|
VỀ Y TẾ CỘNG ĐỒNG Câu hỏi 1: VIỆC CHÍCH NGỪA BỆNH CÚM Thưa bác sĩ, Chúng tôi chích ngừa bệnh cảm cúm mỗi năm vậy mà năm nay mặc dù đă chích ngừa cúm mà vẫn bị bệnh cúm tới hỏi thăm. Vậy th́ xin bác sĩ giải thích tại sao có chuyện phi lư đến thế. Tôi mới được bà bạn ở hàng xóm cũng than phiền như vậy. Xin cảm ơn bác sĩ. Nguyễn Thủy. Trả lời: Thưa bà Thủy, Chuyện chích ngừa các loại bênh truyền nhiễm nó đều như vậy:có người chích ngừa th́ lại tránh được bệnh truyền nhiệm, người khác dù đă chích ngừa th́ lại chẳng sao. Vậy chúng tôi xin kể lại lai lịch việc chích ngừa này rồi xin quư độc giả phán xét. Thời gian là vào mùa Hè một năm của thập niên 1930. Trẻ con làng Hóp ở Cầu Cháy, tỉnh nọ cứ thay phiên nhau mà chết như ngả rạ. Từ mới sanh cho tới mươi mười hai tuổi. Nóng sốt, ói mửa, tiêu chẩy, da nổi mụn đầy mủ. Mươi ngày sau lên cơn động kinh rồi ra đi. Dân chúng sôn sao, sợ hăi, t́m mọi cách chữa chạy. Đêm đêm trên đường làng, người ta nghe thấy tiếng chân huỳnh huỵch chạy. Dân chúng sợ sệt rỉ tai nhau: “Quan ôn đang đi lùng bắt trẻ con v́ Bà Chúa Liễu đền Bia cần âm binh đánh giặc”. Người người x́ xụp cúng bái, cầu xin. Thầy mo thầy pháp bận tíu ta tíu tít trừ tà, bắt quyết. Hàng mă sản xuất h́nh nhân không kịp cho cha mẹ mua về cúng. Để thế mạng cho con cái.Vậy mà trẻ vẫn chết. Nhà Nước Bảo Hộ vội vàng phái ông Quan Hai Đốc Tờ mang đoàn y tế từ tỉnh về làng để cứu dân độ thế. Vào thời điểm mà ánh sáng chân lư khoa học của sự việc chưa được phổ biến th́ ḷng tin của con người đều hướng về thần linh. Để được ban ơn hoặc nhận trừng phạt. Con người chết sống theo số mệnh, theo ngẫu hứng của huyền bí. Năm đó, dịch Đậu Mùa xẩy ra ở nhiều vùng khác trong Huyện chứ không chỉ có trẻ con làng Hóp. Song song với điều trị, một chiến dịch chích ngừa và chỉ dẫn vệ sinh được phái đoàn áp dụng. Và bệnh giảm dần. Nhờ sự tiến bộ về điều trị cũng như y khoa pḥng ngừa, cải thiện nếp sống mà tỷ lệ tử vong v́ các bệnh truyền nhiễm giảm trông thấy. Có những bệnh một thời hoành hành giết hại dân lành th́ bây giờ đă được kiểm soát. Bệnh đậu mùa hầu như đă bị xóa sổ; ban sởi, ho gà, yết hầu, thương hàn giảm hẳn. Đó là nhờ có chích ngừa, ngăn chặn bệnh lây lan. Và tuổi thọ của con người tăng thêm tới trên 30 năm trong thế kỷ 20. Chích ngừa là tạo ra tính miễn dịch trong cơ thể để chống lại sự xâm nhập, gây bệnh của các vi sinh vật độc hại. Ư niệm về sự chủng ngừa đă được y giới Trung Hoa, Hi Lạp nghĩ tới từ cả ngàn năm trước. Khi đó họ thấy một số nhân công tay không bao che, vắt sữa ḅ thường nổi những mụn mủ giống như bệnh đậu của ḅ. Và sau này các công nhân đó không bao giờ mắc bệnh đậu. Nhưng phải đợi tới năm 1796, nguyên tắc của chủng ngừa mới được cụ thể hóa qua các nghiên cứu của y sĩ người Anh Edward Jenner. Hiện nay chủng ngừa đă được đồng loạt áp dụng cho mọi người, mọi tuổi. Trẻ con đi học là phải có sổ chích ngừa đầy đủ mới được vào lớp. Nhờ đó mà nhiều