Đáp:
Thưa bà Liên,
Chúng tôi xin kể qua
về sinh hoạt tại Trung Tâm Chăm Sóc Ban Ngày để bà và các vị cao niên coi
nhé.Việc gia nhập Trung Tâm này để tùy các cụ nghiên cứu, coi lợi và hại ra
sao
Từ hơn một tháng
nay, sáng nào Cụ Nguyên cũng thức dạy đúng giờ, dành 20 phút vận động gân
cốt, rửa mặt đánh răng rồi trang điểm mặc quần áo, ngồi chờ xe đến đón. Đúng
8 giờ xe tới. Lên xe, cụ đã thấy cả chục vị lão niên hiện diện, cười nói vui
như Tết với nhau. Cụ nhập cuộc, chia xẻ câu chuyện.
Tới trung tâm,
các cụ xuống xe vào nhà.
Bữa ăn sáng đã
sẵn sàng, mỗi cụ lãnh một phần ra bàn ngồi ăn. Tất nhiên vừa ăn vừa ba hoa
phát ngôn, kể chuyện nắng mưa, chuyện gia đình, chuyện hàng xóm. Và cả
chuyện bầu cử Tổng Thống, chuyện đời sống của bà con ở quê hương. Hôm nay có
mặt hơn bốn chục cụ.
Sau đó, tới các
chương trình sinh hoạt do trung tâm cung cấp như chơi domino, đánh cờ, tập
thể dục dưỡng sinh, nghe thuyết về an sinh xã hội…
Tới buổi trưa,
các cụ được mời ăn bữa cơm nóng hổi rồi lim dim nhắm mắt, nghỉ ngơi nửa giờ.
Buổi chiểu lại tiếp tục sinh hoạt khoảng 2 giờ rồi các cụ lên xe ra về.
Cứ như vậy từ thứ
Hai cho tới thứ Sáu, các cụ gặp nhau, hàn huyên, sinh hoạt.
Các cụ đang tham
gia chương trình “Chăm Sóc Ban Ngày cho Người Cao Tuổi” (Adult Day Care
Program), chẳng khác chi các cháu nội ngoại bé bỏng của các cụ tới nhà giữ
trẻ khi cha mẹ chúng đi làm.
Chăm Sóc Ban Ngày
cung cấp một chương trình được tổ chức chu đáo vào ban ngày, dưới 24 giờ, từ
thứ Hai tới thứ Sáu, tại môi trường cộng đồng hài hòa. Chương trình có mục
đích hỗ trợ sự độc lập của người cao tuổi đồng thời cũng thăng tiến quan hệ
xã hội, sức khỏe tinh thần và thể chất của họ. Đúng như định nghĩa của cơ
quan Y tế Thế giới, là một cơ thể chỉ khỏe mạnh khi không có bệnh về tinh
thần, thể xác cộng thêm sự hài hòa xã hội.
Các dịch vụ bao gồm
nhiều sinh hoạt khác nhau phù hợp với nhu cầu và sự ưa thích của thân chủ,
có bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng và có người giới thiệu, hướng dẫn thân chủ
sử dụng các nguồn phúc lợi tại địa phương. Các dịch vụ của trung tâm phải
được thực hiện tại nhà hoặc một trung tâm được chính quyền thừa nhận là đã
hội đủ các tiêu chuẩn về việc thành lập chương trình.
Chương Trình đặt trọng tâm vào hai điểm chính:
-Thứ nhất là cung
cấp cho người cao tuổi cơ hội tạm rời mái ấm gia đình trong mấy giờ mỗi ngày
và được chăm sóc, khích lệ cả hai mặt tinh thần và xã hội cũng như có cơ hội
gặp gỡ tiếp xúc vui chơi với người khác
-Thứ hai là để cho
người chăm sóc các cụ có một số thời gian rảnh rỗi giải quyết việc riêng và
nghỉ ngơi, thư giãn, tránh bị kiệt sức.
Chương trình là một
phương thức trì hoãn, thay thế cho sự đưa người già vào bệnh viện hoăc nhà
dưỡng lão (nursing home) cũng như thừa nhận sức mạnh và ước muốn tự chủ, độc
lập của họ. Và đồng thời cũng tiết kiệm nhiều tiền cho ngân sách quốc gia,
gia đình, nếu các cụ phải nhập bệnh viện.
