Kinh nghiệm về tội lỗi và ơn tha thứ là kinh nghiệm thường ngày của mỗi chúng ta. Là con người, ai không hơn một lần phạm tội và trải nghiệm được thứ tha? Tuy là những trải nghiệm thường hằng của phận người, nhưng vào mỗi hoàn cảnh và mức độ khác nhau, thì kinh nghiệm ấy lại được mang những nét đặc thù riêng biệt. Tin Mừng chúa nhật V mùa chay hôm nay cho chúng ta một trải nghiệm  sâu sắc về  tội lỗi và ân sủng, qua trình thuật  người phụ nữ phạm tội ngoại tình đã chạm được lòng thương xót bao dung của Chúa.Chắc chắn đó là dấu ấn nhớ mãi trong cuộc đời của người phụ nữ này. Và cũng là những kinh nghiệm đáng quý trong hành trình của mỗi chúng ta. 

1-    Trải nghiệm - nhận ra mình cần được xót thương: 

Một điều rất thường mà chúng ta ít để ý tới  đó là tâm trạng cần được xót thương.Tâm trạng này càng trở nên rõ nét khi chúng ta nhận ra mình thật trần trụi nghèo khó của phận người. Đây cũng là tâm trạng của người phụ nữ ngoại tình bị những người kinh sư và Pharisiêu dẫn đến đền thờ.

Chúng ta có thể tưởng tượng một khung cảnh nơi đền thờ, đông đảo dân chúng tụ họp để lắng nghe Chúa Giêsu giảng dạy, thế rồi những người Pharisiêu và các Kinh sư dẫn đến với Đức Giêsu một người phụ nữ mà họ nói là bắt quả tang phạm tội ngoại tình. Họ đặt chị “đứng ở giữa. Một vị trí trung tâm để ai cũng có thể nhìn thấy chị với những vết đen của tội lỗi mà theo luật Môsê là đáng chết.

Đó là vị trí của một tội phạm đã bị kết án.Chắc hẳn chị đã phải tủi nhục và sợ hãi tột cùng khi nghe những lời chửi rủa, mạt sát và khinh dể cười chê. Chị không thể bênh vực cho mình, vì tội của chị người ta đã bắt quả tang rành rành không chối cãi được.Thân phận của một người tội lỗi công khai là vậy.  Dầu như thế nào chăng nữa, giờ đây chị đã bị họ đặt “ đứng ở giữa” để phơi bày tất cả những xấu xa. Đứng ở giữa trung tâm để chịu đựng tất cả những phán xét từ mọi phía dồn về, kể cả những hòn đá mà người ta sẵn sàng  ném cho chị.Và “ đứng ở giữa” để chịu đựng sự giằng co của những thế lực căng thẳng đang đối kháng nhau. Một bên là sự tàn ác  của con người, và một bên là  hiện diện của ân sủng.

 Điều đáng nói hơn, là chính nội tâm chị cũng đang đi vào vị trí ở giữa cái khoảnh khắc đen tối của mặc cảm và niềm tin ân sủng thứ tha. Một khoảnh khắc giữa tuyệt vọng và hy vọng,  giữa bến bờ của sự chết và sự sống.

Phải chăng trong lúc này tâm trạng chị cũng tròng trành đen tối  của một thảm họa thất vọng tội lỗi? chị thật hoang mang, tủi nhục và sợ hãi chẳng dám ngước mắt nhìn ai.Vì chẳng còn một ai có thể hiểu và cảm thông cho chị? Có lẽ  hoàn cảnh trớ trêu mà chị đã yếu đuối phạm tội, chất chứa một nỗi khổ tâm nào đó mà chị đã không đủ sức để vượt qua? Nhưng ai có thể hiểu được cho chị như thế? Trong mắt họ bây giờ chị là người đàn bà hư hỏng, lăng loàn và đáng chết.