bệnh nhiễm được pḥng ngừa hữu hiệu. Trở lại chuyện chích ngừa bệnh cúm mà bà nêu ra không phải chỉ ḿnh bà hoặc bà bạn đă chích ngừa rồi mà vẫn bị cúm th́ chúng tôi cho đó là ngoại lệ, v́ chúng tôi thấy có nhiều người chẳng chích ngừa bao giờ lại không bị bệnh cúm. Ấy ở đời phải có ngoại lệ như vậy th́ mới có chuyện để nói, phải không thưa bà?. Câu hỏi 2: THUỐC Melatonin CÓ CÔNG DỤNG G̀ NGOÀI VIỆC ĐỂ NGỦ Thưa bác sĩ, Tôi có người bạn cứ mỗi tối là phải uống một viên Melatonin mới ngủ được. Vậy xin bác sĩ cho biết Melatonin có công dụng dù, ngoài việc để ngủ. Xin càm ơn bác sĩ. Trần Thị Thơm. Thưa bà Thơm, Melatonin là một kích thích tố có tự nhiên trong cơ thể và do tuyến yên sản xuất hoặc cũng do chất hóa học tổng hợp.Melatonin được dùng như một dược phẩm dưới dạng thuốc viên để dưới lưỡi và thuốc chạy thẳng vào máu. Melatonin thường được dùng để điều ḥa giấc ngủ, có rối loạn về khoảng cách thời gian, giấc ngủ không đều như làm việc vào giờ thay đổi, sau khi cắt giảm hút thuốc lá. Như vậy theo y học, Melatolin ít gây ra tác dụng phụ. Câu hỏi 3: CÔNG DỤNG CỦA NƯỚC CÀ PHÊ Xin bác sĩ nói sơ qua về công dụng của nước cà phê. Cảm ơn bác sĩ. Loan Nguyễn. Thưa bà Loan, Vừa thức giấc vào buổi sáng mà thưởng thức ly cà phê mới pha thơm phức; ăn bữa cơm trưa lại kèm theo chai nước coca lạnh hoặc thư giăn ở nhà buổi tối với tách nước trà Mạn Hảo, th́ những nguồn lạc thú đó đều có chung một chất: chất caffein. Ngoài hạt cà phê, caffein có tự nhiên trong trà, hạt cacao. Caffein đă được coi như một dược phẩm có tác dụng kích thích và được thêm vào nhiều thực phẩm chế biến để làm tăng hương vị món ăn. Nước uống có chất caffein đă được thông dụng từ nhiều ngàn năm trên khắp hoàn vũ. Dù caffein đă là một trong những gia phụ thực phẩm được nghiên cứu rộng răi nhưng vẫn c̣n nhiều quan điểm khác nhau về chất này.Chúng tôi sẽ nói thêm chi tiết về vấn đề này, nếu có sự yêu cầu của độc giả. Câu hỏi 4: VỀ ĐÔNG MÁU NƠI CÁC TĨNH MẠCH Thưa ông, Xin ông vui ḷng giải thích cho chúng tôi về một chứng bệnh gọi là đông máu tại các tĩnh mạch, tại sao có, nguyên nhân và cách chữa cũng như pḥng ngừa. Cảm ơn bác sĩ. Nguyễn Hoài Trang. Thưa bà, Sau đây là câu trả lời về Huyết Cục Tĩnh Mạch Sâu. Thường xảy ra khi ngồi lâu mà hạ chi bất động, huyết cục sẽ thành h́nh ở tĩnh mạch nẳm sâu nơi bắp vế, gây cản trở cho máu trở lại tim. Chẳng hạn như ngồi trên máy bay, xe hơi cả dăm sáu giờ liền mà không cử động. Chân sẽ sưng, đau, nóng đỏ. B́nh thường th́ rối loạn này không nguy hiểm lắm. Tuy nhiên, khi máu cục bể vỡ, một khối huyết có thể chạy lên tim, năo, phổi…và gây ra thương tổn trầm trọng như cơn suy tim, tai biến năo. Để tránh huyết cục khi đi máy bay, nên lưu ư những điểm sau đây: -Đừng xếp hành lư ở dưới hàng ghế trước mặt, để có khoảng trống cho hai bàn chân cử động. -Uống thêm nước lạnh, nước trái cây để tránh khô nước -Tránh uống nhiều cà phê, rượu mạnh v́ các thứ này làm cho tiểu tiện nhiều, cơ thể mất nước. -Mang tất hơi bó sát bắp chân, uống thuốc viên aspirin (hỏi bác sĩ) -Năng cử động chân như là đứng lên đi tới đi lui, khi có thể. -Khi ngồi, nên cử động thân ḿnh, như là nhổm mông, bắp đùi lên khỏi mặt ghế, co duỗi đầu ngón chân, cử động, lắc bắp thịt ờ bắp vế; co duỗi, chân khi ngồi, vươn vai. Tất cả các cử động này đều có mục đích giúp máu lưu thông tốt, tránh máu đóng cục NYD
