, B và AB. Nhóm O hào phóng cho tất cả mọi người; anh
chị AB nghèo khó nên sẵn sàng nhận máu từ mọi người.
A
O
AB
B
-Thành phần hóa
chất của máu như potassium, calcium, sodium, đường glucose,
cholesterol, LDL, HDL, chất phế thải BUN, creatinine.
-Các kích thích
tố của tuyến giáp, noãn sào, nang thượng thận, tụy tạng, ngọc hành.
-Nhiễm trùng
với vi khuẩn hoặc số lượng chất kháng thể (anti body). Thí dụ khi ta
bị viêm gan A hoặc B thì kháng thể với sinh vật này xuất hiện trong
máu và có thể tồn tại suốt đời.
-Khi bị tổn
thương, một số mô bào tiết ra vài diêu tố (enzymes), có thể đo được
trong máu. Chẳng hạn khi bị ung thư nhiếp tuyến thì tuyến này tiết
ra diêu tố PAS, nhờ đó ta xác định được ung thư của cơ quan này.
-Khi dùng dược
phẩm trị bệnh, có thể đo mức độ thuốc trong máu, để dùng thuốc cho
chính xác, đúng nhu cầu. Ðặc biệt là với các thuốc chữa bệnh tim,
thần kinh hoặc bệnh tâm thần.
Máu thường được
lấy ở huyết quản nơi khuỷu tay hoặc đầu ngón tay và không gây ra rủi
ro gì quan trọng. Chỉ khi kim chọc hơi đau và một chút vết bầm trên
da.
b-Nước tiểu.
Nước tiểu là
dung dịch được thử nghiệm nhiều nhất, hầu như trong bất cứ lần khám
bệnh nào.
Có nhiều cách
để lấy mẫu nước tiểu: lấy tự nhiên; sau khi sát trùng cơ quan sinh
dục; bằng thông ống vào bọng đái.
Phân tích nước
tiều để tìm bệnh nhiễm trùng, để coi có đường hay không hoặc để ước
lượng chức năng của thận.
Bình thường thì
không có glucose trong nước tiểu và chỉ có khi bị bệnh tiểu đường.
Khi nước tiểu có máu thì có thể nhiễm trùng hoặc có sạn bộ phận tiết
niệu.
c- Các dung dịch khác:
-Thử đàm từ cuống phổi để
kiếm vi khuẩn;
-nước tủy sống để coi có
viêm nhiễm não, màng bọc não, bệnh đa xơ cứng (Multiple Sclerosis);
-chất lỏng từ khớp xương
khi bị viêm hoặc bệnh thống phong (gout);
-tinh dịch để đếm số
lượng tinh trùng;
-mồ hôi với các khoáng
chất ;
-nồng độ acid trong dịch
bao tử lên cao khi bị loét dạ dầy, tá tràng.
d- Phẩn.
Phẩn là chất bã của sự
tiêu hóa thực phẩm.
Phẩn có thể mang các ký
sinh trùng, chất béo hoặc máu.
Ký sinh trùng lẫn trong
thức ăn và gây bệnh.
Máu
bầm hoặc máu tươi trong phẩn đều là dấu hiệu bệnh của đường tiêu hóa
như ung thư ruột già, loét bao tử, tá tràng, trĩ và tất cả đều cần
được xét nghiệm thêm với các thử nghiệm khác như nội soi, sinh thiết
Bác sĩ Nguyễn Ý Đức