 Dù chị có xấu xa đáng chết chăng nữa, thì trong thâm sâu tâm hồn chị  bây giờ vẫn đang cần một ánh mắt cảm thông, xoa dịu nỗi khổ nhục đang dày vò chị? Chị cần lắm một ánh mắt bao dung nhân từ, để có thể giúp chị đón nhận tất cả những thực tại.

Dù cần lắm, nhưng chị lại chẳng đủ tin để dám ngước lên  tìm xem trong dòng người đông đảo này có một ai cảm thông với chị không? Ai là người xót thương có thể nâng chị lên, cứu vớt chị thoát được cảnh đen tối đáng sợ này? Đó là bờ vực thẳm đen tối nơi tâm hồn chị. Đối diện với một ngõ cụt của cuộc đời thì ngõ cụt tuyệt vọng nơi  tâm hồn chị còn khiếp sợ hơn. Chị chỉ còn biết run lên sợ hãi giữa một thế giới của những hòn đá đang chực chỉ ném vào chị. Một bóng đen to lớn sợ hãi đang bao trùm lấy chị. Chị nhận ra mình cần được lòng xót thương của tha nhân.Và từ sự nhận diện này chị đã nhận ra có một tương quan giữa chị với  mọi người đang đổ vỡ do hậu quả của tội lỗi.

Trong giây phút tăm tối này, dù chị không còn đủ niềm tin để dám ước mong một phép lạ nhiệm mầu nào đó giúp cho chị thoát chết. Nhưng hơn lúc nào hết, lòng chị muốn van xin mọi người cho chị một chút tình thương của lòng  nhân hậu. Thế mà dường như tất cả đều từ chối lời van xin thẳm sâu ấy. Và người ta chỉ muốn lên án và ném đá chị.Tất cả đang như muốn đạp nát cuộc đời bầm dập vốn đã khốn khổ và đầy thương tích của chị. Chị chỉ biết cúi gầm mặt xuống trong tuyệt vọng.Và quả đúng như chị đang nghĩ, kìa chị đã nghe rõ mồn một lời kết án đanh thép của họ : “người đàn bà này bị bắt quả tang đang ngoại tình.₅ Trong sách Luật, ông Mô-sê truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng đàn bà đó. Còn Thầy, Thầy nghĩ sao?”

Chắc hẳn, giữa tối tăm nghiệt ngã của thế sự này, giữa  cường quyền của luật lệ  thiếu vắng tình thương này, và giữa cái chết gần kề, chị đã hồi hộp mong chờ câu trả lời cuối cùng của Thầy?chị mong manh chờ đợi một lời đáp của Thầy khác với những người đã lôi chị đến đây.Hơn lúc nào hết chị nhận ra mình đang cần một tấm lòng xót thương !

Kinh nghiệm cần đến lòng bao dung của tha nhân vẫn thường trải nghiệm trong cuộc sống của con người ở những mức độ khác nhau:  mỗi lúc ta lầm lỗi , mỗi lúc ta thấy mình cô đơn thất vọng, lúc chúng ta bị rơi vào một hoàn cảnh bi đát của cuộc đời.Và lúc chúng ta nhận ra mình thật trần trụi nghèo khó của phận người. Đó là những lúc chúng ta ý thức mình cần đến sự xót thương vô bờ của Thiên Chúa và tha nhân biết bao. Vượt qua trải nghiệm này, chắc chắn sẽ giúp cho chúng ta cũng biết cách để xót thương người khác.

2-    Trải nghiệm với thời gian -  một hành trình:

Những đổ vỡ trong mối tương quan, những vết thương do tội lỗi, luôn đòi hỏi một thời gian để được tái tạo. Đó là điều cần thiết trong thân phận con người.

Chúa Giêsu dù rất muốn cứu người phụ nữ đáng thương này thoát khỏi sự tủi nhục bi đát và thoát cái chết này cách mau chóng. Nhưng Ngài cũng không thể thực hiện ngay câu  trả lời với những người trong giới lãnh đạo Do Thái đang chất vấn Ngài: "Thưa Thầy, người đàn bà này bị bắt quả tang đang ngoại tình.₅ Trong sách Luật, ông Mô-sê truyền cho chúng tôi phải ném đá hạng đàn bà đó. Còn Thầy, Thầy nghĩ sao? " .