Câu hỏi 5: HIỆU QUẢ VIỆC NGỦ ĐẦY ĐỦ Thưa bác sĩ Trung b́nh người trưởng thành cần khoảng tám giờ mỗi đêm để ngủ phải không ạ. V́ chúng tôi nghe nói là ngủ đầy đủ giúp ta cảm thấy khỏe mạnh tỉnh táo hơn, cơ thể cần được nghỉ ngơi để bồi dưỡng sức lực, hàn gắn tổn thương. Xin bác sĩ cho biết ư kiến về vấn đề này. Cảm ơn bác sĩ Nguyễn xuân Sơn Thưa ông Sơn Giả thử là ông có khó khăn rơi vào giấc ngủ, ngủ không ngon giấc, xin áp dụng các gợi ư sau đây: -Đi ngủ đúng giờ mỗi buổi tối và thức dậy cùng giờ vào buổi sáng. Không nên « ngủ nướng », ngủ thêm. -Tạo thói quen làm một công việc nào đó vài giờ trước khi đi ngủ, như đọc sánh, coi TV...rồi ngủ. -Tránh rượu, cà phê, thuốc lá ; -Không ăn quá no trước khi đi ngủ ; -Vận động mỗi ngày nhưng tránh tập quá mạnh trước khi đi ngủ ; -Nghe nhạc êm dịu để thư giăn tâm hồn ; -Uống một ly sữa ấm hoặc ăn một ít trái cây, rau xanh trước khi đi ngủ ; -Tắm nước ấm trước khi lên giường. Cần đi bác sĩ khám bệnh nếu : -Khó ngủ vẫn diễn ra mặc dù đă áp dụng các điều kể trên ; -Thức giấc giữa đêm, khó thở ; -Ngáy quá to; -Ngủ nhiều vào ban ngày... Tại sao lại có chuyện đa dạng, cân bằng, dinh dưỡng cao? Thưa lư do là v́ ngoài các chất dinh dưỡng chung th́ mỗi loại thực phẩm lại có những chất mà chỉ riêng ḿnh mới có. Cho nên, bữa ăn cần phải có nhiều món ăn khác nhau. Chẳng hạn ta chỉ ăn thịt cá mà quên món rau tươi xanh, th́ là điều thiếu sót rất đáng trách v́ thịt cá không có chất xơ của rau. Mà chất xơ lại rất cần cho cơ thể. Đa dạng nhưng không “hổ lốn”, hỗn độn, nhất bên trọng, nhất bên khinh mà cần theo một lỷ lệ đă được nghiên cứu chỉ định. Đó là sự cân bằng giữa các loại thực phẩm. Thông thường các nhà dinh dưỡng khuyến cáo nên dùng từ 45-55% chất carbohydrate từ cơm, gạo, ḿ, rau trái, 25-30% chất béo và phần c̣n lại là chất đạm thịt cá, các loại hạt. Và món ăn phải có giá trị dinh dưỡng cao, tức là có đủ các chất mà cơ thể cần để hoạt động, để tái tạo tế bào hư hao, để trẻ thơ tăng trưởng. Các thực phẩm như đường tinh chế, rượu chỉ cho calori mà không cho chất dinh dưỡng, cho nên nếu tiêu thụ nhiều chỉ làm cho cơ thể ph́ lộn, béo bệu. Dù ở tuổi già, nhưng quư lăo niên vẫn cần năng lượng để làm việc, để duy tŕ sức khỏe tuổi cao đồng thời, nếu dinh dưỡng tốt, cũng có thể pḥng tránh được một số bệnh như bệnh loăng xương, bệnh tim, bệnh cao huyết áp, thiếu hồng cầu, sa sút trí tuệ Alzheimer và vài loại ung thư. Chẳng may mà cụ nào đang mắc một vài trong các bệnh vừa kế th́ dinh dưỡng đúng cách