Chúa Nhật Lễ Thánh Gia - Năm B
SỐNG THÁNH THIỆN TRONG ĐỜI SỐNG GIA ĐÌNH
Lm. Phêrô Lê văn Chính

          Sau những ngày mừng lễ Chúa Giáng sinh, Giáo hội mừng lễ thánh gia thất, mời gọi mỗi người chúng ta cùng nhìn ngắm mẫu gương thánh gia thất qua hình ảnh Tin mừng thánh Luca trình bày : Cha mẹ Chúa Giêsu đem hài nhi lên đền thờ để chu toàn nghi thức thanh tẩy theo lề luật do thái và dâng con vào đền thờ.

          Còn gì đẹp hơn hình ảnh của vợ chồng và con cái xum họp. Gia đình là cái nôi của đời sống xã hội, là mái ấm của mỗi người, là nơi mà mỗi người chúng ta được bảo vệ và lớn lên, được dưỡng dục, được trải nghiệm những giây phút thần tiên đầu đời. Thiên Chúa chúc phúc cho gia đình và cho các vợ chồng khi tạo dựng và lời chúc phúc này vẫn muôn đời bền vững. Chúng ta thường hình dung gia đình theo cặp mắt nhân loại. Vợ chồng phải đẹp đôi vừa lứa, trai tài gái sắc con cái ngoan ngoãn. Ngày nay người ta nhìn một gia đình thành đạt là lý tưởng, người chồng có công ăn việc làm vững vàng, người vợ xinh đẹp và cũng có việc làm ổn định. Cả hai đều là những người có học thức có việc làm ổn định, có nhà cửa cơ ngơi của cải. Thế nhưng Tin mừng lại trình bày cho chúng ta một lý tưởng gia đình theo hình ảnh khác. Thánh Giuse không phải là một người có bằng cấp, người không phải là một doanh nhân, người chỉ là một thợ mộc ở làng quê nghèo Nazarét. Đức Maria cũng không phải là một ngôi sao hay một người phụ nữ học thức ở thành phố biết ăn diện đua đòi sành điệu, người chỉ là một thiếu nữ ở làng Nazarét quê mùa. Nhưng điều mà những gia đình khác không bao giờ có thể có như thánh gia thất là một đời sống đức tin mẫu mực. Thánh Giuse và Đức Maria là những người thực sự đã sống trọn vẹn lý tưởng của đời sống hôn nhân gia đình hơn mọi gia đình khác.