Tại Hoa Kỳ, hiện nay
có khoảng trên 3500 trung tâm đang hoạt động và cung cấp dịch vụ cho cả trăm
ngàn lão nhân mỗi ngày. Tuổi trung bình của khách hàng là 72 tuổi, 2/3 là nữ
giới. 1/4 thân chủ sống một mình, ¾ sống với người phối ngẫu, với con cái
hoặc thân nhân bạn bè.
Khoảng 59% thân chủ
cần sự giúp đỡ về hai hoặc ba sinh hoạt căn bản hàng ngày như ăn uống, tắm
rửa, mặc quần áo, chuyển mình.
Chi phí điều hành
trung tâm tới từ thân chủ, quỹ xã hội hoặc từ các nhà tài trợ.
Hàng năm, có Tuần lễ
Quốc gia về ADS từ ngày 21-27 tháng 9 để các trung tâm học hỏi kinh nghiệm,
hỗ trợ nhau cải tiến phương thức phục vụ thân chủ.
Một hiệp hội các
Aldult Day Service (NADSA) cũng được thành lập vào năm 1979.
Quyền hạn thân
chủ
Khi tham gia chương trình, thân chủ có một số quyền hạn mà trung tâm phải
tôn trọng:
-Có quyền được đối xử như một người trưởng thành với sự kính trọng tương
xứng.
-Có
quyền tham dự vào một chương trình với các dịch vụ và sinh hoạt có mục đích
thăng tiến thái độ tích cực của con người.
-Có
quyền tham dự vào một chương trình với các dịch vụ khích lệ sự học hỏi, cải
thiện khả năng và sự ham muốn của mỗi cá nhân
-Có
quyền được hỗ trợ, khích lệ duy trì tính cách độc lập trong phạm vi có thể
và tham dự vào các sinh hoạt có tác dụng làm tăng tính cách độc lập, tự chủ
này.
-Được
cung cấp môi trường với các trang thiết bị an toàn, lành mạnh, thoải mái
đúng với nhu cầu của mình
-Tự do tham dự các
nghi lễ tôn giáo của mình cũng như tiếp đón các vị lãnh đạo tinh thần.
-Tham dự hoặc rời
trung tâm bất cứ lúc nào, ngoại trừ trường hợp người bảo hộ ngăn cấm
-Có
quyền tự quyết định trong phạm vi trung tâm, kể cả các cơ hội góp phần vào
việc thiết lập các dịch vụ, có quyền quyết định tham gia hay không đối với
bất cứ sinh hoạt nào.
-Không
bị cô lập trong phòng hoặc ngồi riêng, kiềm chế, cột trói.
-Có quyền nhận hoặc
từ chối chăm sóc y tế
-Có
quyền duy trì tính cách riêng tư, kín đáo.
-Có
quyền được thông báo về chủ trương của trung tâm đối với sự tham dự của gia
đình với thân chủ.
Trước khi quyết định tham gia vào một trung tâm, người cao tuổi và thân nhân
cũng cần tìm hiểu về cách tổ chức cũng như các chương trình của trung tâm
coi có đáp ứng nhu cầu của mình không.
Chương
Trình Ban Ngày là cơ hội tốt để cho người chăm sóc có thì giờ nghỉ ngơi, có
thì giờ làm những việc cá nhân cần thiết mà vẫn an tâm là người thân của
mình được chăm sóc chu đáo. Và cũng tránh được ân hận là “đưa người thân vào
nhà dưỡng lão”
Với người cao tuổi thì đây là cơ hội để tiếp tục đời sống độc lập tích cực
với cộng đồng với gia đình.
Các cụ sẽ có cơ hội
tham gia các sinh hoạt tập thể, những chương trình giải trí lành mạnh, có
những cơ hội để duy trì sức khỏe tinh thần và thể chất. Và đặc biệt là tránh
được sự phải nhập bệnh viện hoặc vào nhà người già vì những lý do không cần
thiết.
Mong
rằng những lời nói trên cũng thỏa mãn một phần nào câu hỏi của bà Liên và
nhiều vị tuổi cao khác.NYD |