cũng khiến cho bệnh nhẹ nhàng, hồi phục mau hơn. Về số lượng chắc chắn là nhu cầu của quư cụ sẽ ít hơn là khi c̣n trung niên trai tráng, v́ bây giờ đâu c̣n phải lao động chân tay cật lực. Do đó quư cụ vẫn cần các chất dinh dưỡng chính như mọi người. Đó là chất carbohyrat (chất bột, đường), chất dạm, chất béo, vitamin, khoáng chất và nước. Con người, nói chung, không giống các sinh vật khác ở chỗ là ta không phải di chuyển để lùng kiếm thức ăn hay e ngại không kiếm đủ thức ăn. Mà ta lại có mối lo là làm sao không chỉ-ngồi-đó-mà-ăn hoặc ăn-quá-nhiều. Lư do là tại nhiều quốc gia, thực phẩm quá dư, chỉ muốn . Câu hỏi 6: VỀ CHỨNG BỆNH LĂNG QUÊN Ông thân sinh ra chúng tôi có vẻ như mắc chứng lú lẫn, hay quên…Xin bác sĩ nói qua về bệnh này và chúng tôi chỉ ngại là ổng bị chứng lú lẫn của người cao tuổi. Xin bác sĩ nói cho rơ về bệnh này.Cảm ơn bác sĩ. Nguyễn Thủy Đăng Thưa ông Đăng, Chúng tôi đoán là cụ nhà có những dấu hiệu của Bệnh Alzheimer Có cả trăm nguyên nhân đưa đến t́nh trạng không b́nh thường này, mà bệnh Alzheimer là thủ phạm chính. Bệnh không phải là một phần của sự lăo hoá nhưng nó có liên hệ tới tuổi con người: từ 1% trầm trọng ở lớp người 65 tuổi, tăng lên tới 15-25% ở lớp cao niên trên 80 tuổi. Nó là nguyên nhân hàng đầu khiến người bệnh được đưa vào viện dưỡng lăo v́ tính t́nh, hành vi quá lố. Nó không những đă lấy đi tuổi thọ mà c̣n lấy đi sự độc lập của người bệnh. Nó không phân biệt chủng tộc, giai tầng xă hội. Một cựu nguyên thủ cường quốc số một trên thế giới đă ở trong t́nh trạng này. Nó đưa một đạo diễn tài danh của ta vào nhà nghỉ người cao tuổi ngoài hải đảo thơ mộng. Nguyên nhân chính của sa-sút trí- tuệ là bệnh Alzheimer, 68%. Rồi đến bệnh trầm cảm, hủy hoại năo do nhiều tai biến năo nhỏ, thiếu sinh tố B12...Khám nghiệm năo bộ thấy có nhiều thay đổi ở vùng hải mă (Hippocampus ), chịu trách nhiệm về trí nhớ, học hỏi kiến thức. Riêng với bệnh Alzheimer, những nguy cơ gây bệnh đă được xác định gồm có: thay đổi gene ở các nhiễm thể, tuổi cao, gia đ́nh có sa sút trí tuệ, người có hội chứng chậm trí khôn (Down’s Syndrome ). Người bệnh không qua khỏi được mươi năm, v́ những tiêu hao trầm trọng về trí tuệ, đưa đến sự không tự săn sóc, thân xác suy yếu, đôi khi nằm liệt giường, rồi ra đi v́ nhiễm trùng nhất là sưng phổi. Hàng năm, cả trăm ngàn người bệnh Alzheimer thiệt mạng. Câu hỏi 7: Về Bất Lực Tôi nghe nói đàn ông hay bị bất lực, sự bất lực này có liên hệ ǵ tới tuổi cao không ? Lê Thành Các. Trả lời. Thân gửi ông Các, Xin trả lời thắc mắc mà ông hỏi. Sự bất lực mà ta thường nói tới, chủ yếu là t́nh trạng không cương cuả dương cụ, mà văn hoa ra, ta gọi là Rối Loạn Cương Dương (LCD). Đấy là mức độ cương của dương cụ không đáp ứng được nhu cầu vào sâu và kéo dài thoả đáng động tác giao hợp. Sự cương là do kết quả phối hợp giữa dục vọng, một hóa chất (Cyclic GMP) ,hệ thần kinh và huyết quản. B́nh thường, khi có khêu gọi, tín hiệu