Thầy nghĩ sao ư ? Có lẽ điều mà Chúa Giêsu nghĩ là “ xót thương”. Ngài xót thương không chỉ muốn cứu riêng người phụ nữ ngoại tình ấy, mà Ngài còn muốn cứu cả chính những người ác tâm kết án người phụ nữ và mưu mô để tố cáo Ngài nữa. Chúa Giêsu đã biết tất cả, trong lòng những người chất vấn thi hành luật còn mang nhiều những ác tâm. Và Ngài cũng biết trong lòng người phụ nữ đáng thương này còn đang mang nhiều những thương tích cần phải được xót thương và chữa lành!

Vì thế Chúa đã quyết định để cho họ trải nghiệm với thời gian. Một khoảng thời gian đủ để họ lắng dịu tất cả những mưu mô toan tính, những cảm xúc tiêu cực và lắng dịu cả những thương tích do hậu quả của tội lỗi.Chính Chúa Giêsu đã kiên nhẫn để cúi xuống, lấy tay viết trên đất. Một khoảng thời gian  chờ đợi và Ngài mong chờ những gì mới mẻ hơn sẽ được tái tạo lại sau khoảng thời gian lắng dịu ấy…năm phút, mười phút…rồi một hành trình Ngài im lặng!......

 Thế nhưng những người kinh sư và pharisiêu cứ hỏi mãi…Ngài ngẩng lên, đặt thẳng vấn đề để họ tự vấn lương tâm :“Ai trong các ông sạch tội, thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi”.  Đúng là lời khơi gợi khéo léo, để mời gọi mỗi người nhìn lại chính mình và nhận ra chính mình cũng cần được xót thương.vừa là một lời nhắc nhở tinh tế cho những thói xấu dễ dàng lên án người khác, giống như có lần Người đã giảng dạy:  “Sao anh thấy cái rác trong con mắt của người anh em, mà cái xà trong con mắt của mình thì lại không để ý tới?” (Mt 7:3). 

Khơi gợi khéo léo, rồi Đức Giêsu lại tiếp tục kiên nhẫn cúi xuống viết trên đất. Một thời gian Ngài im lặng chờ đợi. Một hành trình đủ để họ nhận ra chính mình. Thế là tất cả cứ lần lượt bỏ đi,kẻ trước người sau, bắt đầu từ những người lớn tuổi.  Như vậy, không phải chỉ có người phụ nữ bị tố cáo mới cần đến lòng nhân hậu của Thiên Chúa, nhưng tất cả mọi người đều cần đến lòng xót thương của Chúa, cũng như tất cả đều cần có một thời gian như một hành trình để nhận ra chính mình.

3-    Trải nghiệm-  chạm đến lòng xót thương:

Nhận ra mình cần được xót thương mà thôi thì chưa đủ, mà cần phải nỗ lực thực sự để được đón nhận lòng xót thương của Thiên Chúa,nỗ lực để được chạm đến Ngài, nếm cảm sự từ bi nhân hậu của Ngài và kín múc nguồn ân sủng có sức chữa lành mọi dị dạng nhân tính do tội lỗi.

Sau một hành trình đủ để lắng dịu,Thật bất ngờ người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình đó đã được chính Chúa Giêsu dẫn đưa vào một bầu khí thật an bình để gặp gỡ riêng tư với Ngài. Đó chính là một ân sủng lớn lao: “Chỉ còn lại một mình Đức Giê-su, và người phụ nữ thì đứng ở giữa”. Vậy là tất cả những người lên án chị đã lần lượt bỏ đi,  áp lực của những lời lên án khinh khi chị không còn nữa, chị không còn phải phân tâm về những người xung quanh. Chỉ còn lại một mình Ngài. Một bầu khí tuyệt vời để chị có thể mở ra với Ngài, để được chạm đến Ngài, để có thể đón nhận lòng xót thương và những ân ban từ nơi Ngài.

