Đáp:
“Thuyết tiến hóa” là một giả
thuyết, hay đúng hơn, nhiều giả thuyết, nhiều lối giải thích
khác nhau về sự hiện hữu của các hữu thể - vật chất và con
người. Darwin đã đưa ra một giả thuyết về sự tiến hóa của sinh
vật – Một giả thuyết cho rằng mọi chủng loại hữu cơ xuất hiện và
phát triển qua sự “Biến Thiên Ngẫu Hữu” (=Chance Variation) và
Sự “Chọn Lọc Tự Nhiên “ (= Natural Selection) khiến gia tăng khả
năng của cá thể để tranh sống, tồn tại, và truyền sinh. Thuyết
này được nhiều người khai triển và biến thái áp dụng trong nhiều
lãnh vực, dù còn gặp nhiều những vấn nạn chưa được giải đáp thỏa
đáng.
Giáo Hội có thái độ thế nào đối với
thuyết Tiến Hóa? Sách Giáo Lý Giáo Hội Công Giáo đề cập thoáng
qua đến thuyết này khi viết: “Vấn đề nguồn gốc của vũ trụ và
của con người đã là đối tượng của nhiều cuộc nghiên cứu khoa
học, đã làm phong phú cách tuyệt diệu cho những hiểu biết của
chúng ta về tuổi và kích thước của vũ trụ, về cuộc tiến hóa của
các hình thức sinh vật , về sự xuất hiện của con người. Các khám
phá này càng mời gọi chúng ta hãy cảm phục sự cao cả của Đấng
Sáng Tạo, và hãy cảm tạ Ngài vì các công trình của Ngài và vì
trí thông minh và sự khôn ngoan Ngài đã ban cho các nhà bác học
và các nhà nghiên cứu. Các vị này có thể cùng với Salomôn phát
biểu rằng: ‘Chính Ngài đã ban cho tôi trí thức đích thực về sự
vật, đã cho tôi hiểu biết cơ cấu của vũ trụ và những đặc tính
của các nguyên tố (…), bởi vì chính sự khôn ngoan người thợ tạo
thành mọi sự, đã giáo huấn tôi’ (Kn 7:17-21)” (GLCG 283).
Giáo Hội không nhận một giả thuyết
khoa học nào là của mình nhưng Giáo Hội cũng không cấm cản các
nhà nghiên cứu khoa học tìm tòi khám phá. Những kết luận nào
trái nghịch với đức tin thì Giáo Hội lên tiếng hướng dẫn các
thành viên của mình vì bảo vệ kho tàng đức tin là trọng trách
chính yếu của Giáo Hội. Đức Thánh Cha Piô XII đã viết: "Huấn
Quyền của Giáo Hội không cấm, trong sự hòa điệu với hiện trạng
của các khoa học và thần học, nghiên cứu và thảo luận, về phần
những người có kinh nghiệm về cả hai lãnh vực, liên quan đến
thuyết tiến hóa, trong phạm vi nghiên cứu về nguồn gốc thân xác
con người như là phát xuất từ chất thể sống động có trước nó –
vì đức tin Công giáo bắt buộc ta phải nắm giữ rằng linh hồn được
Thiên Chúa trực tiếp dựng nên…” (Thông điệp
Humani Generis, n. 36).
Thực ra về tiến hóa, có nhiều
thuyết khác nhau và đương nhiên loại trừ nhau và chưa có đủ
những bằng chứng để kiểm chứng những giả thuyết ấy một cách thỏa
đáng. Chúng ta nên lắng nghe những giáo huấn của Giáo Hội trong
những vấn đề liên quan đến đức tin của ta. Đức Thánh Cha
Benedictô XVI nói với chúng ta: “Chúng ta không phải là sản
phẩm của một cuộc tiến hóa tình cờ, vô nghĩa. Mỗi người chúng ta
là một kết quả của một ý tưởng của Thiên Chúa. Mỗi người chúng
được Thiên Chúa muốn, mỗi người chúng ta được Thiên Chúa yêu
thương, và mỗi người chúng ta là cần thiết.” |