thần kinh khiến tiết ra hóa chất GMP có tác dụng làm giăn mở cơ thịt ở dương cụ, máu động mạch tràn ngập cơ quan này làm nó cương lên, ép vào tĩnh mạch, ngăn sự thất thoát máu. Hậu quà là dương cụ tiếp tục cương cho tới sau khi giao hợp, xuất tinh. Ở người Loạn Cương Dương, cơ thịt của dương cụ không giăn nở tới mức chặn được sự thoát máu v́ thiếu hoá chất kể trên, nên cơ quan mềm nhũn. Một số người lâu lâu mới bị, một số khác th́ thường xuyên gặp trở ngại . Trên nước Mỹ, có cả hơn ba chục triệu người mắc chứng quỷ quái này. Việt Nam ta chắc cũng có khá nhiều. Bất cứ nguyên nhân nào làm suy yếu mạch máu đều có thể gây ra rối loạn này. a-Nguy cơ thông thường nhất là do tác dụng phụ của một vài loại dược phẩm trị bệnh cao huyết áp, kinh phong, thần kinh tâm trí, thuốc ngủ, thuốc đau bao tử. b- Rồi đến tác dụng cuả rượu, cần sa, ma tuư; c- Biến chứng một số bệnh như tiểu đường, cao huyết áp. d-Tâm thần bất an, không tập trung, buồn phiền, mặc cảm là ḿnh kém tuyệt chiêu hoặc bị đối tượng coi nhẹ tài năng, cũng gây trở ngại cương dương. e- Giải phẫu nhiếp tuyến gây tổn thương cho dây thần kinh điều khiển sự cương cứng. Sự lăo hoá không phải là thủ phạm củaLoạn Cương Dương v́ t́nh dục không có “ ngày hết hạn dùng ” (Expiration date) như dược thảo, thực phẩm.Cũng không có mốt cũ mốt xưa như quần áo, trang sức. Và chẳng bao giờ có cương khi mà không có kích với thủ thuật, hương thơm, dáng yêu, lời ngọt của người nằm kế bên... Trước đây, giới cao niên ít quan tâm tới việc t́m thầy chữa chạy, một phần v́ tin rằng ḿnh ǵa th́ nó cũng già, phần khác nghĩ rằng chẳng có thuốc tiên. Ngày nay, đă có nhiều tiến bộ trong việc điều trị Loạn Cương Dương, đồng thời y giới cũng chú tâm hơn đến nhu cầu của người già. Giải phẫu, cơ phận, thuốc chích, thuốc nhét, thuốc uống...chẳng thiếu ǵ. Sự xuất hiện của Viagra cách đây ít lâu đă mang lại nhiều nguồn cảm hứng, với, lăo ông uống, lăo bà khen. Mà nếu quư vị chê tây y nóng, th́ ta lại trở về, bảo tồn văn hóa dân tộc, với mấy toa thuốc gia truyền của tiền nhân, biết đâu chẳng hào hùng nhất dạ, lục giao, hoặc đêm bẩy, ngày ba, vào ra không kể ... Câu Hỏi 8: Quảng Cáo RỔM 14 Xin bác sĩ giải thích về quảng cáo rốm: nghĩa làm sao và muc đích là ǵ- Lê Thị Thu Dung. Thưa bà Dung, Không ít chúng ta đôi khi cũng bị những quảng cáo không được lưong thiện dụ mua một món hàng hoặc dịch vụ nào đó. Một kem thoa bụng nói là có thể làm da căng mịn trong nửa tháng. Một loại thuốc viên chỉ cần uống 3 tuần lễ là sụt dăm kí. Một viên đá, một miếng kim loại đeo trên ḿnh, một “thực phẩm chức năng” mà quảng cáo là chữa được cả chục loại bệnh, bổ thận cường dưong, tăng cường trí nhớ…Tất cả đều kèm theo lời bảo đảm là nếu không công hiệu sẽ được hoàn tiền 100%. Để rồi da vẫn nhăn, cân vẫn nặng và bệnh vẫn hoành hành. Chỉ có túi tiền là nhẹ đi và bực ḿnh xuất hiện. V́ đă bị lừa một vố hơi đau. Theo định nghĩa, là quảng cáo lừa dối khi miêu