          Lối hình dung hạnh phúc gia đình của chúng ta rất là phiến diện. Lập gia đình, người ta hưởng quyền lợi của gia đình là đời sống tình dục. Báo chí không ngừng giảng dạy việc hưởng thụ đời sống vợ chồng sao cho thăng hoa, sử dụng nhiều phương tiện thuốc men để hưởng thụ tình dục. Ngoài ra nhiều vợ chồng cố gắng làm ăn để sao có thực nhiều của cải, buôn may bán đắt, nhiều khi còn tính cả chuyện lừa lọc người khác để được giàu có. Hạnh phúc gia đình được xây đắp trên tình dục, của cải, danh vọng giàu sang. Trái lại, hạnh phúc của thánh gia thất lại được xây dựng trên điều gì khác hơn, đó là trên tình yêu chân thành và vợ chồng giúp đỡ nhau để chu toàn thánh ý Thiên Chúa cho từng người. Đức Mẹ Maria giúp đỡ thánh Giuse để thánh Giuse chu toàn bổn phận mà Thiên Chúa trao phó, thánh Giuse giúp đỡ Đức Maria chu toàn bổn phận mà Chúa trao phó. Cả hai người đều lớn lên trong tình yêu và tự do chân thành. Các ngài đã sống ý nghĩa của tình yêu hôn nhân và gia đình cách thực sự và ý nghĩa nhất, loại trừ mọi bóng dáng của hưởng thụ tình dục, mọi ích kỷ vun quén của cải cho bản thân hay cho gia đình. Thánh Giuse tin tưởng trọn vẹn nơi Đức Maria và ngược lại Đức Maria tin tưởng phó thác nơi sự khôn ngoan nhạy bén của thánh Giuse. Sách Tin mừng nói rằng khi Đức Maria mang thai thì thánh Giuse suy nghĩ nhiều, nhưng không dám nói cho ai cả mà chỉ định âm thầm rút lui. Nhưng đang khi định tâm như vậy thì sứ thần hiện ra trong giấc mơ và nói : « Hãy nhận Maria về nhà làm vợ vì thai sinh nơi bà là do bởi tác động của Chúa Thánh Thần ». Đây là cách diễn tả của thánh sử. Nói cho đúng ra, chúng ta hãy hình dung một cách thực tế hơn. Có thể thánh Giuse có suy nghĩ và định tâm lìa bỏ vợ mình, nhưng nhờ bởi cầu nguyện, suy nghĩ, và được ơn Chúa soi sáng thúc đẩy thánh Giuse hiểu được ý Chúa mời gọi mình đón nhận Đức Maria về nhà mình. Sự chọn lựa can đảm của thánh Giuse dựa trên việc cầu nguyện chân thành và can đảm sống theo lời Chúa mời gọi trong lương tâm nên được Thánh Thần hướng dẫn hành động đúng. Tiêu chuẩn để thánh nhân hành động là thánh ý Chúa và tình yêu chân thành đối với người bạn đời của mình. Thánh Giuse công chính không phải cứ nhắm mắt làm theo lề luật mà biết suy nghĩ lựa chọn dù có phải hành động ngược lại chọn lựa thông thường của người đời. Làm sao có thể nói là hành động công chính khi phải tố cáo để giết người bạn đời của mình. Thánh Giuse đã có lúc muốn chọn lựa một cách nhẹ nhàng hơn là lìa bỏ Maria cách kín đáo. Thế nhưng cách thế này cũng chưa phải là một lựa chọn tích cực bởi vì làm sao có thể bỏ người bạn đời của mình bơ vơ khi phải sinh nở và nuôi con giữa chợ đời nhiều khó khăn. Có lẽ chúng ta hãy hình dung thánh Giuse một cách bình thường và đầy tình người. Người đã can đảm chấp nhận phần thua thiệt về phần mình để đón nhận Maria. Động lực sâu xa là tình yêu chân thành và tin tưởng. Hai người đã tin tưởng yêu nhau sau bao năm tìm hiểu và đã hứa hôn với nhau. Có lẽ điểm mấu chốt để thánh Giuse có thể gặp thánh ý Thiên Chúa là lời hứa hôn. Lời hứa hôn là một lời cam kết long trọng trước mặt Chúa cũng như trước mặt mọi người. Lời hứa hôn là điểm neo để thánh Giuse đón nhận Maria về nhà. Thiên Chúa là Đấng trung tín và người trung tín là người được Thiên Chúa chúc phúc.

          Phần Đức Maria, người tin tưởng phó thác vào thánh ý Thiên Chúa, và tin tưởng chu toàn công việc mà Thiên Chúa trao phó như lời người đã nói : « này tôi là tôi tớ Chúa tôi xin vâng như lời sứ thần truyền ». Maria cùng đi với Giuse trong hành trình từ Nazarét tới Bêlem, rồi từ Bêlem sang Ai cập tị nạn vì Hêrôđê tìm cách giết con trẻ và từ Ai cập về trở lại Nazarét để sống những ngày cho hài nhi Giêsu lớn lên ở đây. Lập gia đình, Maria thuộc về gia đình của Giuse, là vợ của Giuse và đón nhận mọi hoàn cảnh khó khăn của gia đình với một người chồng thợ mộc và thuộc dòng dõi Đavít. Ngày sinh con, Maria đã phải cùng chồng đi về Giêrusalem xứ Giuđêa vì Giuse thuộc dòng dõi Đavít. Đó cũng là một hành trình vất vả cho người mẹ mang thai đến gần ngày sinh con. Đức Maria không nói một lời phàn nàn. Rồi khi sinh con ở thành phố Giêrusalem đông người, Maria không có một nơi xứng đáng để cho hài nhi chào đời vì đang lúc phải xa quê hương xứ sở, Maria phó thác mọi sự cho chồng là Giuse để rồi hài nhi giáng sinh nơi Bêlem là quê hương của tổ tiên Đavít. Thánh ý Thiên Chúa thực nhiệm mầu : qua mọi khó khăn trở ngại khôn lường, Thiên Chúa lại thực hiện những dự định đã hứa từ ngàn xưa và hoàn tất mọi sự.