 Khi chị đã lắng đọng đủ để nhìn nhận chính mình và những mối tương quan đã đổ vỡ nơi chị. Giờ đây Chúa Giêsu lại nhẹ nhàng khơi gợi để nối kết lại những tương quan ấy:

"Này chị, họ đâu cả rồi? Không ai lên án chị sao? " Nếu trước đây lòng chị đã cay đắng thương tích vì những lời nhục mạ của mọi người, thì bây giờ là lúc Chúa nhắc chị hãy rũ bỏ đi những cay đắng ấy vì họ đã không còn lên án chị nữa. Nếu trước đây tâm hồn chị luôn bị dày vò trong những mặc cảm bởi những hành xử và lời kết án của mọi người, thì bây giờ Chúa Giêsu  đang từng bước chữa lành những thương tích ấy cho chị. Ngài gợi mở để chị được giải thoát khỏi những u uẩn ấy đang bám sâu  trong lòng chị. Và từng bước Ngài giúp chị nhận ra rằng không có ai kết án chị cả. “không có ai kết án chị sao?” “ Thưa Thầy không có ai cả”.

Đây là lúc chị được giải thoát tận căn với những mặc cảm, những thương tích bao lâu đã đè nặng trong tâm hồn chị.Và có lẽ câu mà Chúa đã hỏi chị : “ Họ đâu cả rồi” cũng gợi lên một tương quan mới trong lòng của chị? Hãy để cho họ có chỗ trong lòng của chị vì chính họ đã bỏ đi cái vị trí xét xử kết án rồi. Họ đã thay đổi không còn đứng ở chỗ xét xử lên án chị. Còn chị sao vẫn đứng ở giữa? vị trí mà họ  đặt  chị? Và tương lai của chị không còn ở vị trí của người bị kết án nữa. Một tương lai tươi mới đang chờ chị.

 Vì :"Tôi cũng vậy, tôi không lên án chị đâu! Thôi chị cứ về đi, và từ nay đừng phạm tội nữa! "

Sự tuyệt vời là ở đây, chính Chúa Giêsu đã tạo một bầu khí tốt nhất để chị có thể chạm tới được lòng thương xót của Ngài.Chị đã được thoát chết, được chữa lành và được đón nhận ân sủng lớn lao của Ngài để có thể sống một tương lai mới rạng ngời và sung mãn. Tương lai của một con người đã cảm nhận được tình thương tuyệt vời của Thiên Chúa. Tương lai của một người đã được chỗi dây từ mép bờ vực thẳm của sự chết.  Tương lai của một  người đã được chạm tới lòng xót thương vô bờ của Thiên Chúa. được đón nhận ơn tha thứ thật lớn lao từ trong cõi chết của tội lỗi. Một tương lai của  niềm tin, sự hy vọng và quyết tâm“từ nay đừng phạm tội nữa”

Lạy Chúa Giêsu

Khi con thất vọng bởi những nghiệt ngã của phận người

Xin hãy nâng con lên

 Khi con cay đắng bởi muôn vàn áp lực

Xin hãy tháo gỡ con

Khi lòng con nát tan bởi những thương tích.

Xin hãy nhẹ nhàng để chữa lành con.

Khi tâm hồn con xao động bởi muôn vàn tiếng xung quanh

Xin hãy giúp con được gặp riêng Ngài.

 Xin cho con hiểu rằng ân sủng của Chúa

  Luôn lớn lao hơn muôn vàn lần tội lỗi của con

Và xin cho con được chạm đến lòng xót thương của Chúa,

 Để có thể đón nhận ơn thứ tha và được sống trong ân sủng của Ngài. Amen

Maria. Bernadet

(Mùa chay năm 2016)