tả không trung thực về đặc điểm, phẩm chất hoặc xuất sứ của một món hàng. Tại Hoa Kỳ, Cơ quan Federal Trade Commission chịu trách nhiệm theo dơi và chế tài các quảng cáo thương mại. Theo cơ quan, các quảng cáo phải trung thực, có sao nói vậy; phải có bằng chứng cụ thể hỗ trợ cho lời quảng cáo và phải hợp lư. Có nhiều cách để lừa gạt. -Không tiết lộ đầy đủ về sản phẩm, dịch vụ -Sản phẩm không được chứng minh giá trị bằng các nghiên cứu đứng đắn; - Nhử mồi, đổi hàng, chỉ có một số lượng nhỏ nhưng vẫn rêu rao có nhiều trong kho; -Chứng nhân c̣ mồi nói hay nói tốt cho món hàng; - Ngụy tạo tính cách hữu dụng của món hàng nhất là về sức khỏe. Khách hàng bèn nghĩ tới chuyện khiếu nại, kiên tụng. Nhưng, vô phúc đáo tụng đ́nh, tốn tiền thẩy căi mà c̣n mất th́ giờ. V́ vụ kiện thường kéo dài gây thêm stress cho ḿnh. Cho nên, khôn ngoan hơn là hăy dè dặt với những “khuyến măi” phô trương quá đáng. Như là: -T́m hiểu kỹ càng trước khi mua bằng cách hỏi bạn bè đă dùng; -Mua rất ít, dùng thử -Dè dặt với “mua một biếu một” phải trả -Cho cơ quan truyền thông phổ biến quảng cáo hay nội t́nh. Nếu nhiều người than phiền th́ truyền thông sẽ vào cuộc, có thể ngưng quảng cáo, người bán phải tức th́ giải quyết để tránh bị công chúng tẩy chay.
Câu hỏi 9: Về Tử Cung Cho Thuê
Đâu đó trên internet hoặc tạp chí, bà con có thể thấy một quảng cáo như sau: “Tử cung cho thuê- An toàn cho 2 đầu người. Không thuốc lá, chó mèo. Thời hạn 9 tháng. Liên lạc Lisa…”. Đó là quảng cáo của một phụ nữ muốn cho thuê tử cung của ḿnh để người khác sử dụng vào việc mang thai. Người khác có thể là một cặp vợ chồng đă cố gắng nhiều năm mà vẫn không có con, một cặp nam đồng tính muốn con nối dơi tông đường, thậm chí một nữ nhân thèm con mà không muốn mang nặng đẻ đau, da bụng nhăn nheo chùng dăn… Phụ nữ mang thai hộ được gọi là Mẹ-Thay-Thế, tiếng Anh là Surrogate Mother. Thay thế có thể là toàn phần khi trứng và tinh trùng do cặp vợ chồng cung cấp; bán phần khi dùng trứng của phụ nữ cho thuê. Có ghi nhận cho là h́nh thức bán phần này đă được áp dụng vào trước thời kỳ nội chiến tại Hoa Kỳ, khi mà phụ nữ nô lệ được dùng để mang thai cho ông chủ. Sinh con, con thuộc về chủ nhân ông. Tử cung là bộ phận tối cần thiết để ấp ủ cưu mang thai nhi từ khi trứng và tinh trùng thụ tinh cho tới khi lâm bồn. Kể từ khi khoa học thực hiện được thụ thai nhân tạo và trong ống nghiệm vào năm 1978, th́ việc giao hợp để có thai bước sang một ngơ quặt nhỏ. Lư do là sau khi được kết hợp nhân tạo th́ phôi bào có thể được đặt vào dạ con của bất cứ nữ nhân nào đó. V́ mới mẻ, mang thai hộ vẫn c̣n nhiều tranh căi. Liệu thay thế như vậy có là khai thác người phụ nữ hoặc biến họ thành một thứ tiện nghi, bán con? Cơ đốc giáo kết tội là can thiệp vào sự kỳ diệu của đời sống. Một số phụ nữ coi làm mẹ thay thế như là bán thân nuôi miệng. Một vài nhà y học nghiêm khắc lại coi như môi giới buôn bán trẻ em ăn hoa hồng… Tuy vậy, đă có những cơ sở y tế, trung gian môi giới mẹ tạm thời. Mẹ được trả hiện kim cho việc mang thai, có khi là dăm bảy chục ngàn tiền đô cho tới khi “mẹ tṛn con vuông”, giao hài nhi cho mẹ sinh học thực thụ. Công việc kể cũng nhàn mà lại có tính cách nhân đạo, giúp người có khó khăn.