          Khi cha mẹ bồng con đến đền thờ để chu toàn nghi lễ thanh tẩy theo luật dạy, các ngài đã gặp cụ già Simêôn. Hình ảnh Giuse và Maria bồng hai nhi đến đền thờ thật là tuyệt đẹp. Ước nguyện chu toàn thánh ý Thiên Chúa hướng dẫn từng bước hành trình đời sống của các ngài. Thánh ý Chúa quan phòng cho cụ già Simêon lên đền thờ để gặp hai ông bà, và đã bồng con trẻ và nói : « giờ đây, xin Chúa để cho tôi tớ Chúa ra đi bình an, vì chính mắt con đã nhìn thấy ơn cứu độ mà Chúa đã sắm sẵn trước mặt muôn dân ». Đồng thời cũng nói tiên tri về Đức Maria : phần bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn bà. Tin mừng Luca nói rằng Đức Giêsu càng ngày càng lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan và đầy ân sủng của Thiên Chúa. Thực vậy, để cho người con được lớn lên khoẻ mạnh và đầy khôn ngoan, phải cần có biết bao nhiêu công sức của cha mẹ. Những thành công của Chúa Giêsu có nhiều những hy sinh của cha mẹ vì ý nghĩa của đời sống của cha mẹ lại là hy sinh cho con cái của mình. Đức Maria và thánh Giuse đã sống ý nghĩa hôn nhân vì đã nuôi dưỡng cho Chúa Giêsu được lớn lên và đầy khôn ngoan ơn nghĩa của Thiên Chúa. Hai ngài đã giúp đỡ lẫn nhau để chu toàn thánh ý Thiên Chúa và Thiên Chúa đã chúc phúc và hướng dẫn các ngài.

          Đời sống gia đình quả là trường dạy yêu thương và biết sống theo thánh ý Thiên Chúa. Hành trình của mỗi người là những bước đi để thực hiện thánh ý Thiên Chúa mời gọi. Thánh gia thất đã nêu gương cho chúng ta những con người biết sống theo thánh ý Thiên Chúa trong đời sống gia đình để cho chúng ta hiểu rằng, càng sống trong đời sống gia đình, người ta càng trở nên người sống thánh ý Thiên Chúa một cách tốt đẹp nhất. Bài đọc sách Huấn ca cho chúng ta hiểu rằng Thiên Chúa suy tôn người cha nơi con cái, và quyền lợi người mẹ nơi đoàn con. Mọi vẻ đẹp và nhân đức của cha mẹ sẽ được diễn tả nơi những người con của mình, và vì thế mời gọi các cha mẹ hãy can đảm tôn trọng sự sống mà Thiên Chúa trao ban cho các cha mẹ và cộng tác với Thiên Chúa để giúp đỡ nhau và giáo dục các con cái. Thánh Phaolô cũng nhắc nhở các bậc cha mẹ hãy biết yêu thương và quảng đại tha thứ cho nhau. Đời sống gia đình là trường dạy yêu thương và tha thứ : « trên hết mọi sự, anh em hãy biết yêu thương nhau, đó là dây ràng buộc mọi điều toàn thiện ».   

          Thánh gia thất là mẫu gương luôn mới mẻ cho các gia đình, tổ ấm được Thiên Chúa chúc phúc. Lạ lùng thay, thánh Giuse và Mẹ Maria đã trở nên gương sáng cho các bậc cha mẹ trong đời sống gia đình. Các ngài đã sống đời vợ chồng, đã nêu gương cho mọi người hình ảnh bình dị và dễ mến nhất là hình ảnh người chồng và vợ thánh thiện một cách gần gũi nhất qua việc chăm sóc cho hài nhi Giêsu, và mời gọi các vợ chồng khác hãy bước đi trên con đường chu toàn thánh ý Thiên Chúa trong bậc sống gia đình của mình.