Tại Hoa Kỳ, mới có 4 tiểu bang Texas, Illinois, Utah và Florida hợp pháp hóa mẹ thay thế và một số tiểu bang khác đang có chiều hướng chấp thuận. Trên thế giới, đa số các quốc gia đều chưa cho phép, cho nên nhiều người từ Pháp, Canada, Nhật, Saudi Arabia, Do Thái, Úc châu, Tây Ban Nha, Dubai…đều tới Hoa Kỳ để giải quyết vấn đề vô sinh. Ấn Độ là quốc gia lư tưởng v́ chi phí cho mẹ thay thế nơi đây rất thấp. Nhưng vấn đề pháp lư xă hội đă xảy ra, đó là tranh chấp về quyền làm mẹ. Như trường hợp bà Mary B. Whitehead ở New Jersey đồng ư làm mẹ thế với tinh trùng của William Stern, khi sanh th́ lại quyết định giữ con, không nhận tiền thù lao. Cảnh sát phải can thiệp, bắt trao trả con cho cặp vợ chồng ông Stern. Tại Hoa Kỳ, chưa có luật lệ về dịch vụ làm mẹ như thế này, cho nên đôi bên cần thảo luận và xác định các điều kiện rơ ràng để tránh “đáo tụng đ́nh”. Cẩn tắc vô ưu mà, bà con nhỉ. Câu hỏi 10: Về Dược Thảo Trong năm 1998, dân chúng Hoa Kỳ tiêu hơn 4 tỷ mỹ kim để mua các lọai dược thảo. Từ năm 1990 tới 1997, số người dùng dược thảo tăng 380%, số người đi khám bác sĩ giảm, mà số người đi khám bệnh thầy thuốc không chính thống lại tăng. Dược thảo được bầy bán khắp nơi, ngay cả trong tiệm chuyên bán âu dược. Những môn thuốc của Mẹ Thiên Nhiên như lá, củ, rễ, vỏ, hoa v v..đă mau chóng trở nên phương tiện trị liệu ưa thích của người dân. Họ mua dùng để chữa các bệnh như cảm cúm, đau nhức, tiểu đường, tới bệnh trầm trọng hơn như ung thư các loại, tê liệt tứ chi. Biết bao nhiêu người đang dùng St. Jolhn Wort để chữa trầm cảm, ginkgo biloba để tŕ hoăn sự hóa già, sa sút trí nhớ, melatonin cho rối loạn giấc ngủ do chệch múi giờ, Saw palmetto cho ung thư nhiếp hộ tuyến, lá đu đủ cho ung thư gan, sừng tê giác cho ung thư đường ruột; mă hoàng ephedra để giảm nghẹt mũi… Theo cơ quan Y Tế Quốc Tế, hiện có trên 4 tỉ ( 67% dân số ) người dùng dược thảo trên thế giới. Kỹ nghệ chế biến dược thảo, bốc thuốc, hiện rất phát triển, thịnh vượng, thu vào 12 tỉ mỹ kim trong năm 1998. Để đáp ứng nhu cầu, đ̣i hỏi cuả dân chúng, chính quyền cũng đă bắt đầu lưu ư, dành ngân khoản, lập cơ quan nghiên cứu công dụng và sự an toàn của dược thảo. Câu hỏi 11: Cây Aloe Nhiều gia đ́nh ta ở trong bếp đôi khi thấy có trồng một chậu nhỏ cây Aloe, vừa làm cảnh vừa dùng lá nó để đắp lên vết phỏng da xẩy ra trong khi nấu nướng. Loại cây này có nguồn gốc ở Đông Nam Châu Phi, đă có tài liệu ghi nhận công dụng trị bệnh từ năm 1750 TTC. Người dân Ai Cập dùng trị da nhiễm trùng từ 550 TTC. Danh Mục Dược Khoa Hoa Kỳ năm 1820 đă ghi công dụng của Aloe vera và từ năm 1920 đă được trồng để dùng trong dược pḥng. Từ lá Aloe, người ta lấy ra được một chất gel để dùng ngoài da và chất nước vắt để giúp nhuận tràng, chữa lở bao tử. Gel Aloe làm vết thương mau lành bằng cách làm co vết thương và tăng tiết chất collagen, nên được dùng khi bị phỏng da, chầy da. Mới đây nó cũng được dùng để trị bệnh vẩy nến da (Psoriasis) và làm tăng cường tính miễn nhiễm cuả cơ thể. Trên thị trường, gel Aloe được giới thiệu như có công hiệu làm mềm da, sạch da, chống ngứa, diệt trùng, làm da tăng trưởng mau, đôi khi trị cả da dị ứng với lá thường xuân (poison ivy). Bên Nhật, Aloe c̣n được dùng để trị bệnh ung thư do khả năng chống viêm và chặn tăng trưởng tế bào ung thư. Kết quả nghiên cứu tại University of Maryland cho thấy Aloe có thể diệt siêu vi trùng bệnh mụn giộp ( herpes ) và vài loại trùng bệnh cúm, trong khi đó , thử nghiệm tại University of Missouri cho thấy Aloe gel có thể dùng để ngừa thụ thai. Aloe kích thích tuỵ tạng bài tiết Insulin, nên đang có nghiên cứu dùng Aloe để trị bệnh tiểu đường. Câu hỏi 12: Triệu chứng Bệnh Hay Quên -Một độc giả hỏi thăm là có ông chú 70 tuổi hay bị quên tên người này người khác và ông cụ phải nhờ mọi người nhắc dùm. Khi không thỏa măn th́ ông trở nên hung hăng, đập phá, khó thở, phải uống viên thuốc an thần mới dịu xuống. Hỏi kỹ th́ được biết ông đă bị tai biến năo, và cơn suy tim. Sở dĩ ông hay quên v́ huyết lên năo giảm. Mà huyết giảm th́ thiếu nuôi dưỡng, tế bào thần kinh kém hoạt động, và ông ta không nhớ tên người, đồng thời tính t́nh trở thành bất thường, đôi khi hoang tưởng. -Một lăo bà than phiền không biết để cặp kính đọc sách báo ỏ đâu; vào pḥng tắm rồi không biết để làm ǵ; mới nghe một câu chuyện mà nửa giờ sau đă quên; bạn bè than phiền bà hẹn tới chơi rồi không tới. V́ quên.... Bà hỏi có thuốc ǵ phục hồi trí nhớ cho bà. Lấy thêm chi tiết th́ được biết chồng bà mới mất cách đây nửa năm, rồi bà quá thương tiếc mà không ăn không ngủ được, buồn chán chẳng thiết làm ǵ, ngay cả những thú vui khi trước. Bà được thầy thuốc cho uống thuốc chữa bệnh trầm cảm mấy tuần lễ th́ t́nh trạng hay quên thuyên giảm. Bà đă bị bệnh sầu năo, buồn phiền v́ mất người chồng thân yêu. -Dùng nhiều dược phẩm cũng là rủi ro của kém trí nhớ. do tác dụng phụ của thuốc. Thuốc lợi tiểu để trị cao huyết áp là một thí dụ. Thuốc làm giảm muối và nước trong máu, hóa chất trong cơ thể thay đổi. Nếu liều lượng quá cao th́ huyết áp xuống quá thấp. Năo bộ người già rất nhậy cảm với những thay đổi này, sẽ trở nên kém hoạt động về ghi nhớ và tập trung. Và hay quên. Thuốc an thần, thuốc ngủ cũng ảnh hưởng tới trí nhớ. Cho nên thầy thuốc cần lưu ư ở điểm này và bệnh nhân cũng cần cho thầy thuốc hay mọi khác thường xẩy ra khi dùng thuốc. -Một vài bệnh kinh niên cũng ảnh hưởng tới trí nhớ. Óc ghi nhận dữ kiện như một cái máy thu âm, bộ phận hải mă như là một cái nút kiểm soát. B́nh thường, nút bấm này tắt, và chỉ mở để ghi khi nào dữ kiện được coi là quan trọng. ...
|